Wanneer dus alle voorbereidfelen ter :
ontflaaginge van den Paus geregeld waren,
en dat de Spanjaards den zelven, op
den negentienden van Wintermaand ,
meenden over te brengen, is de Kerkvoogd,
uit wantrouwe voor zyne vyanden
, in Koopmans kleederen, met den
aanvang van den voorgaanden nacht, uit
Hiitß- htt Kafteel ( i ) gevlugt, en door Lode-
Gdccl'iS' Gonzaga , die in ’s Keizers befol-
Lib. 'dinge was, met eenen hoop Krygskneg-
xvill. jgjj Fiafcone geleid , van
waar hy, de Krygsknegten te rugge gezonden
hebbende, byna geen gezelfchap
dan Gonzaga overhoudende, nog dien
zelven nacht te Orvieto kwam, daar hy,
ZO O zeldzaame reis voltrokken hebbende
, eenigen tyd vertoefde. Ondertusfchen
hadt Antoni van Leiva, naa ’t weder
bemagtigen van Novara, zich met zyne
Keizerlyke, even als Lautrec met de
Franfche benden , in winterlegeringen
begeeven, en de Vloot der Bondgenooten
, beftaande uit veertien Franfche en :
Venetiaanfche Galeyen,met j
talli di Fr. de Zeemagt van Andries Doria te Livor-
Guicdard . ,
Lih.
X VII I.
f3) Mcno
vereenigd zynde, wa s , Renzo van
Ceri met drieduizend Krygsknegten ingenoomen
hebbende, in Zee geftooken,-
met meeninge yan in Sicilie te landen;
als dit opzet veranderde, wendenze hunne
zeilen naar Sardinie , om dit vooraf te
overweldigen; maar de ftorm verftrooide
en befchaadigde zooveele Galeyen, dat
de aanflag te niet ging. Deeze vyandlykheden
baarden geduurige ontfteltenisfen
in de onderhandelingen, met welken
de Keizer beiemmerd was, en dewyl de
Gezanten van Vrankryk en Engeland by '
hun ftuk bleeven, deedt hy de zelven
met alle Gezanten, (3) wier Vorften in
Gezant, Niklaas Perenot Heer van Gran- yy,,
veile , op de zclve wyze handelde. -------■
Behalven deeze Staatsgevallen hadt de
Keizer ook geen gering deel in den ommezwaai
van Duitsland , alwaar hy Philips
Markgraaf van Baden (4) tot zynen <
algemeenen Stedehouder aanftelde ; om- "
dat zyn Broeder , de Aardshertog Fer-
dinand, naar de Kroon van Hungarie it-ip
dong ; wandt naadat Koning Lodewyk
by Mohaz gefneuveld was, hadt Ferdinand
, eensdeels uit hoofde zyner Gemaalinne
Anna , eenige Zufter van den
gemelden Lodewyk , andersdeels op
het recht van ’t voorheen gemelde vertra
g , ( f ) tusfchen Keizer Maximiliaan (5)1.j„|
en Ladislaus Koning van Hungarie en ’
Boheme gemaakt, in het welke Ladislaus
, om in gerufte bezitting te blyven, .
beloofde , byaldien hy o f zyne Naakoomelingen
geen manlyke teigen agter
lieten, dat de Kroonen zyner Ryken dan
op Keizer Maximiliaan , o f des zelfs
manlyke Erfgenaamen zouden vervallen.
Uit deeze aanmerkingen «'as Ferdinand
van de Boheemeren verkoozen, met
opene armen ontfangen, en met vreugde
gekroond ; maar een deel der Hungaaren
, heulende met Jan van Zapoli
Weiwood van Zevenbergen, hadt den
zelven ftraks naa den dood van Lodewyk
tot Koning (5 ) opgeworpen; eenrOAitioni
’t heilige Verbond getreeden waren, in
hyfoi. verzekering neemen; doch eerlang we-
der., ontftaan , omdat Koning François,
hier van berigt zynde, den Keizerlyken !
O \-J -'f ö- " ‘-'‘^■’'-1* 5 CCil,
ander deel, uit inzigt van recht en ver-iiur fe
moogen , verklaarde zich voor Ferdi- ««i
nand, dienze de Kroon op ’t hoofd ftel-sfe“„„„«
M r e r ’® g® " f lT d e n d e S ,fe ß
Magten elkanderen niet konden du!-^*'-^‘‘^-
den, flegttenze het geding door de w a - tÌ ra .
pens, ten voordeele van Ferdinand, wel-’’ “'
ke het Leger van den Weiwood ver-
lloeg , den Veldheer naar Poolen verdreef,
zich op den Troon veftigde, en
dit jaar n o g , ten teken der nieuwver-
kreegene heerfchappyen , de volgende
munt ftempelde.
Het borftbeeld van Ferdinand, merde Koninglyke Kroone verfierd, ftaat cp het eerfte. en
hec
1717 het gevlercndeelde wapenfchüd van Hungarie en .Boheme , belaade met zyn Vaderljke wa- i f l Z
— pen van Ooftenryk, Borgonje , Kaftilie, Leon, Napels en Siciüe enz. op het andere deel, —
en in beide lecterkringen leeiimen ;
F E R D IN A N D u s D e i G r a t i a H V N G a e i * B O EM isq iiE R E X ;
IN F a n s H IS P A n ia rdm , A R C H ID u x A V S T R I a E , D V X
B V R G V N n i i i , i f i j .
F ERDINAND DOOR GODS GENADE KONING FAN HUNGARI
E EN B O H EM E , ZOON FAN S P A N J E , AARDS -
HERTOG FAN OOS TENRTK, HERTOG FAN
B O R G O N J E , 1727.
De Weiwood, dus verjaagd zynde,!
nam federt een wanhoopig befluit, en
in het zelve zyne toevlugt tot den Turk
Soliman , welke hem beloofde te befchermen
, onder beding , dat Jan van
Zapoli het Koningryk Hungarie van den
Turkfchen Keizer te Leen zoude bezitten.
Dit bragt Koning Ferdinand in
groote zorge voor de Kroon van Hungarie
, te meer, wyl de verdeeldheid
der Duitfen om ’t verfchil in ’t Geloof
dagelyks grooter. wierdt, en dus de
I Ridders der Duitfche Ordete van een
I fcheurde, waardoor deeze ontzaglyke
! Heerfchappy zoo gevaarlyken krak ont-
I fing, datze voor altyd kwynde, en my
I noopt om den oorfprong, midsdeaan-
I merkelykheid der zaake, hier wat vroeger
op te haalen.
Toen Hendrik de Zesde Keizer wa s ,
en de Kriftenen in ’t Heilige Land den
Oorlog voerden, wierdt de Duitfche
HM ß ) '®g®" d® ''yttt'den van ’t Ge-
•t Kd«rt. loof ingefteld , weinig tyds naadat de
t'Sfti gemelde Order van S‘. Jan
van Jerufalem haar begin genoomen hadt.
Sedert is de zelve door den Paus en
den Keizer goedgekeurd en beves-
tigd , en Hendrik van Walpot tot eerfte
Grootmeefter aangefteld geworden;
maar de Kriftenen, door de Saraceenen
uit het Heilige Land gejaagd zynde ,
Msidí».hebben deeze Ridders (2 ) het Land-
stitU'c fchap Pruisfe, dat van Ongeloovigen
kfefe.g. wierdt, aangetaft, en ten tyde
■4». van Keizer Frederik den Tweeden ingenoomen.
Dus vervolgens in vermoo-
21. Deel.
gen aanwasfende, en het gebied twee»
honderd jaaren tegen de omgelegene
Muskoviters , Lithauwers en Poolen
met dapperheid en oorlogen ftaande gehouden
hebbende, zynze eindelyk, naa
zwaare ftryden en groote nederlaagen ,
door Kazimir, Koning van (3 ) P o o le ,Ulfe“ ,^
tot een naadeelig verbond gedwongen. keizerr.
Als dit verfchil lang voor den Keizer
en de Duitfche Vorften bepleit was ,
en deezen oordeelden, dat de Koning
van Poole den Ridderen de afgeWron-
gene Landen weder moeft geeven, is
Albert Markgraaf van Brandenburg ,
drieentwintigfte Grootmeefter, met Sigismund
, Koning van Po o le , overeen
gekoomen , beloovende, mids hy geheel
Meefter zoude blyven, Pruisfe van
de Poolfche Kroone te Leen te heffen
, gelyk Albert in ’t vyfentwintigfte
( 4 ) jaar naa de vyftienhonderd, het (4) Hill,
zelve Gebied, in een’Waereldlyk Hertog- fofe"'"
dom hervormd, van den Koning ge-
heel plechtiglyk met het overreiken «'»f
( 7 ) van eene witte banier , op welke ¿i.ßj.
een zwarte Arend met de letter S op
de borft gefchilderd ftondt, te Leen ont- Krècrr.
fing, en te gelyk aan den Koning en pa'g.Ìfe,
de Kroone van Poolen trouw en ge-
hoorzaamheid beloofde.
Wanneer dees nieuwe Hertog hierop
Dorothea, Dochter van Frederik, die
toen op den Troon van Deenmarke
zat, ten huuwelyk nam, de Leere van
Luther yverig voorftondt, en veele Rid»
ders uit het Land dreef, is hy door
zulk een gedrag zoo gehaat geworden ,-
Y y y dat
tl
' i
i l l ; ''
l'V i'Í Í ■ ?
I l ...,
î ; -ill
, : f e l l