3
imli
il
I j j ö Sigismund was uic den Stam van Jagello, in ’t jaar veertienhonderdiwfenzestig, gebooren^ l5'30‘,
■— en, in ’t zesde jaar deezer eeuwe, naa den dood zyner twee ouder Broederen Jan Albere en —' ~ —4
Alexander, op den Troon gefteegen; zyn Vader was Kafimir de Vierde Koning van Poo-
ie , zyne Moeder Elizabet, Dochter van Keizer Albert den Tweeden, nie den Huize van
Ooftenryk , welk wapen , nevens die van zyn Ryk , die ilc elders zal verklaaren , rondom
zyn gekroonde borftbeeld, dac op de voorzyde ftaac , met deeze tytelen gevonden
wordt ;
S T G ISM u n d u s P a t e r R E X P O L O N I a E ^ M a gn ü s D'uä
L I T H V an iuE e t c . i ;3 3 .
' SIGISMUND DE VADER KONI N G VAN P O O L E , GROOT-
HERTOG VAN h I T TQUWK ENZ. 1 /3 5 .
Hec borftftuk van zynen Zoon, die in ’t jaar Vyftienhonderdentwintig uk Boha, Dochtöi
van Jan Galeas Plertog van Milanen, ter waereld gekoomen was, v/ordt met diergelyke iie-
Vaaden op de tegenzyde gevonden, voerende de zelve wapens , uitgezonderd dat van Milanen
wegens zyne Moeder , en deeze letters in den rand j
S IG ism u n d u s A V G u s t ü s S E C V N D ü s F I L IV S R EX
P O L O N i/ e e t c .
S I G ISMUND AUGUSTUS DE TWE EDE DE ZOON^
KONING VAN P O O L E ENZ.
1S31
(i)Sldda-
Bi Com-
ment, de
Staiu Rejig.
&
Reip, pag.
De Keizer, onderwylen te Keulen gekoomen
, ftelde den Keurvorften in de
eerfte ( i ) vergaderinge voor , welke beweegreden
hem tot de verkiezing van
eenen Roomfchkoning perften, naamenlyk
, omdat hy veele Koningryken eh
Volken moeft regeeren, en dus niet geduurig
op eene plaats konde blyven, zoo
als de verwarde Kriftenheid en vooral de
tweedtagt des Duitfchen Landaards,
midsgaders de Turkfche kryg wel ver-
eifchten; hierom dacht hem zeer noodig
en de gemeene welvaart nut te zyn , datmen
eenen ander tot Roomfchkoning,
die nevens hem het gebied zoude voeren,
moeft verkiezen, eenen Vorft van goed
verftand , voorzigtig, wys, magtig, en
vreedelievend , op welken hy zieh in
zyn afweezen konde betrouwen, zeggende
tot deeze waardigheid geen bekwaa-
iner dan zynen Broeder Ferdinand, den
Koning vah Hungarie, te kennen, wyl
door deezen de welftand der Duitfen bewaard,
en het Ryk tegen den Turk als
door eenen muur gedekt zoude'zyn.
De Keurvorft van Sakfen en andere
Vorften, die zich te Smalkalde verbonden
hadden, bewuft van gene te Keulen
omging, fchreeven (x) eendragtlyk
aan den Keizer, dat het beleggen dier w
vergaderinge, en de verkiezing van zy-snwR.
nen Broeder tot Roomfchkoning geduu-
rende zyn leeven,buiten bewilliginge del- 204&f<!'
algemeene Staaten, geheel onwettig was,
ftrydende tegen de oude vryheid, tegen
de beloften zoo dier van hem bezwooren,
tegen de inftellingen van Keizer Karel
den Vierden, en het heil des volks;
te meer, wyl ’s Keizers plicht was de wetten
te handhaaven, en de Naakoomelingen
voor de hieruit naakende ongevallen
te befchutten. Op de zelve wyze fchree-
' rf3 t venze aan de andere Vorften, hen ver-
— ■ maanende te overweegen, hoe naadeelig
cn hoe fchaadelyk het vertreeden der gerechtigheid
, der eere en ’t fieraad des
Ryks, voor hen en hunne Opvolgeren
zoude zyn, hen fmeekende voor de welvaart
en eendragt van de Staaten des
Ryks te waaken, en wel inzonderheid
den Keurprins van Sakfen en des zelfs
Raaden gehoor te geeven, opdatmen
zoude zien, dat de Verbondenen het heil
Van ’t Vaderiand beminden,voornaamenlyk
nu ’t gerügt liep, dat ’er geene beloften
noch gefchenken gefpaard wierden.
Dus andermaal dien handel, door
hunne brieven en Gezanten, gezogt hebbende
te ftremmen , beloofdenze , alsze
verzekering voor hunne vryheid en
ontflaaging van de Gerichtskamer verkreegen
, dan zoudenze niet alleen tegen
den Turk , maar zelf tot andere
zaaken des Ryks, onderftand verfchaffen.
Niettegenftaande deeze voorzorg der
verbondene Vorften en de wederfpree-
king, zoo fchriftlyk als mondeling op de
Ryksvergadering ce Keulen gedaan , en
dar Willem Hertog van Beijere (t) met
zooveel yvers hier tegen woelde.dat men
hem verdacht hieldt van naar de Kroon
te dingen, echter traden de (x) andere
Keurvorften, die den Keizer tot gech vaft
verblyf in Duitsland konden beweegen ,
ziende de noodzaaklykheid ,en het voorbeeld
van Keizer Frederik den Derden,
die zynen Zoon M.iximiliaan, zeven jaaren
voor zynen dood,tot Roomfchkoning
deedt verheffen, op den vyfden (3) van
Louwmaand ter vergaderinge , en verkoozen
met kort beraad ’s Keizers Broeder
Ferdinand , welke ftraks van al de
Vorften en hun gevolg naar Aken geleid,
en aldaar, den elfden der zelve maand ,
door Herman Aardsbisfchop van Keulen
op de gewoone wy ze, met de Kroone en
Koninglyke fieraaden van Keizer Karel
den Grooien , tot Roomfchkoning gekroond
wierdt. T er gedachtenisfe van
deeze zoo waardige verheffinge voor den
Huize van Ooftenryk, zyn my de tien
volgende penningen, eensdeels, zoo ik
meene, tot ftrooigeld, anderdeels tot het
geheugen der verkreege eere gemaakt*
bekend geworden.
f . l Hitt,
dei Reform,
door L.
Secken-
dorfl.decl
fol. 533.
(2) Heis
Hift. van
’t Keizerryk
I. deei
pag. 38 J.
(3) Corpus
Hift.
Germ.
Struvii
T om .ir .
fol. lOIJk
fe : ' . P I fell
m
l i l