H I S T O R I D E R
!ï l 'H
Hllli
i S f de te wreeken, en dierhalven den Ko-
ning Karel bekend maakte, dat hetver-
bond C l ) van Noion, betreffende de
France overleveffng van Navarre, niet voldaan
•^g!6’iy& ; maar de Spanjaarden hielden ftaan-
^'¿?7toio“ de dat Julius de Tweede zooveel rechts
V. pag.44. hadt in het ten pryze verklaaren van
't gemelde Ryk voor Spanje, als Paus
Martyn eertyds hadt in het ten befte
geeven der Staaten van Petrus den Derden
Koning van Arragon aan Vrankryk.
Onaangezien deeze bekommering
en,dat meer knelde,het misnoegen veeler
Steden en Grooten van Spanje, welken,
ter befcherminge der oude voorrechten
en vryheden des Lands, zieh tegen de
begeerlykheid en onrechtmaatigen handel
der Nederlanderen verbonden hadden
, wierden alle voorbereidfels tot
’s Konings reis befteld; en, op dac ’er
geene verwarring in het geeven der
bevelen by zyn afwezen ontftaan mogt,
beftootmen, mids ’er geen naadeelige
gevolgen voor Spanje uit getrokken
wierden, voortaan alle geheime en openbaare
Schriften ( 1 ) voor dit Ryk dus
cark>Tv. (6 beginnen, Karel door Gods genade
Sandoual R'^<^^fhkoning aanßaafide Keizer al-
Tom. I. tyd Vermeerderaar, en Johanna zyne
Moeder, Koningen van Kaßilie, Leon
enz. Omtrent deezen tyd wierdt ook
eene ontzaglyke Vloot van vyftig wel-
(3) Vita gewapende (3) Galeyen uitgeruft om de
SrSsv’. Spaanfche Kuften voor het gevaar der
&ouai dekken.
T o m . I . Onlangs hiernaa zyn de Staaten des
foi.149. o p ¿on naam des Konings, tegens
(4) Vita den twintigften van (4 ) Lentemaand,
CarfoTv. te S'. Jago in Gallicie byeen geroepen,
sindouai beflooten hadt uit de haven van
Tom. 1. Corunna in Zee te fteeken. Wanneer
de Koning de onftuimigheden dagelyks
zag aanwasfen en geen middel wift
om die te bedaaren, heeft hy de zaaken ,
beft doenlyk, geregeld, en, den Kardinaal
Adriaan Florifz. Bisfchop van
Js) Vita Tortofa ( 5 ) tot Beftierder des Ryks
Orios”v’. aangefteld hebbende, tradt hy den twin-
sando^jai tigften Van Bloeimaand met groot ge-
volg van Spanjaarden en Nederlanderen
§cii8.‘ aan boord. Vaardig wierden de ankers
geligt, de zeilen in den top gel
y i o
( i ) Vita
dclEmp.
trokken en de reis zoo voorfpoedig i j i o
voortgezet, dat de Vloot binnen zes da- '
gen aan de Engelfche kuft kwam. Koning
Hendrik, zieh gereed maakende
om naar Kales over te fteeken, wyl hy
eene byeenkoomft tegens den aanvang
van Weidemaand met den Koning van
Vrankryk beflooten hadt, en tot dit
einde reeds te Cantorberi gekoomen
was, thans hiervan kondfchap krygend
e , zondt den Kardinaal Wo lfey , met
wien dit werk beftooken was, om zynen
plicht afte leggen aan den Keizer,
naar Douvre, werwaart zieh de Koning
den naaften dag vervoegde, en
den Keizer ( 6 ) met zieh naar Cantor- (6) R,
beri geleidde by zyne Gemaalin, des S H I .
zelfs Moeije, Koningin Katarina, wel- l l J™ '
ke veel genoegen vondt in den Zoon ut-
haarer Z u fte r , dienze nooit gezien
hadt, als Keizer te moogen befchouwen.
By deeze gelegenheid tragtte Keizer
Karel den Koning van het ontworpe
gefprek met den Franfchen
Koning af te wenden, en hoewel hem
zulks niet gelukte, echter beloofde Koning
Hendrik niets tot ’s Keizers naadeel
te zullen befluiten. Aan den anderen
kant was de Keizer, zoomen
niet ongegrond vermoedde, van meeninge
den Kardinaal Wolfey nader aan
zieh te verbinden, en hadt den zeiven
dierhalven van het Bisdom van Ba-
dajox verzekerd, om den Koning door
deezen weg ook in zyne belangen te
wikkelen ; maar de Staatsman, die zyne
gunft wel deedt betaalen, wilde niet
luifteren dan naar de beloften dat de
Keizer, als Leo de Tiende ftierf, hem
tot Paus zoude verheffen.
Hoe het met deeze gisfinge mag zyn,
de Keizer, een verbond met den Koning
ter beveilinge der (7) Ze e , en ten voor- (zjHcoic-
deele van den Koophandel hunner On-
derdaanen gemaakt hebbende , vertrok .
den dertigften van Bloeimaand, wel
voldaan naar Nederland ; cn Koning
Hendrik met zyne Gemaalinne en groot
gevolg van Edellieden naar Kales, van^g,
waar hy zieh ter beftemde plaatfe, tus-Thorn,
fchen Ardres (8 ) en Guiñes, in mond-"¿f.Tol
gemeenfchap begaf met den Koning van.''-
Vrank-
15x0
(0 Me-
jiJoir. dc
M.duBel-
Uyfol. 27-
(2I Rey-
Ov
an Zed.
doorBox-
tori! II.
deci pag.
394-
(3) Die
Excdl.
Chron.
van
Vhand.
1Î. deel
(4lSpeaacula
Ant-
Tcrp. Petri
Vrankryk, en omtrent drie weeken in
’t banketreren, fpeelen, danfen en andere
vermaaklykheden doorbragt, met zulke
praal in kleedinge van den eenen en den
anderen Landaard,dat deeze byeenkoomft
het goude Lakenveld geheeten wierdt;
ja deeze overdaadige verkwifting wordt
door zeekeren Schryver fcherfende niet
( i ) onaardig uitgedrukt, als hy meldt,
dat fommigen hunne molens , hunne
bosfchen , en hunne weiden aan ’t lyf
hadden. Koning François beloofde den
Koning Hendrik niet alleen zyne fchul-
den te voldoen, maar, naa het aflosfen
der zelven, ieder jaar honderdduizend
ponden Tournois aan Hendrik, 200-
iang dees zoude leeven, te betaalen; en
byaldien de Dolfyn door het huuwelyk
met Maria, Dochter van Hendrik, tot
Koning van Engeland mogt worden,
dan zoude de gemelde jaarwedde voor
altyd aan haar en haare Erfgenaamen
volgen. • Dit vaftgefteld zynde keerde
François te rugge, en Hendrik verbeidde
te Kales de koomft des Keizers,
welke onderwylen met ftertig kloeke
fchepen te Vlisfinge ( x ) gcland, van
den Admiraal Adolf van Borgonje Heer
. van Bevere en de Staaten van Zeeland
blydelyk ontfangen zynde ftraks naar
Vlaandre vertrok, e n , verzeld van zyne
Moeije , de Landvoogdesfe Margarita
, zieh den elfden van Hooimaand
te Kales by Koning Hendrik liet vinden.
Hier drie dagen in het regelen van
den grondflag hunner verbintenisfen ge-
fteeten hebbende, keerde Koning Hendrik
naar Engeiand en de Keizer naar
Brabant, doende, den drieentwintigften
( 3 ) van Herfftmaand, zyne intreede
met groot gevolg te Antwerpe, daar
verfcheidene beeiden, praalgebouwen en
zeegetekens met hoogdraavende op-
fchriften in veelerleije taalen te zyner
eereopgeicgt\varen; wclken door driehonderd
Timmeriieden geftigt , door
tweehonderdenvyftig Schilders opgetooid
, door Cornelis Grapheus met
fpreuken verfierd, en door Pieter Æ-
gidius ( 4 ) naauwkeurig befchreeven en
i n ’t licht gegeeven zyn. Dic prachti-
II. Deel.
ge werk , drie dagen ten toon ftaande,
trok een geweldigen toeloop van nieuws-
gierige vreemdelingen, om het zelve te
befchouwen, derwaart.
Omtrent dien zelven tyd vergaderden
aldaar de Staaten van alle Nederlandfche
Geweften, en beflooten ( 5 ) den
Keizer voor zyne aanttaande Krooninge
tweehonderdduizend [guldens] te geeven.
Ook wierdt ’er de Keizer van
zynén Broeder Ferdinand, en van veele
Gezanten der Duitfche Moogendheden ,
begroet, met welke laaiften den dag zyner
aanftaande Krooninge bepaald hebbende
deedt hy de Duitfche (6) Vorften ,
tegen den aanvang van Wynmaand, naar
Aken beroepen. Dus het noodige.be-
zorgd zynde, is de Keizer, om by.de
hand te zyn , naar Maaftricht vertrok-
ken , alwaar hy den eerften van Wyrf^
maand (7) van de Regeeringe dier Stad,
verzeld van vierduizend weluitgedofte
Voetknegten,binnen geleid en met ongemeene
eerbewyzingen onthaald .wierdt.
Geen mindere beleefdheid was hem
van de Luikenaaren beweezen, dieden
Keizer met plechtige ommegangen onc-
fingen, en op de markt groote vreug-
devuuren geftookt hadden; ja de Heeren
dier Stad geleidden hem naar Huy,
op het fterke Slot, datze den Keizer aanbooden.
Geduurende zyn verblyf te Maaftricht
tekende hy , den negentiende der voornoemde
maand, een (8) bevelbrief, door
welken hy betuigde van de regeeringe
zyner Moeije, de Landvoogdesfe Margarita
, geduurende zyn afweezendheid
waargenoomen, zoowel voldaan tezyn ,
dac hy , befeffende , zoo d o o r ’t aanvaarden
der Keizerlyke Kroone, als in
bezittinge neemen zyner Erflanden, de
zaaken deezer Nederlanden zelf niet
te können beftieren , dierhalven zyne
Moeije weder in ’c gebied ftelde, haar
verfcheidene Perfoonen, onder deezen
ook Philips van Borgonje Bisfchop, en
Philibert Naturellus Domprooft van U-
trecht, en meer anderen tot Geheime
Raaden op behoorelyke wedde noeroen-
de, welken verbonden waren de Landvoogdesfe
, werwaart het haar mogt
Bb bely
x o
iigidii ,
apud Frc-
herum
Script.
Germ.
Rer Tom;
111. fol.
207.&req.
0) Die
Excell.
Chron. •
van
Vlaand.
II. deel
fol.p.ycr-'
io.
iöIP.Heu-
teri Rer.
Auftr.Lib.
V I I I Cap.
(1) Nieu- .
weChron.
van Brab.
o f vervolg
der Oude
fol. I I .
(8) G ro «
Placcaat-
boek der
Staaten
vap Holl,
enz. IV.
deel fol.
13. enz.
I'
i:
II ' l
: r ,
i