' f ÿ î à i * ' ï!
-II'
" li::
'iiß!
T
44^ H I S T O R I D E k
I5’3<5
Men ziet den Koning met den Lauwrierlcrans om ’t hoofd , ten teken der verkreege
zeege , op het eerfte deel afgebeeld, hebbende de order van ’t Guldevlies , met welke hy
in ’t zeftiende jaar deezer eeuwe befchonken was, om den hals; op hec andere deel, zoowel
als ’t voorgaande zonder letterlyke verklaaringe, vindcmen zynen Zoon Hendrik, gereed
tot den gemelden Veldtogt tegen den Keizer , te paerd gezeten, met den Bevelftaf in de
hand , afgefchetft, zyns ouderdoms zeventien jaaren ; wandt hy was gebooren den eenen»,
twintigften van Lentemaand in ’t jaar vyfcienhonderdenagtien, naar den Franfchen ftyl voor
’t Pafcha, welk Feeft in dat jaar op den vierden van Grasmaand v iel, dus naar onze rekening
in 'c jaar i^fcienhonderdennegentien.
Loopende deeze vyandlykheden, hadt
Koning François zynen Gezant Willem
van Bellay Heer van Langey , die
meermaalen met voordeel in de ge-
wigtigile handelingen der Vorften gebruikt
was, weder naar Duitsland afgevaardigd
, om de toen zweevende
gerügten te fmooren , door welken de
haat tegen den Koning zoo hoog ge-
fteigerd was, dat Bellay niet in ’c openbaar
in Duitsland dorft verfchynen ;
dierhalven verborg hy zich by eenen
zyner goede vrienden te ( i ) Ander-
Fraiice nach, in ’c Bisdom van Keulen, doen-
Tom. V. d e zekere verklaarfchriften in ’t Duitfch,
Latyn en Franfch drukken, en alom
verzenden , om ’s Konings goed gedrag
en onfchuld, wegens de gewaande
verbintenis met den Turk, aan te toonen
, ’t welke van zooveel gevoigs
was, dat van dertienduizend Duitfen ,
die de Roomfchkoning, om in Champanje
te trekken, geworven hadt,
tienduizend doorgeloopen waren. Des
Bellay, door deezen voorfpoed aan-
gemoedigd, Lodewyk van Beijere ,
Keurvorft en Paltsgraaf, ( z ) fchriftlyk
fmeekte om eenen Ryksdag te beroe-îi^duBei.
pen, op welken Koning François
Duitfche Vorften tot Rechters over ’c
verfchil tusfchen hem en den Keizer,
wegens het Hertogdom van Milanen
als een Leen van ’c Keizerryk, wilde
ftellen ; maar geen antwoord krygende
, dan dat de Keurvorft zulks den
Roomfchkoning, als Stedehouder van
den
N E D E R L A N D S C H E V O R S T E N . V L Boeh 443
den Keizer, zoude bekend maaken, ver-
' loor hy alle verwagting, en vondt federt
geraaden eenen brief te fchryven,
dien hy aan alle Keurvorften en S’ten-
den des Ryks verzondt, hen zyn gedaan
verzoek , en de aanbieding welke
de Koning in den zin hadt, van
zich hun oordeel wegens Milanen te
onderwerpen, bekend maakende, recht-
vaardigende den eifch zyns Heeren op
hec zeive , en de noodzaaklykheid tot
welke de Keizer den Koning om te oorlogen
gebragc hadt.
Hoewel deeze en andere beweegingen
, ja zelf de byzondere aanfpraaken
den Markgraaf van Brandenburg en
andere Vorften gedaan , te vergeefs
fcheenen, echter bragt Bellay fommigen
onder den duim zooverre, datmen
eenige benden ten dienfte van Vrank-
ryk uit hunne Staaten ligtte. T o t geen •
geringen roem van deezen bedreeven
Gezant, welke om zyn doordringend
oordeel , zonderlinge welfpreekenheid
( i ) en uitmuntende deugd, voor het(i)sieida-
iieraad des Franfchen Adels geacht
wierdt; wyl hy , niet als de meefte
Hovelingen, die hunne zinnen alleen Rdp. pag.
fcherpen om rykdom en hoogheid te
bejaagen, maar door zyne oprechtheid,
wyl hy den Koning fomwylen tot zyne
eige fchaade getrouwelyk diende,
eenen onverwelkbaaren lof verwierf,
die my noopt om het afbeeldfel van deezen
Staatkundigen man, welke door de
pen en den degen boven anderen ver-
maard wa s, hier als een voorbeeld van
deugd te vertoonen.
Dees was in Vrankryk uk een Adelyk en overoud geflacht gelprooten , Zoon van Lode-
(ilMoreri wyk (2 ) van Bellay Meer van Langey, Broeder van Jan Bisfchop van Parys, en van
DiÄ.Hilhjviartyn, 200 bekend door ’t fchryven der beroemde Gedenkfchriften zyns tyds, in welken
ook eenige ftukken gevonden worden van deezen Willem , die, onder ’t wel uitvoeren
van ’s Konings orde, ook de pen ten nutte zyns Vaderlands voerde , en de Hiftori van
Vrankryk befchreef; des men uit dubbele verdienften zyn weezen op deeze penningplaat
bewaard vindt, op wellte zyn borftbeeld met dit randfchrift gefteld i s ;
G V I E L M V S B E L L A I V S L A N G I I
D 0 M I N u S.
W I L L E M V A N B E L L A T H E E R V A N
L A N G E T .
Hoewel fommige Vorften van de
Augsburgfche belydenisfe het oor naar
de Franfche zyde lieten hangen, echter
wift de Keurvorft van Sakfen van
geen wankelen ; te meer, wyl de Keizer
, bedugt voor inwendige beroer-
T t tt t z t e .
rärit':'
■. ,f
i ' i . " ■ H i d
11
T i
: '«1*!
•i ;