'fe'r;.
iy i2 ryk, welke, de oorlogsbuijen ziende op-! van eenen Veldflag te waagen,maar zyne l y n
V i
■ koomen, veilig dacht haar eige Gebied
inzonderheid het Graaffchap van Borgonje,
door eenen Vreede met Vrankryk
te dekken ; dierhalven in onderhandeling
tradt en eindelyk, op verzoek
dep Zwitferen , door haare Gemagtigden,
eene onzydigheid drie jaaren duu-
fi)Corps rende met den Koning ( i ) tekende;
DipJomat. , , ? r 1 r, par du van zyncn kant voor c Hertogdom Bor-
rom.'iv, gonje , Masconnois, Auxerrois, Char-
fo/s^'s Burgpaaffchap van Auxonne,
Bar op de Seine , ’t Graaffchap Champanje
en andere daar omtrent gelegene
Landen , en van haare zyde voor het
Graaffchap Borgonje , op dat de In-
wooners der gemelde Landftreeken met
elkanderen als voorheen zouden ver-
keeren en handelen, mids de een des
anders vyanden op geene wyze onderftand
verfchaffen zoude , ’t welke ten
overftaan van een goed getal aanzienlyke
mannen , den agften van Hooimaand
, te S'. Jan van Laone geflooten
wierdr.
Hierentusfchen groeide niet alleen de
vyandlykheid omtrent Pikardie, Henegouwe
en Artois geweldig aan, maar
zelf tusfchen de Koningen van Engeland
en van Vrankryk , welken den
oorlog met het aanflaan der Kooplieden
glDaníEii(2j en der zeiver goederen over en
France weder openlyk begonnen. Ook deedt
Thomas Havard , Landvoogd van lerland,
eenen inval in Bretanje , daar hy
de toen ryke Koopftad Morlaix uitplonderde.
Onlangs hiernaa flak de Hertog
van Suffolk met het Engelfche Heir,
(3) Haisei dat uit twaalfduizend (3) Voetknegten en
B ™ ' vyftienhonderd Ruiteren beftondt, naar
Kales over, om zich, op ’t goedvinden
der Landvoogdesfe, met den Graaf van
Buren te vereenigen , welke tweeduizend
Spaanfche, drieduizend Duitfche
en zesduizend Nederlandfche Voetknegten
, midsgaders zeventienhonderd Ruiters
te velde bragt. Deeze Krygsmagt
viel gezaamenlyk in Pikardie, en ver-
woefte die Landftreek ten vuure cn
ten zwaarde; des de Koning van Vrankryk
, hier door magtig bedeesd geworden
, befloot niets aan de hachlykheid
Tom.I.
fol. jj6.
Steden door kloeke bezettingen te bewaaren.
T o t dit einde zogt hy op
veelerleije middelen geld te bekoomen,
en deedt de zilvere (4 ) trail, die L®-J]'®"'''
dewyk de Elfde a a n ’t graf van S“. Mar- Tam,
tyn van Tours hadt doen maaken , en
meer dan zesduizendzevenhonderden-
zeftien marken, dus drieduizenddriehon-
dcrdagtenvyftig ponden zilvers w o e g ,
naar de munt brengen , en van de zelve
zekere ftukken gelds flaan, op welken
de voornoemde trail verbeeld
ftondt, die in de penningkasfen nog als
iet zeldzaams bewaard worden.
Wanneer de Hertog van Vendôme,
die het gebied in Pikardie voerde, en
Trimoilille, Landvoogd van Borgonje,
hunne Krygsmagt, verfterkt door twee-
duizend Zw itfe rs , tot het keeren der
vyanden omtrent Abbeville gebragt
hadden , en de Graaf van Gulfe met
agtduizend Voetknegten niet verre van
Montreiiil gelegerd was, om, a ls ’t noodig
fcheen, zich met elkanderen te
können vereenigen, beflooten de Engelfen
en Nederlanders, eenigen tyd nu
hier dan ginder geloopen hebbende >
Hesdyn ( y ) aan te taften, waar opzefjjMc-
hun Leger in Herfftmaand derwaart ge-
leidden , en de Stad met zulken yver hyf°i-n
vyftien dagen befchooten, datze t’einde
der zelven eene opening gemaakt hadden
van weinig min dan veertig vademen
wyd ; en hoewel dit gat ruim genoeg
fcheen om den Krygsknegt binnen te
voeren, nogtans wierdenze, eensdeels
door ’t goede beleid van den Stadvoogd
du Biez, die flegts dertig mannen van
wapenen en zeventienhonderd voetknegten
by zich hadt, andersdeels door
de alom gelegerde vyanden, welken
hen geftaadig op de lenden zaten, van
den ftorm weder houden : te meer, wyl
hunne vliegende benden in de meefle
ontmoetingen zeer ongelukkig geweeft
waren.
Dit wikken en weegen omtrent zes
weeken zonder meer voortgang geduurd
hebbende, begon de meenigvuldige regen
e n ’t Herfftfaifoen zooveele kwaalen
onder de Engelfen te verfpreiden,
dat
(.) Me-
Itioir. lie
M ciu Bel-
liyfoIftS.
(pp. An.
slirii E-
pin. 765.
iJHifi.de
I’Emp
CbAilesV.
par Ant.
tie Vera.
fJHift.
ttel Fmp.
Carlos V.
por I’r de
S.indoval
Part. I.
fol.s6i.
( 0 Hift.
d'i.fp ^ne
par T„r.
quet fol.
nSj.
dat de Hertog van Suffolk, ziende veele
zvner knegten geftorven, anderen kracht-
loos en onbekwaam tot den dienft, de
belegering in ’t einde van Wynmaand
verliet. Sedert ook in de overtogt der
Somme ( i ) geftuit zynde, en de doorgangen
alom bezet vindende, begaf
zich de Hertog van Suffolk met den
Graaf van Buren , naadat hun aanilag
op Corbie mislukt was, en datze Dourlens
en de rondom gelegene Dorpcn
verbrand hadden, naar Artois, door de
Graaven van S'. Pol en Guife op de
hielen gevolgd en in den ftaart geflaa-
gen ; waarmede de Engelfen infcheep-
ten en overvoeren, dus den Veldtogr,
die geheel Vrankryk doen fidderen en
weinig leeds gedaan hadt, met niet veel
roems eindigden.
Doch aleer dit voorviel was de Keize
r, naa tien dagen vaarens, te S'. Andere
( x ) in Bifcaije geland, daar hem
de tyding gebragt wierdt, dat de Ryksvoogd
van Navarre de Sterkte Maija
f 3 ) weder van de Franfen veroverd ,
als mede dat Bertrand dela Cueva eene
aanmerkelyke zeege op de zelven, tusfchen
Fontarabie en S'. Jan van Lu z ,
bevogten hadt. Sedert zyne Moeder,
de Koninginne Johanna, (4 } te Torde-
fillas de hand gekuft , en jaarlykfche
Lykdienften voor zynen Vader, Koning
Philips , ingefteld hebbende begaf hy
zich naar Valladolit, daar hy de Staaten
des Ryks byeen riep, en bragt door
zyne aankoomft en handel een groot
getal der muicmaakeren in vreeze voor
den hals; maar de Keizer, befeffende
het voorgaande oproer meer uit on-
weetendheid dan kwaadaardigheid gereezcn
, was van begrip niet veel bloeds
te plengen , dierhalven deedt hy flegts
agt der ftrafwaardigfte gevangenen het
hoofd afflaan , en , zittende in ’t openbaar
op den Koninglyken Troon, eene
algemeene C 5) vergiffenis voor al de
reft afkondigen ; ook wierden die getrouw
gebleeven waren, inzonderheid
de Grooten des Ryks, voor hunne dienften
beloond. Dit verrigt hebbende
deedt hy de oproerige bewooners van
Majorca, die naar geene reden wilden
I I . D ed .
luifteren, door geweld van wapenen tot eyzz
gehoorzaamheid dwingen.
Onlangs hiernaa kreeg de Keizer
kondfchap van’t wedervaaren der fchepen
, die op zyne koften in ’t jaar negentien
naar Ooftindie gezonden waren
onder Ferdinand Mageilaan, Dees een
Ponugeefch Edelman was, om de Molukken
langs korter ftreek dan de Por-
tugeezen te ontdekken , voor drie jaaren
uit de Spaanfche haven S'. Lucar, <
met v yf fchepen en tweehonderdenze-
venendertig mannen, {6) in Zee geftoo- («) d'to-
ken , van welken, n a a ’t vinden der
Straat, die naar hunnen Leidsman ge-
noemd wordt, e n ’t ontdekken der g e -Kafiagne-
melde Eilanden, door het uitftaan van}“ ]” ^,
alle ongemakken , naa het omkoomen f'9-
van hunnen Bevelhebber en de meeften
¡hunner reisgezcllen, flegts een fchip en
agtien afgelloofde en uitgeteerde mannen
thans weder in Spanje verfcheenen,
hebbende in deeze reize de eerfte den
Aardkloot rondom gevaaren. De Keizer
, hieruit groot voordeel te gemoet
ziende, befloot met zynen Raad van
Indien, deeze vaart te vervolgen ; maar
Jan, Koning van Portugaal, (7) verzogt g vindi
hem zoodaanige onderneeming uit tediAi.d'ui.
ftellen, en het verfchil over de bezit-
ting aan ’r oordeel van eenige Rechteren
te laaten.
Middelerwylen hadt de Keizer door
zyne Gezanten den Paus Adriaan tot
een mondgefprek verzogt ; maar dees,
eensdeels door ’t fmeeken der Kardinaalen
, andersdeels do or’t gevaar der Kerklyke
Landen geperft, en op zyn vertrek
ftaande, verontfchuldigde zich des-
wege, en voer, den vierden van Oegftmaand
, met elf galeyen en dertig fchepen
, onder het geleiden van den Zeevoogd
(8) Ferdinand Andrada, verfterkt (gj
door vierduizend Voetknegten cn wei-
nig Ruiteren , uit de haven van Terra- driani vr,
gona naar Genua; aldaar, met François
Sfortia , Profper Colonna en Ferdinand
Markgraaf van Pefcara, ( 9 ) over de zaa- (9) r. Jo-
ken van Italie gehandeld hebbende iSHÌd,“,ni
hy voorfpoedig te Oftie geland, en van''"
Julius van Medicis met v y f Kardinaalen,
van François Gonzaga Hertog van Man-
R r tua
fe.
' L
-îf
I