l i
I
' í
, 11'"!":' ; K
.'il
■ 'úi
■ m -
(i) Tur-
quetHift.
d'Elpagne
fol.UJQ.
( i) P.An-
gleriiE-
pift. 597.
(3) Rey-
Chron.
v anZrc l.
d ooi Box-
horn.
II. deel
GJP.An-
glerii E-
pift. 599.
( I ) de Heer van Chevres , de Kancelier
Sauvaige, en Karel van Lannoy, met
groot gevolg van Edellieden in de Vloot,
en traden aan boord v a n ’t fchip den Juliaan
, gevoerd door Jan Cornells Hubert.
Omtrent den zevenden van Herfft-
maand ( i ) geraaktenze van Vlisiinge in
Zee met meer dan vyftig zeilen, over
welken Adolf van Borgonje Heer van
Bevere, die in de plaats van Philips van
Borgonje Bisfchop van Utrecht, tot algemeenen
Zeevoogd verheven was, het
Oppergebied voerde.
Niet in alle deelen was dees togt gelukkig
i wandt, de Vloot eenige mylen
v a n ’t Land zynde , geraakte een fchip
(3 ) van Z irk ze e , met veele fchoone
paerden bevragt, in den brand, en de
vlam iloeg zoo fnel voort, datze menfchen
en dieren verfiondt. De overige
wierden eerlang van een hevigen ftorm
befprongen, die de Vloot verftrooide,
en ’s Konings fchip, van een goed deel
der anderen gevolgd, naa’t uitftaan van
groot gevaar, den negentienden (4) dier
zelfde maand , voor Tazone , de ruuw-
fte en ongenaakbaarfte kuft van ’c kJippige
Afturie , dreef. Des de Lan(k?.aa-
ren, vermoedende dat deeze Franfen o f
andere vyanden waren, die hen poogden
te berooven, hunne Vrouwen, Kinders
en goederen in de ontoeganglyke
bergen verftaken, voorts de wapens
opvatteden, e n , om het landen te beletten,
by drommen naar het ftrand liepen.
De aankoomende uit deeze be-
weeginge befpeurende wat ’er gaans was,
lieten vlaggen en wimpels waaijen, zelf
ontwondenze den Koninglyken Standaard,
kenbaar aan de wapenen van Kas-
tilie en Leon , en riepen hen toe Spaft-
j e , Spanje, onze Koning de Algemeen-
geloovige-, op welke vertooning die van
Afturie de wapens neder wierpen, den
Koning met groote blydfchap begroe-
tende, en den zelven naar Villaviciofa,
daar hy eenige dagen ruftede, geleidden.
De Koning dus de uitgeftaane on-
gemakken der Zee te boven, en het
verhaal in Nederland overgebragt zynde
, heeft men aldaar de gedaehtenis
van deezen gevaarlyken to g t, i n ’t volgende
jaar, op deeze rekenpenningen
duurzaam gemaakt.
' i s . t r r 7 TI. Nevens het gelaoonde -vuinilaal en de gekruifte laurierftokken, die op het voorliiik 1517
!— van den tweeden gevonden worden, zyn de twee eerfte letters van ’s Konings naam en tytel
gedrukt R e x K a r o l o s , KO NING K A R E L , en in den rand ftaat deeze fpreuk van
■(!) Ptilm. ( I ) den grooten Harpzanger;
CXXVIII.
L A B O R E S M ANVVm T V A R V M M A N D V C A B I S , 1/18.
c r Z U L T DEN ARBE ID UfFER HAN D E N E E TEN, t j ig .
De pylaaren en letters van het agterftuk , zyn ontleend nit de verdichtfelen van Herkules
, welke , om den Occaan in de Middelandfche Zee te leiden , de twee bergen Kal-
pe en Abyle (2 ) van een rukte, en, dus Europa van Africa door de Straat van Gibraltar
gefcheiden hebbende , deeze letters in de rots deedt hakken , N O N P L U S U L T
R A , N I E T V E R D E R , als zynde hier de bepaaling zyner overwinningen. Koning
Karel, zoekende door heldhafdge daaden zyn gebied verder dan Herkules uit te breiden ,
wyl de heerfchzugt geene paalen kent, verkoos deeze bergen , om hunne gedaante in de
wandelinge Herkules pylaaren genaamd , tot zyn zinnebeeld , hem door zynen verftandi-
gen Lyfarts Pieter Marlian (3 ) opgegeeven , veranderende het byfclirift zoo als het hier
gevonden wordc;
I. Rondom twee Leeuwen , die op de voorzyde van den eerften de Rldderordre v^n Iiet
Guldevlies vaft houden, leeft men, om de moeijeiykheid der reize uit te drukken;
N V L B I E N S A N S P A IN E . ly ig .
GEEN GOED ZONDER MOEITE , lyig.
De tegenzyde pronkt met ’s Konings wapenfchilden zoo van zyner Moeder als van ’s Vaders
zyde, hebbende die omfchrift;
I E C T o i r s PO V R C E V L X DES FINANCE?.
REKENPENNINGEN VOOR DI E DER GELDMIDDELEN.
II. Nei
l f
Heiden-
fche Goden,
pag.
191.
(3) Tor.
quet Hin.
d'Efpagne
fol. u 20.
P L V S O V L T R E .
N O G V E R D E R .
Het welke door deezen letterzoom beflooten wordt;
G E C T O I R S D V B V R E A V D V R O I C A T O L ld ü E .
L E G P E N N IN G E N FAN DE RE KENKAMER DES ALGE-
ME E N G E L O O F IG E N KONINGS.
i
HI. Op de eerfte helft van den derden zietmen een fchip, moogelyk de afbeelding van
den Tuliaan op welken de Koning overvoer; wandt de wimpel is met Borgonfche krmsfen,
en het boord,met de gemelde Koninglyke fpreuke P L V S O V L T R E , belaaden. De
gekroonde pylaaren , en het vuurftaal van de andere helft zyn reeds in den voorgaanden,
even als het omfclnift in den eerften, verklaard.
Geduurende het verblyf des Konings
te Vill-aviciofa, kwamen veele Grooten
des Ryks derwaart hem de hand
kusfen, en bezorgden, d a t’er overvloed
van leevensmiddelen naar deeze ruuwe
en onvrugtbaare Landilreek gevoerd
wierdt. De tyding van ’s Konings aankoomft
verkwikte den Ryksvoogd Ximenez
in zyne kwynende ziek te, tot
luttel vreugde voor de Nederlandfche
lA Tur- Hovelingen, welken, (4) bedugt o fh y
3'Efp.™'hen by <1™ Koning den voet dwars
fol. 1270. mogt zetten, o f naar Nederland doen
keeren , dien ouden Stuurman reeds
dood wenfchten ; doch zieh hierin
bedroogen ziende ondertaftenze zyne
^ Geneesheeren , en uit de zelven verneemende
zyn einde naby te z y n , poog-
I I . Deel.
denze den Koning zoolang op te houden,
tot Ximenez den geeft gegeeven
zoude hebben. Om dit oogmerk te be-
reiken bragten eenige op het tapyt, dat
de Koning zieh eerft naar Arragon en
dan naar Kaftilie zoude begeeven ; maar
Ximenez voorkwam deezen aanüag met
de zwaarigheden, die hieruit zouden
fpruiten, den Koning voor oogen te
ftellen ; verzoekende meteen geene
zaaken van belang te willen onderneemen,
dan naa hy den zelven verflag
van den 'Staat des Ryks gedaan hadt.
Ook riedt hy den Koning, om geruftlyk
te heerfchen, van des zelfs Broeder
Ferdinand, die grooten aanhang hadt,
ten fpoedigfte naar Duitsland by den
Keizer- te 'zenden. Onaangezien deeze
p voorii
41
: h "
9 -
I:
H-
'k i ill
■I ilfi