I l i 't
p i
-li*
*5:®? vertoont ’s Ketnvorllen eenigen Broeder en Erfgenaam, door welken dees
penning moogelyk voltootd zal zyn ; rondom zyn borftftuk ftaat de zoo even pem-H-
Ijireuk, en m den buiten firkel dit randfchrift;
t j x i
D E I G R A C ia IO H A N n e s D V X S A X oN rn M D X X V .
DOOR GODS GENADE J O H A N HERTOG FAN
SA ÄS EN MDXXF .
H. Het eerfte deel van den tweeden draagt het zelve afbeeldfel van den Keurvorft, on
eene andere wyze gekeerd en toegetakeld ; en dewyl dees ter gedachtenisfe van zyn over-
lyden, doch eenigen tyd laater, gemaakt is , leeftmen in den rand;
F R ID E R I C V S D e i G k a t ia D V X S A X O niai O B I I T ,
F AM A V IV IT .
SCHOON F R E D E R I K , DOOR GODS GENADE HERTOG '
FAN SAKSEN, GE S TORF EN I S , ECHTE R L E E F T
H I DOOR D E N ROEM.
Op het andere deel ftaan de Keurvorftlyke en Sakfifche yvapenfchilden nevens elkanderen
boven de zelven een kruis met deeze letteren; ’
C i v x C h k i s t i N o s t e a S a e k s .
H E T KRUI S FAN KRISTUS I S ONS HEIL.
Wyders zietmen rondom de yvapenfchilden vyf fierlyke Duitfche letters, die deeze meer-
gemelde ipreuk uitleveren;
V erbum D om in i Ma n e t I n AETERNOii.
H E T WOORD DES HE E R EN B L I F T IN E EUWIGHEID.
Op welken het omfchrift, dat in den buitenrand gefteld is , deeze betrekking heeft;
H O C S V E S C R I P T rE T E S T A N T V R L I T t E R iE.
D I T B E F E S T IG E N DE ON D E R G E S CHR E E F EN E LE TT EREN.
I II. Rondom diergelyk een borftftuk, dat op de eerfte zyde van den derden gevonden
wordc, leeltmen deeze tytels;
F R ID E R I C V S D V X S A X o n i* , E L E C T o k , ImP E R I IQ .ue
L O C V M T E N ens .
FR EDE R IK HERTOG FAN SA KS EN, K E U R F O R S T , EN
’S R IK S STEDEHOUDER.
En op de andere zyde , die niets dan letters draagt, worden zyne eigenfchappen by
. itimica Koning Jofias, ( i) den Zoon van Amon, vergeleeken ; welke noch ter rechter
O p . 34. 8“ ker zyde week, de afgodery uit Juda en Jerufalem verdreef, den Tempel tot
den dienft des Heeren vaardig maakte, en naar ’t welgevallen des Heeren wandelde ; uit
zoodaanige oorzaake vmdtmen het volgende opfchrift den Keurvorft toegewyd;
P I E -
P I E T A T E E T C H R IS T IA N 0 Z E L O lO S I / E R E G I C OM P A R A N D
O , A N IM I C A N D O R E , I V S T I T I A E T T E M P eR A N t i a .
V E R E G E R M A N IC O P R IN C IP I , P a t r i P a t r ia .
A A N D E N FADER DES F A D E R L A N D S , WA A R L I K E EN DUITSCH
FO R S T , DOOR Z ü l F E R H E I D F AN G EMO E D , RECHTFAARDIGHE
ID EN M A A T I G H E I D , DOOR GODFRUGTIG-
HE ID EN K R I S T E L I K E N I F E R B I DEN KO-
NING y o S I A S TE F ERG E L IK EN.
U i f
( . ) II.
Chron:
Vermids Keurvorft Frederik nooit
g etrouw d w a s , des o o k g een we ttig e
Kinderen a g te r lie t, v o lgd e hem zyn
Broeder Jan H e r to g van Sakfen, niet
alleen als eenige Erfgenaam zyner Land
en , maar o ok in ’t K eurvorftendom:
juift in d e zelve dagen dat d e oorlog
der Boeren in Duitsland op het fehle
liep. D e oorzaak van deezen gevaarlyken
opftand fp r o o t, op ’t laatfte des
voorgaanden jaars, in Zwaabe tegen den
Graaf van L u pffen, uit d e zwaare fchattin
g e , do o r w e lk e de gemeene Landzaaten
gedrukt wierden , en ftoeg als een
lo opend vuur, eerft by hunne buuren ,
voorts o o k in het grootfte deel van
Duitsland o v e r ; wandt veelen des gemeenen
v o lk s, verbitterd tegen d e Overigheid
en Geeftlykheid , verbonden
('.'“ » •zieh m et e ed en , ( i ) om , z o o z e voor-
imnt.do g a v en , de Euangelifche L e e r e te be-
ftvuRt- Jehermen, en het juk der dienftbaarheid
Rtip. pag. van d e fchonderen te werpen. H o e -
“ ■ w e l d e Overigheden d e muitelingen
poogden te bedaaren, eU d e tngefloope-
ne feilen beloofden te beteren, ’t mo g t
niet baaten, de misnoegden gingen echter
yverig v o o r t , en kreegen , door
’t verfpreiden van twaalf ftellingen, uit
welken z y g root voordeel en volkoome
vryheid te g emoet z a g e n , magt van
vo lk aan hun fnoer.
H e r to g Ulrik van W ir ten b e r g , die
v o o r zes jaaren ult zyne Heerfchappye
verjaagd w a s , waanende d e gelegenheid
hierdoor gebooren te zyn om zieh
w ed er in ’t G eb ied , dat van ’s Keizers
Broeder bezeten w ie r d t , te können
ftellen, bragt een ig e duizende Zwitfers
( i ) b y e en , trok met deezen i n ’t H e r -w s id j ,.
togdom Wirtenberg , en Wierp, naa g e -" ® } ” ;
ringe overwinningen , zyn L e g e r voor «»mR»-
Stutgarde en in d e V o o r f ta d ,’ d ie hy R=ip*!p,i.
ingenoomen had t, neder, meenende dus
d eeze Hoofdftad zyns Gebieds magtig te
worden. Op deezen oorlogstogt dunkt ,
my de vo lg en de penningplaat van H e r to
g Ulrik gemaakt te zyn.
haÌd"^' 'd’beeUfel van deezen Vorft wordt hier met een harnas aan ’t ly f , de fpeer in de
nand , en dit byfchrift gevonden ;
V L R I C V S D e i G r a t i a D V X W IR T E N B E R G ie . A C T E c e .
' H i c p i .
Ht:
i., g.
r l
ß '
.F