66 H I S T O R I D E R
s j i8 I5'i 8
fl) Ge. I. Jan, Zoon van Laurens van Medicis den'Edelmoedigen ( i) en van Oarice Urfyn, ge-
booren in ’t jaar veertienlionderdvyfenzeventig, in het veertiende jaar tot Kardinaal en in
ItaliiTb het agtendertiglle zyns ouderdoms tot Paus verheven zynde, verwisfelde by zyne verheffing
imhoffol. zynen Doopnaam voor dien van Leo, dierhalven leeft men rondom zyn borilbeeld, dat op de
voorzyde van den eerften gefteld is , deeze letters,
L E O D E C IM V S P O N T IF E X M A X IM V S .
L E O DE T IENDE OP P ER S T E PR I E ST E R .
Drie vrouwebeelden worden op de tegenzyde gevonden, de Gerechtigheid ftaat naakc
in ’t midden, als niemand vreezende , gereed met het zwaard om ieder in plicht te houden
; aan haare llinkerzyde ftaat de Overvloed de gezelün des Vreedes , welke aan de
regcerzyde gezien wordt, hebbende in de regterhand eenen ring het teken der trouwe ,
in de flinker eene toorts, met welke zy het krygstuig in den brand fteekc; verklaard door
deeze uit de Harpzangen (2 ) ontleende fpreuke j
CXXII.
Tcrs. 7.
F I A T P A X IN V I R T V T E T V A .
D A T HE T V R E ED E WERDE DOOR UWE MAGT.
Verder zietmen op den voorg^ond, ter eere van den Kerkvoogd, deeze woorden;
M EM O R I a E O P T IM I P O N t i f i c i s .
TER GEDACHTE NI S SE VAN DEN B E S T EN PAUS,
II. De tweede draagt diergelyk een borililuk en omfchrift op het eerfte deel als de voorgaande
; en op het andere deel den Vreede, afgebeeld door eene Vrouw , die eenen olyf-
tak in den flinker arm houdt, en in de regterhand eene toorts, met welke zy de voor
leggende wapens in den brand fteekt; en in den rand ftaan deeze woorden (3 ) van
TCM.iö. Koninglyken Dichter;
SCV -
N E D E R L A N D S C H E V O R S T E N . I . BoeL
S C V T A C O M B V R E T I G N I .
HT Z A L DE S CHI LD EN M E T VUUR FERBRANDEN.
6 7
i f i 8
Onder alle V o r fte n , die de wapen-
fchorfing bcftemd en, toonde zieh niemand
yveriger in ’ t befchermen der
' Kerke dan de Koning van V rank ryk ,
(0 Daniel w elke zlch aanboodt ( i ) om aan het
S e t ' hoofd van een ontzaglyk Heir tegen de
" S / ' Ongeloovigen op te trekken ; tot dit
^ einde poogde hy zyn eige R y k vooraf
te v e rzek e ren ,' en vveetende het wan-
trouwen dat Koning Hendrik tegen
hem droeg over het verfterken van
Terroane , en het ftigten van eene
f.) Daniel Stad ( i ) te Havte de G r a c e , welk
S n c ? bedryf zoowel regtdraads tegen de be-
w t 'J ' ioften van zynen Voorzaat L o d ew y k
aan liep , als het verblyf des Hertogen
°van Albanie in S ch oilan d , die zieh van
Ï ’t Oppergezag meefter gema akt, en de
Zufter van Koning Hendrik tot het
vertrek genoodzaakt hadt. H o e onmoogelyk
deeze verwydering den Koning
van V rank ryk het wederkrygen
van Doornik , dat hem zoo dienftig
w a s , mogt maaken , echter kwam hy
deeze hinderpaalen tc boven , door hulp
van Tornas Wo lfey , die het Bisdom
van Doornik tragtte te behouden, en
den zin van Koning Hendrik naar zyn
welgevallen w ift te buigen. Koning
François , weetende dat ’er geen anderen
w e g naar den Koning van Engeland
open wa s, volgde het fpoor der
andere V o rften, die aan dit H o f ingang
zogten ; wandt Karel, Koning van Spanje
, hadt met diergelyk een inzigt in 't
Soyias j®'” ' W o lfe y (3 ) eene
Hia.' wedde van driehonderd ponden toege-
t 3 Ä ' k id ; op deezen voet dan klampte hy
pas-'17- den Gunfteling , welke den Koning altyd
tot het bewaaren van Doornik gedreeven
h a d t , met vleijeryen , beloften
en gefchenken aan boord.
Wolfey, niet magtig deeze bekoorin-
gen te wederftaan, beloofde zynen Koning
tot de overgaave dier Stad te brengen
; en w'ift federt de onnutheid, de
koften en ’t gevaar in ’t bewaaren dier
plaacfe voor den Koning en het R y k ,
midsgaders de voordeelen, die uit de
vriendfchap des Franfchen Konings te
W'agten w a ren , zo ow e l voor te ftellen
, dat het w e rk door hem ontworpen
, eerlang door een aanzienlyk G e zantfchap
voltooid, en h e t tweevoudige
Verbond der Köningen op deeze voorwaarde
getekend wierdr. H e t eerfte
( 4 ) flooten de Köningen, door ^^emid-
deling van den Paus, om , tot het al- pr di.
gemeene heil der Kriftenheid, de On- xSmi iv.
geloovigen te beftook en; in deeze ver-
bintenis, den tweeden van Wynmaand
ge flo oten , is de Koning van Spanje,
doch eenigen tyd laater,getreeden. T w e e
dagen hiernaa (5) wierdt de overlevering corp
van D o orn ik , S*. Amand en Mortanje, p fd i ’“ '
als een huuwelyks gaave voor Prinfes “ “ 'iir.
Maria, Dochter van Koning Hendrik ,
vaft g e fte ld , welke met den D o liy n ,
als dees veertien jaaren b e re ik te , zoude
trouwen; maar de Koning van Vrankry
k zoude voor de koften van het Kaste
e i, dat te Doornik geftigt w a s , zeshon-
derdduizend goude Kroonen, ieder vyf-
endertig fluivers Tournois waardig, aan
Koning Hendrik betaalen, en den zelven
zoolang agt aanzienlyke Pandslieden
geeven tot de ganfche fomme voldaan
was. Aan W o lfe y w ie rd t, v o o r ’t verlies
des Bisdoms, verzekering eener jaar-
lykfche inkoomfte van twaalfduizend
ponden Tournois (6) gegeeven. A l het («) R-
zelve wierdt van de eene en de andere
zyde bezwooren, de uitvoering voortge-
dreeven,de agt Pandslieden geleverd, en p»B 125.
de Stad Doornik gefteld in het vermoogen
vanKafpar v anC oligny ( 7 ) Maarfchalk (7) Me-
van V ran k ry k , die ’er met tweehonderd
mannen van wapenen eerlang bezitting
nam. H e t beveftigen des V re ed e s ,en het
wedcrinruimen der gemelde Stad, heeft
den Franfchen ftof verfchaft tot het maaken
van deezen gedenkpenning.
De