
Ä i m
1
¡f
.Í - '-'i
•j
t s
w ;
Vi . /
^ Í
¿i\t feine xvcitm íiaí^ríc{)t bocon c\ct»cn
fan. Unícrbclfmíjabc9C()6kí/ DaO^^uf
i>tt Sßcft.^ujt c Don ©umní r n / ídk nucí) nuff
Ux Síiiftc üon aDíüícpc ein (nuffcniìes^cUHìct)'^
fe ju linDm/ fo líúnne / láu0lict)íc uim nufjtvcn'-
t i g ^ífdr^fátbigíe «Blátíer tmy,(/íí>eld)eá un
ftatt ter @iíta © amb i r bei) í ' em^ e t e l uní)
nan^ gcfaueí/ bcjTelben ©efcí^mncf uní» ^ i n -
cfuna ^aben/ uní» auffíOíale^ífí^ Gitta üambir
akar^eiflínfoíl^ ©»rc()baáíi3oi-takaraberm-^
fíC^en i>i( SOiale^cr uict)í aUein cine 2j0uit?el /
fonbcm flUft) ein hicct)entc& uiiö Íaujfcaíjcs
»áií)fe/ m t mein .&oct)9eet)rtcr ^ e i r o^nc
gtDeifel ivirb in nct)í genommen ^aben.
(Sobaíb id) oon ter Äufte ^oroman^eí ju
S5aíauia aníaiu}eíe / dórete ic^) febr viel uon
rtnem OcifarbÍe / Oambir genemiet / lictTcn
fedone uní> ii?o^lvíe«í)ettl!e Blumen fe^r jj^fuí)-
mei tDutfcen/ tt^elc^eé mir 5ínía§ gäbe / autf
fcie ©eöan^cn ju geroí^en / ob bas @mnmi
ober barycn / chea baé recríe Gitta Gambir
fcpn mccí)íe ? icb bcro^üevjen jiroffen
gleiO any)vnüenöci / umb fol(t;eö babbntft J"
ipcrben / aud) enb(icf) beffm mac&íii) \mvH /
befanb icb / bay eö baé recríe Jasminum Catalonicum
tpor / fo in bcm /íorto Kichßattenß
Abgemat)leí fteí^eí/ tcelf^eé^aum^ìen bei) ben
recríen 9Díaíei)eré PohonPakan genenneíivirb/
tvelc^eé ÍJier à propós ju erinnern ift / bomit
niemanb burc^ biefen Sviüt^nifc^^« ?fia()men
l a m b i r mocóte üerleííettüerben/ bajj er oor
ben recaten «Boum einen vinbern ungleichen ^al--
feunbauégebc.
S 3 a é ferner ben 5ímbonifcbfn Lingo bí^
írifft / fo mug mtá) '^crvileií^ung beffen
© l á í í e r / Srúd;íCn unb Córner / n)el4)e
SOTcin j£)o4oeebrtet ^err mi micb gefenbeí
í)aí / mit benjenigen / fo üon bem 5lngfana-'
^ n u m bcrrúbren/ftcberlic^ fd)licflen/ ba^ bie-^
fe beobe^aí)men einem SBaum jugelegetioor'-
ben icen / obivobln noc^ ion einer nnbcrn "Jlrí
0cí)6rfí / iüflí)e auf @illebar / öu ber ©U'-
matrafifc^en ^cft-^Äuite gelegen/ fallen / unb
AngfanaKiiiing beif^enfolí/ fo mir aber noci)
md;t ju Oeiìcbt fommen ift. 2)icfcr leWen
foli Dici fc^óner flammirct fc^n / aié baé
gemeine ift/aud) rarer/ unb ma ^ e n bic3wa^
nenfonjobl alé anbere/ ^^abel-^^ucbsleinba^^
Don / tDelc^e nur Don ben 2lnfci)nlicbften unter
t^nen getragen tverben.
iBaumCn / nel)mlid) Don bcm rotljen ©nnDelí
ober ^aliatour'-»1^)01^ / iDeld)C5Dorbiebc)K
(Sorte balte/ wie Deffen Urfacb fd)on in meinfn
Dorigen ^Briefen angciogcn babe. Untcrbep
njiilid) beßwegennict)! glcicb bcftrcileii/bflg tftá
^ l u t Don i'cm 5lngfina bicfelbc 5ltt Sanguis
Draconis fepe/ iDcl^c auff (^oromanbcl/
fonba/ (Surat ta/ in^crilcnunb 5irabicniuöei
nen^ilpotbccten feil getunbeni)obe('unbüoni)ac
Uber ^ u r a e p in Europa gefu^ret wirb. SÜieliuc»
tiigcrffliianmid) kommen laffen/bag baéDzic.
rcnang, fo Don einer jtd;crnSirt3íobrí gratin
auf ^al imbanggcma^ct iDirb/ eincgebrcut^i
litbeSpecies öer Dorbenannten Ouarticre« |ei)(/
í8¡ íomme nun inplatten 5tud)en ober 5&roMw
tpie baé Don Paiimbang, ober in Heine
iern ober lachrymis, in grunen ?5laitetu
bunben / wie bie fo au^Bomè unb antan
Oertbcrn biefer Snful faKen í Reídle Icr?«
@ort inégcmein beiter / alé bie crjie ift/ ouc^
eine Diel fd)6nerc unb l)eli''rot^e gar b giebct /
fo man ju ©{^ilbcrei)cn gcbraucbet / icotju
bie Síi^í^n«^ unb anbere ©olefer fold)e um-'
fiené amDenbeuj wieiDoblnmanauc^Paiimbi.
nifc^eéltnbcí/tDelc^eé ebenfogut/alé anbettiiú
3nbef¡cnifíbicle^tc<Sorínid)tfogemci»al5i)i{
crftc/wclc|efcbrDcrfàlfd)etwitb/Dod)einemcit/
alé bie anbere. 2Beld)e Spccics aber bie rec^K
Rotan Dzjcrcnang fcpe / Wil'b £OlCÍn »ÍDodjgC'
eí)rtct^crr aué bem obgemelbtenunb aufiBiJ--
íaDicngefammleícnC§ewód)fcn/welcOeé^;
van den Horn obcr 4e Ficq WOÍ)l Úbcrmíl{l)(il
Wirb / DcrboffeníUcf crfcbcn íómicn / (bíifttn
man eé iniwifcben nicbt fd)on entbcc^et bat)!«-'
bcm mir DOU Dcrfcbicbcncn íSinwolnern foitcíf
^ u r o p í c r n / alé C^inlánbifc^cn/ lo ju Oirtto
bang unb S^^ííibo ebemablen gelcbctlaben/m
gewifigcfiget worben/ba§biefes@{wác()5 5i(
Sambpfc^^íínb-.íHó^rcn unb^íobr-. ©tabgnií
fe^n/ bicDorbiefcm fet}r gefui^eíiDotbcn/nuii''
meí)r aber wegen SßerßntcruMg ber SDloicn/
faft aufier © c b r a u ^ ftnb fommen. Äontc
Donbiefem (Summi ober 6 a f t einen ná^cm ^C'
rid)túber?ommen/wie20íein«&off)gec^rí.x&r.íi!
feinen angenehmen ?8ricfen Dcrfpro(^cn/bflfii(
cinmebrcrébaDonfc^reibenwolten/foltemirfcít
lieb fe^n; wie itb banningleicbcnbepmeincrRc
tourDon bíefer9leife/fo mir ber »Rimmel foít^
gönnen wirb / burcb weitere g^iad^forfc^unj
glcicí)falé weitere ^^lóc^ricOt mittí)cilcnn'ffW
umb ^icrinuen SDíeincn »S5orf;gfebrien ^ n . twt?
sQUglicbfcit juDcrgnúgen. 3nawifd)cnberuff<
mic^ auf ben Sn^alt meiner D origen SÖriefcn/
worinnen Donbiefer£Díatericwcítláufttigírv)í''
banbelt werben»Unb wann SOiein ^od)gecl)rift
©afern man aüe SSáumc / fo ^ íuf
t^ránen / íid) coaguiirct unb eine an-,
^alíenbc unb ftopifcnbc ^rat fí í)abe / DOC
Arbores Draconis baltCn mag / \vU íd) JUm
ttjcnígftftt me^nc aucf) bie Dornc^mfíc Hcrba.
riften bictDon nid)í entfernet febe / fo fan
man ben ?5lut'^ roíí)cn bicfe» ©af t t Don ber
Angfana iiaDonnic^t ouöf4)liefien; tDíeíDoí)í er
fo íraffiig unb aucb an ben übrigen Accidenticn/
iDOraUé baé Sanguis Draconis gcprúfet ÍDÍrb /
fo flut níf^t ift / alé baá S5lut Don anbern
bi-^gefuij''
fowerícn
)lein / fo
baé ^nfebcn / 'wie bie Nuces Vomica oflicinarum
babcn / Unb wormit fte baé trutf
5£ßajfev auft bcr (2:oromanbclif(bcn
S e ä D o n i O U n m m ^ rtlé5tud)lciníorm,rtíinb/uníiowolberPo^.ui-,
löCoict r, f imi bem §leifci)/worinnen cinfol-^ bittcrn^ctcbmarf luiba^
"¿kucf)iculigt/miibcrienigen/foDonbcrÄift S'^tb b ^ ^ o U ^ é / ^ a ^ ^ ^
coromandcuommcí/fcbrquadrirt/batjic^alfo
fluá ben ^Idttcrn / welcbe Don Timor gebracht glmcbwie m u x ^pod)gccbrtcr {;3ep aus crjien
S m r J @ c ( t c b i gekommen / einegän^licbc &
@leid)l)eitirtnDÍebannaucbbicConíbrmicííber í)otp/DonBataviaan?0iemen^o(h9ífhv^
S r / f o w o l i n 5 i n f c b e n b e r 5 i g u r / a l é a u c h b e w^obíbe|telletworbenfcmi;wprDoni>crcn^ettn'.
I r b e r g r o Ä ^ ^ ^ bcnunbUnbeiljufemcrScitiebr angcneí)mfci)n
S n d e f t b Ä fclí/wannid)í)arDonpartwcrbeí)abcn^^nncn,
r.firmiSn / weld)e berVicnfchein an bei 93onbcmviaiab.nf¿enbrci).^^
l?n'id)fcnmirnod>Dcrtcrmacbct/uní>wirba3lein mcn'.@:wad;ébabaíí)icrwcitern^)CS itCeaöniSdcsi voOmhiacaAsaotfhfiicimin ar^ (weld)er !ícim b©cmc b«r c«i bf eenfa "n jö^egrft i" mmt o r ^ . r ebtfwbaoutrépb}tcCunnfna uWgmeOtavk. S n ^ r e e r f t a u é b c r S n f u l C c i i o m m i t g C ' . lcnaucbauánabeierConvcrrationmitbi^írcmi}eh:'
^ßCMCn ber rerfúrtjUcbgemerJet/ba^foícbeíSricbíungtmí
S r S n g bcé^ aber babeíOicinen feiner memo^nichtwohlùbercuimmmctc/&af
S l g e c b t t c n Xperiuinbeé/perjn z^anRòecdc man einigen©taatbauen
®amitbannmiterbid)tetett©mgcnmcb Dielc
curatunbum}íanblid;/bcncbenrteiner^2íbbilbung ^oríüetlebrcnwur^n/fobred)chiemitabp
DccStúcbten/ oí>cr beriv^val)en-.^ugen vifiuben Dergnugeiru^bian2}lemes^o^^
jft/wclcbcbocbneííer/miteincrjulanglic^)en^ro belKbtcn ed)t«ben entbaltenepunc en m e t.
íárung úber fWctb' ibe. eower^enlteaucb wasgeamwort^juhabcn / nibem inirbicSeit
n S f t c r Don ben fcbwarljen Äral)cn. klugen ^ulaifeí/anbercSingebabcp aniufu^rcn^cs .
flífunben halben : baß alfo Dcrmei)nc ften cmpfcblc/Dcrbieibenb
iiJein^ctt
HERBERTUS de JAGER.
V .
GEORG. EBERH. RUMPHII
@cní)^ Crieff/
a n
^ m n H E R B E R T d e
e v v ^ c ^ b em ich awé Aíccn I^cof. 4c ncq
Qi \?5ticfen crfeben bab/ baf] ^ícmcé^pcbf
^ g e e b t t e n .^jerrné gecbttc ^etfon obér-^
ma^ln iu einer gewiffen Commiffioii nacb^P«'-
fien cmpioyret werben feo^ / i^'^^iív»''
Jiíct) biO bre^ 3ní)rc baurcn.borffíe : © o be-^
finbe i ^ mid) in ^t^««« »Hoffnung unb Piopos
nocbnmbícn beírogcn/inbem ic^ c í n i ^ ^ weigíein
Dottì>cniemgen@ewdcbfeii/weicbè®ieDerlangt
nem ¿ócbgeebrtcn «^n. 5ú\ufení en / welche é nuil
woblftucÍ)tloij fern íorffte / weilen inbeffen obge^
melbtet hat / ba|; or
Orbrc DouS!)í.bochgechríenx^n.empfangcn ^íit/