a , ï::
8(5 H I S T O R I D E R
♦** "il
»5^9 pen overweldigde, o f van de Vriesfche
kuften weerde. Wanneer deeze vyand-
lykheid eenigen tyd hevig geloopen, en
hy een vaartuig met bieren veroverd,
en zieh met de zynen dronken gezoo-
pen hadt, wierdt hy ilaapende door
zynen Stierman, dien hy bevel gafnaav
Enkhuize te vaaren, by den nagt aan
den Vriesfcben Oever gevoerd, ftraks
(■i) Scho- gevangen ( i ) en te Slooten met het
zwaard geftraft, en op een rad ten toon
efteld.
Dus ftondt het in Nederland, en geheel
Europa genoot een algemeene
ruft, wanneer de Keurvorften, die reeds
in onderlinge eendragt ter befchermin-
(1) Corps ge des Ryks ( z ) verbonden wa-
paidT" ton , zieh tot de verkiezing van eenen
rZmiv Keizer fchikten, en door verpart
h fchillende inzigten bewoogen de uit-
voering een geruimen tyd fleepende
hielden ; wandt federt Keizer Maximiliaan
begraaven was verklaarde zieh de
Koning van Vrankryk , zoowel als die
van Spanje, openlyk naar de Keizerlyke
Kroon te ftaan , ook verzuimdenze beide
geene middelen om dit oogmerk te
bereiken. De eerftgemelde meende
(3)Danieluit hoofde ( } ) zynet Voorzaaten, die
rr'aoc? Vrankryk en Duitsland be-
Tom. V. heerfcht hadden , hiertoe gerechtigd te
P”s-ï4. ander fteunde op de verdienften
van zynen Stam , en ’t vermoogen
der Ooftenrykfche Erflanden. Doch
de uitgebreide heerfchappy deezer Köningen
bragt eenige Keurvorften in
vreeze, o f hun gezag door zulk een vermoogen
geene fchipbreuk zoude lyden
; welk wancrouwen niet weinig
vermeerderde, omdat de Gezant van
(4) La tlen Paus (4 ) deeze gevaaren nog rui-
SS'dltr *''™ät, mids het Opperkerkhoofd,
Guicciard. zyn Mecftet, het naadeel dat hem van
beide te wagten ftondt duidelyk be-
greep, ’t zy dat hy ’t oog lloeg op
Karel, die t’evens Koning van Napels
wa s , ’t zy op François, welke het gebied
over Milanen en Genua voerde;
hier kwam nog by , dat veele Italiaanfche
Vorften Leenmannen van ’t Roomfche
Ryk waren , en dat de Keizers
den eifch op de Landen der Kerke,
ja zelf op Rome, altyd behouden I had- i f i9
den : vermoedende dus de vryheid van
Italie te zullen verliezen , docht hem ,
volgens zyne Staatkunde, oorbaar te
zyn deeze ontzaglyke vryers voorby te
gaan , en eenen anderen te verkiezen.
De Koning van Engeland, waanende
zyn geluk in dit gewrigt des tyds gebooren
te zien om den buit voor de
twiftenden weg te draagen , zondt Richard
Pace ( y ) zonder toeven naar (s) R.
Duitsland , om de gunft en ftemmen HmTÄn-
der Keurvorften magtig te worden ;
maar , de tyd tot zoo gewigtige on- °
derneeming te verre verloopcn zynde,
was al zyne beweeging vrugtloos.
De Admiraal Bonivet, (6 ) hierentus- («) m c -
fchen de meefte Hoven der Keurvor-„“duBd.
ften voor Koning François vermomd
doorloopcn, en geld en beloften verfpild
hebbende, verkoos eindelyk zyn
verblyf op een Kafteel tusfchen Koblens
en Frankfort. Met het zelve oogmerk
vervoegden zieh de Gezanten van den
Spaanfchen Koning naar Ments, naamenlyk
( 7 ) Frederik Paltsgraaf, Ber-t7jHii.
nard Bisfchop van T r ie r , Hendrik S E
Graaf van Nasfou , Maximiliaan Heer ,
r, , y, , . — »orfl.dccl
van Zevenbergen, Burchard van PlanM. 114.
Fleer van Rocha, Cypriaan van Se-
renftein , Paulus Arnsdorf , Jacob Vil-
linger, Niklaas Ziegler en Jan Renner;
aan ’t hoofd van deezen was Matys
Langus Kardinaal en Bisfchop van
Gurk , zoo bedreeven in de Staatshan-
delingen, welke in dit jaar, naa den
dood van Leonard Aardsbisfchop van
Saltsburg , tot wiens Medehelpcr hy
voorheen was aangefleld , in die Kerk-
voogdy opvolgde, en hierdoor niet al-
alleen zeer groote inkoomften, maar
t’evens den tytel van akydduurenden ,
Stedehouder des Heiligen (8 ) Ze tels
in Duitsland verkreeg, dus in denfSjHeis
rang voor geene Grooten des R y k s ,™ ™ jJ
dan alleenlyk voor de Keurvorften «'‘•■s'
verpligt was te wyken. Vermids w y '“ “ '*“'
deezen om zyne wysheid en welfpree-
kenheid dikwylen in de gewigtigfte
Staatszaaken van Keizer Maximiliaan
ontmoet hebben, zal ik by deeze verheffing
zynen penning, op welke zyn
af-
N E D E R L A N D S C H E V O R S T E N . I I . Boek. 87
iy i9 afbeeldfel en nieuw verkreegene eer-1 weinig tyds laater gemaakt, vertoo- i f i ?
-------- naamen gedrukt ftaan , hier , fchoon ' nen. •
(,} Hub- Dees Matys Langns van Wellenburg wordt van fommigen ( i ) voof eenen onegten ZooJi
kund Hift! '"‘’R Keizer Maximiliaan gehouden , geteeld by eene fchoone Burgeres van Augsburg uit
Vlit. deel het geflacht van Lange; doch, zoomen den leevensloop van deezen vergelykt by dien zyns
onderftelden Vaders , zal de ohmoogeiykheid blyken: wandt Matys wierdt, naar’t getuigen
van den gemelden Schryver, in 't jaar veertienhonderd en agtenzeilig gebooren , toen Keizer
Maximiliaan omtrent negen jaaren oud was; zulits het ongelooflyk is, dat hy deezen zynen
Gunileling zoude geteeld hebben , welke hier op de voorzyde binnen de volgende tytels
verbeeld ilaat;
M A T I IE V S C A R D i n a l i s , A R c h i E P i s c o p u S S A L Z B u r g i ,
AC E P i s c o p u S G V R C E N s i s . MDXXII.
MATTS k a r d i n a a l , AARDSBI SS CHOP F AN SA LTS BURG
EN B I SS CHOP FAN GURK. MDXXI I .
De tegenzyde vertoont een gevierendeeld wapenfchild, in wiens eerfte en vierde deel het
wapen van Saltsburg een klimmende Leeuw , en zoo ik meene dat van Gurk of Ooftenryk,
alwaar het Bisdom gelegen was , gevonden wordt : in het uveede en derde deel fchynt
my dat zyns Stams ; zynde alles met den Kardinaalshoed, het Aardsbisfchoplyke Kriiis en
Bisfchoplyken Staf belaaden , en omzoomd door deeze eernaamen ;
M A TH E V S M a nu D o m i n i C A R D i n a l i s , A R C H I E P i s c o p u S
S A L Z B u r g i , A P ostolicae S E d i s L E g a t u s:
MATTS DOOR DE HAND DES HE ER EN K A R D IN A A L ,
AARDSBI S SCHOP F AN SAL T S BURG , S TEDEHOUDER
DES A P O S T E L T K E N ZETELS.
Boven deezen hadt Koning Karel nog
cenen anderen, die onder de hand en
met beter gevolg dan al de reft arbeidd
e , naamenlyk Erard van der Ma rk;
Bisfchop van L u ik , welke, uit inzigt
van gewin voor zieh en zyn Huis,door
Y i het