í r y .
. il.,-:--
l.jl^JI .
72 E E R S T E CLASSE
TÍO. VI. volgens verzoeke ik aan de Liefhebberen'myner Uitgave , welken deze of
gene uitheemfche foorten bezi t ten, en ze gaarne in dit Werk afgebeeld willen
zien , dat ze my dezelven gunftig gelieven toe te zenden ; waar tegen ik beloove,
niet alleen, dat ik ze hun onbefchadigd weder ter hand Hellen , maar
cok dat ik hunne goedheid met dankbaarheid erkennen zal*.
S. 2 .
Van den Neushoorn • K e v e r , dien wy thans befchouwen zullen, maaken ,
behalve de bovengemelde S W A M M E R D A M , mede gewag , M O U F E T T , infeäoram,
fme Mmimorum Jnimalium Theatrum (Se. Lond, 1Ö34. p. 53. Al-
D R O V A N D U S , de ammaübus Itifeäis (¿c. Ftankf. 1618. F. 179. WORMIUS ,
Mufeiim IVormianum. Seu Hißoria renmrarkrum Se. Lugd. Bat. 1655. p. 243.
J O N S T O N , Hißoria naturalis de Infeäis Lib. III. Sc. Frankf. lßS3- Í 93 > pá.
I M P E R A T O , JJ/ßor. Nat. Lib. XXVIII. &c. Colon. 1695. p. 902,924,925.
O L E A R I Ü S , ©OFTOIFFCIC jíuiifífumma-, Tai. XVI. fig. 4. en F R I S C H ,
®cfcf)rctl)Ulia »on (iKcrict) 3rtfectcn &c. Derde Deel. p. 6. ; Doch geene van deze
gemeide Schryvers fpreekt 'er wydloopiger van , dan de laatflgenoemde.
M O U F E T T zegt, dat dezelve eene fchoone en raare foort is, aan Mercurios
toegewyd T; welke hem, van C. C tus iTi sui t Wenen, alwaar hy veelvalj
dig gevonden wordt, in afbeelding toegezonden was: hy geeft 'er 00k eene
aftekening van, befchryft deszelfs koleur, en meldt ons, dat hy met een zeet
fcherpen Hoorn voorzien is. A LDROVANDUS heeft 'er insgelyks eene afbeelding
van gemaakt, en zegt, behalve het gene hy van deszelfs naam, koleur
Heer Röfel, een zo inerkelyk onderfclieid befpeurd liebbe, dat il: onmogeJyk gelooveii könne,
<iat de KonÜenaar van S'-j;atnmerdaiit, by zyne gelevcrde Af beelding , die eigenfte foon van
Kevers , Wellie Riifel geleverd heeft, voor zicli geliad liebbe i zo oordeeie ik het iioodig,
znlks te melden, en het onderfcheid tufTchen die beide Afbeeldingen aante tooneii. De Kevcr
van den Heer Siiaimnerdmn is iiiet alleen merkelyk dunner of ranker , maar ook aan zynen
Hoom, die van anderen uit den Kop te voorfeliynkomt, en aehterover gekrorad is, vanvooren
niet galfelvormig verdeeld, noch van boven, niet verre van den Kop, met een takje, gelyk
die van den Heer Rofel, voorzien: daar en boven zyn ook de beide Hooraen , welken
boven uit het borftftuk te voorfchyn komen, aan dien van Swammeräam ongelyk langer, dan
aan dien van Röfel. Wyders zegt S-jiaimnerdam, dat de zyne uit Japan gekomen is, waar
tegen Röfel Brazilil voor 't Vaderlandvan den zynen houdt. Zie het Voorbericht, § 13.
K L E E M A N N .
• Dezebelofte heeft de Heer Röfel een Jaar daar na, te weeten in' t Jaar 1-4.7, t'<'<"' "'i'
gave van zyn Voorbericht tot deze ClaiTe, en de bygevoegde Afbeeldingen, begonnenenvol-
• tragt. Zie het Voorbericht, Tai. A. I. A. II. en A. III. als mede Tai. B.
K L E E M A N N .
i Met dit gezegde nemt ook de Heer Sniammerdam overeen , die het zelfde in zyne Befchry-
Ving meldt.
K L E K M A N N .
A A R D- K E V E R S. Tab. VI. " 3
leiir en geilalte bericht, dat deze Kever zeer langzaam vhegt, en bygevolgT.«. V!.
Lt sevingen kan worden. Wo E M 1 u s verhaalt het zelfde, en voegt er by :
^In den Zomer des Jaars 1C4'. zyn ze menigvuldig in onzen Tain gezien;
" en daar uit hebbe ik ook die Kevers gekreegen, welken ik bezitte, dieeen
" enkelen krommen en fcherpen Hoorn hebben. Ten aanzien van t lichaam
" zvn ze ongeloovelyk fterk : een van dezelven, die in eene tamelvke groo-
" te Doos beilooten was, beet 'er, om dat hy het dekzel met opheffen kon,
" ter zyden een gat in , en vloog weg". JONSTON, by wien mede een
äfbeeldzel van dezen Kever gevonden wordt , zegt 'er niets anders van ,
d a n ' t g e e n Mmfet en Aldrovandus 'er van gemeld hebben. IMPERATO
fchrvft dat deze Kevers hunnen naam hebben van den Hoorn ; in zyn
Land, in de Maanden Jmy en July , gezien worden ; en langkzaam Vliesen
• als mede dat hunne koleur in 't roodachtige vak: daar benevens beett
hv 'er ook eene aftekening , zo wel van 't Mannet je, als van t Wy i j e , bysevoegd
OLEARIÜS geefc alleen eene afbeelding , en m 't geheel geene
befchry Ving van dezen Kever. FRISCH , die ons eene befchry ving van deszelfs
oorfprong en andere eigenfchappen geeft, vertoont ons daar en boven ,
niet alleen den Worm , de Pop en het Mannetje van den Kever , maar 00h:
verfcheiden deelen van denzelven , op de derde Tab. , die tot dit Deel van
zyn Werk behoort. Doch die Heer heeft ten opzichte van den Worm ge.
dwaald; doordien h y , in plaats van den Neushoorn-Kever Worm, de
dikke Beut -Made , waaruit de van hem befchreeven grootfte Hout- llever
voortkomt, afgebeeld heeft; gelyk hy zelf, in zyn Vyfde Deel N. I. aanmerkt,
alwaar hy dien Hout • Kever befchryft.
§ 3-
Dewyl ik nu in deze befchryving van den Neushoorn - Kever aangetekend
zag, dat dezelve zieh in der Loojers-Kun, en in de Aarde , waar onder
houtfpaantjes vermengd zyn , onthoudt, of dat 'er ten minilen de Worm m
gevonden wordt; zo had ik hoop , om denzelven ook in onze Landltreelc
tevinden; maar alle myne deswegen aangewende moeite was vergeetlch ,
gelyk ik alrede in de befchry ving van den Goud-Kever pag 43- gemeld
hebbe. Dit bragt my nochtans zo veel te wegen , dat ik kort d ap op van
een Vriend uit Bremen bericht ontving , hoe men aldaar de Paden m de luinen
met Hun, in plaats van met Zand, beftrooide ; welke Run van de Eiken
fchorfe k omt , na dat de Loojers dien gebruikt hebben : en dat pch , in de
Aarde, onder den Run , niet alleen de Wormen vah den Neushoorn-Keyer
in groote menigte nnthielden , maar ook zelfs e«mge Kevers gevonden wierden.
Dit bericht verweilte in my eene groote begeerte, om zeit die Wormen
tezien; en na dat ik myn Vriend en Begunftiger zulks bekend gemaakt
had, maakte hy my wel haaft z^eer verblyd ; door my met alleen
iie Deck ifle Sink. K '"l™