i b i
lifef
-, ¡Ij. f V’
Rondom het borrtbecld van den Koning, dat op de voorzyde gevonden wordc, zietmen^
tusfclien de letters în de plaats van het wapen van Engeiand, een gelcroonde Roos in ’t op.
(0 R.
Thoyras
Hift.
d’Anglet.
Tom. II.
pag.iiy.
{1} R.
Thoyras
Hift.
d’Anglet.
T(Hn. V.
Pas-413-,
perlle deel geileld, zynde het zinnebeeld der twee Koninglyke Stammen, uit weike Hendrik
, 200 zyner Moeder ais ’s Vaders zyde, gelprooten was; aan de regterzyde het wapen
van Yrland , voerende eenen rooden grond met eene goude Ilarp, welk Land door Koning
Hendrik den Tweeden, (i) in de tv/aalfde eeuWe, overwonnen en aanEngeland gehegt was;
en dew)'l de Harp met eene Koninglyke liroone gedekt i s , zoo blykt hier uit , datmen
deezen penning naa het jaar vyftienhonderdtweecnveertig, in ’t welke Yrland tot eenKoning-
ryk (2 ) verheven wierdt, gemaakt heefc; wyders zietmen een Schuthek, hec zinnebeeld
van deezen KcHiing, aan de llinkerzyde, en onder in den rand de Leli voor Vrankryk, midSf
gaders in eenen dubbelen letterkring deeze vermeerderde eernaamen;
H E N R IC V S O C T A v u s A N G L ÎÆ , F R A N C Iæ E T H IB er-
NIÆ R E X , F ID E I D E F E N S O R , E T
IN T E R R a E C C L E S IA A N G L I canæ E T I I I B E R n ic ä
S V B CH R IS TO C A P V T S V P R EM VM .
t l ENDR lK DE AGTSTE KONING VAN E NG E L AND , V R AN K R T K
EN TRLAND, BESCHERMER DES GELOOF S , EN OF A AR DE
ONDER KRI S TUS OPPERHOOFD DER ENGELSCHE
■ - EN TRSCHE KERKE.........................
De keerzyde, die niet dan een opfchrifc draagt, heefc, onder deeze twee Latynfche
woorden of der zeiver eerile letteren H e n r i c ü s R e x , een dubbel opfchrifc, en in He-
breeuv/fche en Griekfche letteren deezen zin ;
’«> i-ü’w mra wa« .1 > » ttfisnj'Kn
iv'g) »tn n’»ä nnnis
ENPIKOS O OTAOOE TPIS BASIAETS ni STEß 2 OPOSTA-
THS EN TH EKKAHSIA THS ATFAIAS KAI IBHPNÏAS
r n o XPISTSÎ akph h k e $aah.
L o n d i n i ■ 1 / 4 / .
HENDRIK DE AGTSTE DRIED'UBSEE KO NING , FOORSTAN-
DER DES GELOOF S , I N DE K E R K VAN ENGE LAND
" f / ' verloor Paus Clemens, in plaats
van Duitsland weer te winnen, geheel
Engeland, omdat h y , zoo eenigen
melden, het geding des huuwe-
d. Trente lyKs meer met gramfchap dan met wysde
Khrra'. t ' . V 1 ----- ® t -t , u a .i i l l lL t w y7s -
l-’aaouljou pp.aii heid beha-n--d---e.l.d..S AI.h adt ,, dUUocLhU aiUnldUeCrlCeUn
g„.^de,n houden dar hy den ßreug moogelyk
*ig. «J. ZOO hard met getrokken , noch dir
Ryk ZOO ligt gewaagd zoude hebben,
t en zy hy door ’t befchermen van
Katarina haaren Neef den Keizer gezogt
hadt te verplichten. Dees zyne
zaaken,beft doenlyk,te Bolonje befchikt
hebbende , begaf zich naar Pavia met
den Markgraaf van Guaft, die zyne Majefteit
geheel naauwkeurig het Slagveld,
daar de Koning François gevangen was,
aantoonde, en op des zelfs begeerte
veihaalde en als met de vinger aan-
wees, hoe men zich in het gevegt ge-
draagen hadt. De nieuwsgierigheid des
Keizers hier omtrent voldaan zynde,
riel’Imp. trok hy ( x ) naar Milanen, en naa hy
S t i i f . ß ” Hertog François Sfortia vriend-
uiioapag, lyk onthaald, en dat aan hem kennis
’ • S’”- van de reisvaardighcid zyner Vloote
door Andries Doria gegeeven was,
vervolgde hy zynen weg naar Genua,
daar hy met alle beleefdheden ontfangen
wierdt, inzonderheid door den Zeevoogd,
die den Keizer ftraks aan boord
en naar Spanje voerde.
Naauwlyks hadt zyne Majefteit den
voet aan ’t land, o f men bragt hem tyding
, dat de Türken den Bevelhebber
Mendoza binnen Coron ftrengelyk te
water en te land belegerden ; des de
Keizer zonder toeven den Zeevoogd
Doria met zyne Vloote, verfterkt door
twaalf Spaanfche Galeijen, derwaart afvaardigde.
Doria zettede zyne ftreek regt
naar Napels, en, aldaar de oude krygsknegten
van den Markgraaf van Guaft en
eenige Spaanfche benden, met den Hopman
Maciaco en anderen, aan boord gekreegen
hebbende, vervolgde zyne reis
tot by Coron, het zelve te water en
te land beflooten vindende, door eene
fchriklyke magt yan Türken , welken
Doria met zooveel beleids en gewelds
op ’t lyf v ie l, dat hy , geholpen door
de Stedelingen, de Belegeraars door de
kragt zyner wapenen met groot verlies 1733
verdreef, de Stad ontzettede, en d en -
Bevelhebber Maciaco met magt van
voll« en voorraad de befcherming bevoolen
hebbende. weder verliet en terutt-
ge zeilde.
Omtrent den zelven tyd kreeg de
Keizer nadere kondfchap van den voorfpoed
zyner aanflatgoe n in WeftindidJ. wWegtns
de verzekering van ’t Goudryke
Peru , welke onderneeming , midsze
met alleen Spanje maar zelf Europa met
goud vervuld heeft. en een der merk-
waardigfte gevallen ter vergrootinge van
’s Keizers Heerfchappye geweeft is , ik
das verre onaangeroerd gelaaten heb ,
om hier kortlyk aaneengefchakeld te
ontvouwen. Sedert Jan de Derde, Koning
van Portugaal, aan Keizer Karel den
Vyfden driehonderdenvyftigduizend Dukaaten
(3) onder dit beding geleend hadt,,,,
dat dees noch des zelfs Opvolgers niet
zonden gedoogen.dat hunne O n d e r d a a - S 'w
nen o*p de Molukken— v oer«eVnii \ojtf ihi aaunudceilden,
zoolang ais de gemelde fomme
met in ’t geheel weder gegeeven wa s,
bleef de fcheepvaart naar Ooftindie geheel
agter, des de. Spanjaarden hunne
vlyt ter ontdekkinge van Weftindie be-
fteedden, op den voorgang van Ferdinand
Cortes, welke Nieuw Spanje, het
Noordere deel van America , bekend
door zyne Hoofdftad Mexico, gevonden
, en zich van het zelve voor den
Keizer, door ’t omkoomen van den Koning,
in het twintigfte jaar deezer eeuwe,
meefter gemaakt hadt.
François Pizarro, een Spanjaard, hier
door gelokt ondekte aldaar, in ’t jaar vyf-
tienhonderdvyfentwintig, het Koningryk
Peru.en drong in zes jaaren zoo diep
iandwaart in , dat h y , door den oorlog
der twee Broederen Guafcar en
Atabalipa, die om ’t Ryk van Cufco
twifteden, middel vondt om het geheel
te overweldigen ; vt'andt Guafcar
de zwakfte zynde nam toevlugt by de
Spanjaards, des Pizarro hem, om hen ’
beide te onderdrukken, huip beloofde;
te meer, wyl zyn Broeder Ferdinand
Pizarro met nieuwe krygsmagt uit Spanje
aangekoomen was. Deezen , hunne
Dd dd d X rnan-
;
-I»- '