11Î*
ten in de steden, ieder in den haren, daartoe bij dezen
gequalificeerd, met dien verstände nogthans, dat zij alvorens
die in train te hrengen, die ter aprobatie en ratifica-
tie van de Heeren Gedepiiteerden van Friesland zuilen
overbrengen, en dat dezelve geapprobeerd en geratificeerd
zijnde, haar volle effect zuilen erlangen, zullende het Hof
van Justitie en alle Nederrechters gehouden zijn, dien
conform recht te doen en die gilden allenthalven te main-
tineren en handhaven enz. *
Bakkers. Toen, ingevolge Art. 53 van het Reglement
reformatoir van de Staten van Friesland van den 21 Dec.
1748 de nieuwe gildeartikelen in een apart boek geregis-
treerd werden, verloren de oude gildeartikelen veel van
1 De gUderollen dragen daardoor drie data, 1) die der opmaking er van
door de Magistraat, 2) van de approbatie door Ged. Staten en 3) van de
FiibhcaUe. Den 20 Aug. 1749 approbeerden Ged. Staten 14 gildebrieven vau
Leeuwarden. 1. Der Grofsmeden, Slot-, Spoor-, Mes-, Roer- eu Laadmakers.
2. Vleeschhomoers. 3. Kuipers. 4. Wiel-, Stoel- en Nappendraaiers-s,a.mpt,
Pomp-, Mast- en Blokmakers. 5. Kleermakers. 6. Glasenmakers. 7. Bakkers.
8. Koekbakkers. 9. Timmerlieden. 10. Metselaars. n.K o rfm a kers.l2. Schoenmakers.
13. Hoedenmakers. 14. Kistenmakers. A l deze gildebrieven moesten in
een a 0 r t boek worden geregistreerd. Van daar de vier Leeuwarder policie-
boeken, overeenkomstig de vier policiemeesters A—D. — A. bevat de Da/cfers
E“ 1, in Koekbakkers F» 14, do Korfmakers F» 19, de Kistenmakers F» 23
en de Koopluiden en Winkeliers F» 41. - B. bevat de Yleesehhouwers F» 1,
de Grofsmeden c. s. F» 5, de Glazenmakers F» 18, de Nappendraaiers c. s.
F» 27, de Brouwers P» 36. Policieboek G alleen de gildeartikelen der Metselaars
F»1 en der Timmerlieden F» 13. D. die der Schoenmakers F» 1 , Kuipers
F" 16 en Wevers F» 80,
hunne praktische waarde, werden ter zijde gelegd, bedier-
ven door tijd en vochtigheid, en gingen ten slotte naar
den papiermolen. Zoo ging het ook meestal met al de gil-
derollen in Leeuwarden, vooral na 1798. Slechts enkelen
ontsnapten aan de vernietiging, daar onder behoort het
merkwaardig Bakkersboek van de stad Leeuwarden, bevattende
de acten van opneminge in het Bakkersgild, van den
jare 1542—1799, ' alsmede van de benoemingen vankeur-
meesters bij het Bakkersgild van 1578—1593 ew van
1714—1802, benevens de stadhouderlijke ordonnantie van
Policie voor de Bakkers, van den jare 1542 ". Merk-
“ ^H ierdoor 'is men in staat de Leeuwarder Bakkers gildepenningen bepaald
toe te wijzen, zie beneden. Wij zagen van Leeuwarden, ( G i d s d e r Histomsche
Tentoonstelling van Friesland (1877) blz. 227 (10) een zilveren lepel, met
het wapen van het Bakkersgilde en het jaartal 1783. Wapen, twee Bakkers
schoten X omgeven door vier Bakkers producten. Zie ook aldaar (8 en 26).
3 In het oude policieboek, Deel I , vonden wij: Artikelen voor het Bakkersgild,
28 Jan. 1555, blz. 9 4 -9 5 . Nadere artikelen, 28 Sept. 1588, 6
April 1589, 6 Aug. 1624. Rekesten 1632, 1639 en 1650, blz. 95. Tafel en
Register van den inhoud der artikelen van d e B a k k e r s g i l d e r o l l e hlz. 116-121.
Ordonnantie van 1 April 1670, blz. 178 (zes folio’s beslaande). Ampliaties
21 Jan. 1681, 12 Juli 1682, 21 Julij 1684, 2 Dec. 1687, 2 Novb. 1694,
7 Jan. 1697, 25 Septb. 1722, ook vermeld in het Register van Dr. N. A r-
KOLDI, 1642/1722. Onder de ordonnanties zijn soms zeer curieuse of vreemde,
h. V. (12 October 1656, en 4 Decb. 1661). De Bakkers geordonneerd geen
St Nicolaasgoed te bakken tot wegneming m n superstitie en onnutte verktms-
ting, bij poene van het St. Nicolaasgoed. Den 4 Decb. 1662 werd het St.
Nicolaasgoed, met twee trommen, na older gewoonte, verboden. Den 4 Mey
1657 werd het tehuis brengen van het brood verboden. Met het Koekbak-
kersgild (den 30 Decb. 1674 opgericht) had men (zie 13 Jan. 1682), een ze-
gevierend dispuut over het bakken van peperneuten en krakelingen! Het