
1 4 1 © e r ÍÍOÍÍfÍánfcígCnNatur-ttttl» Material ien-Cammer
Éf
m^. TO
Í
à
I k : .
•f;
s . I.
U é U m üori)cr9c()cnben ^ m t d tft fcf)on
i u r O c n ú ^ f äw tnO í^cr^ucfeí
m ^ í á anbeut fc^/ alé ein íTiffer t^am/
n ) C l é « aué ben 3ucíct'^2Ról)rcn ^cprcffcí / micp
tMÚm JU r ^ eW^ e n Confident ^cipí^
ícnuiít' c^efñubcrí worben. ©amit man apee
m U i é cinc eicinc SRac^victit í )ak/ une folc^cé
aUeé aefcí)cí)c / foí)at man oor noíí)tyi cieac&teí /
bciTcnWcreiftuigetivaáflcnaucrjubercfjceibcn/
tamiUTian^crnac^er bic üccfct^icbcnc ©orten
unb Speeles sacchari bcftobcffev ju nntcrfct)cibcn
wíffc.
S. 2.
£)íc Expreffion bCé Oaf f t é nUU CrftilC^
unb9araui]vicfoct)t/ tvclc^ee barau^atgctioii
mcnunrb/ t ranner / inbem manii)n iubie^c-,
l)C jie^t / im l)ernicbcr faden fan n\mmi
fancien uerblcibet. SRac^bicfcnnüivbermftft
infrifc^eStciTcl ^et^an/ in^veldK» maiu^nH-,
gü^ienlnfi/Jcbod^nifo/ ba|| enioc^ oKcscinj
ianfium,c\eru()reiiüerbe/ biß ba^manpit^dgentlii^
írcffcnb/ fo ^efcfeiebct btefelbívíc auf beforibcrcn
biccíu erbauten í)Oíú^íen / bemi bie^oUanbcc
a n m a n c ^ c m O t í i o . b i á i i . a u f ^ c n t ó ^ a b c n .
^ícfc COÍú^len bcftcí)«! mié brepen í)ül^ernen
unbaufiwenbig mit eirietnen^fec^en ^bgej^^^^
ncn9íollenobet^aít)cn/ bauonbic imtttclftc
iDoMno«^folanö/ alsbteanbevett't/ iüotburc&
obcniiDeDÍangcíBáume burrf) pafliren/ ^ m
t o n «peí) Oct)fín geiosicn/ bné ^» í ' c f
treibet/ nneauébcrfeiuram beñcn juctfc^cR
ilt. '^cnac^bemnunbicjc^lBal^cn fic^ umbbre-^
ben/ foiverbenüonbenenitc^ tabcDbefínbenben
23íobvcnbicoftbemcíbíe3ucecr'-9vo^rcjtüifct)en
i ü i c ^ a n b / tiei)et/ tpe(ct>e ein o^ufefilbny
Äennjeictjen boKic^ subercitetcu Buèd
abgeben.
nnDeinütiivuMuiiivnn«-"' ^afft tnbciTett
rinuctincinfe{)röroiTcs@cfnfj/tKlc^eöbarun'..
ter ftebet / üoubanncn er buret) .T^jultí cerneé te
nen (Janaté ober Dvinne inbenertícu unb groffcrn
^ ^ I f l c U i t e t m r b .
Unter bicren^^efícímac^fman ein gan^ m
òrii(t) umixrni()rci/ biß fo laug crgM
injcinem (5i )rop fieiue Ä'ornicin/ {iltii
f . 4.
Sßann nimbergutferin fo tücitjurpctfc
aion gei^ommen/ fo fct)utiet ma n i^n/ öimri
er nod; iparm \\x/ in get^iiTe formen/
unten ein jugeftopteéioc^ i)abcn/ unb tDditiifi
barinnen erwartet/ (ti5CÌc()eé gcmeiniiilt(| ii
Seit üonüier uub ün5an^ii}<Siunben j« ( )#
|>eupfleget/) fotragetiiljnbie @ct)tvnrrjeiiii
ben gormen in i^rc »gjutien unb iii3c{)nmi3ftt
unb naci)bem tiebaé untere i^ocl) ercfuct/üii.
I)cn3ucicr juyor burcijttoc^en i)abea/ fo m
jic bic formen über kleinelòvf^cn/ Um^.
S Y R O P herunter taufte/ unb bnrinm'ti nuffi
fangen icerbc
©icfct
S Y R OP
i t i rb in sonnen i)eraué in ^uropatn gchili
unb wei l erftdtigiDCic^/ w U ein bunncrJji^
bleibet/ foiPirb er Don bencnMatcmiificniii;
Simpliciften Hemel, Mei $accharinuro, Ìtìlli
«nb Sran^otfc^ Douctc
unb Meiiage genennet: in^imbfmi»
¿ a m b u r g unb bergicid)cn
ivoi;lfciI ücrt^aujft/ unb iteilen er iicc^ t p
toffé/ alé ber »^onig ift/ fo icdre et in»
icn ©ingen an bcfienftati mìstici) ju
(ben/ irann nic^t fonften Dici 55cirugé M
unterlief. UnterbelTcnbrauci)en i^n^itS^ni,
i c u t C i n berÄuci^cn: wie ingleic^cn W B
d)en'^55ccfcr mi ciuigen Orten fì«^
^otti)eil bcbieucn. eéfoflen auriiw
Maceriaiiftcn unb 5tpoti)ecfer anberc medi«
lifc^e Syrupos UUb Elcftuaria bOttliÌ »
¿CU/ iuelci)eé botfi. einfd)dnblict)cr®etriiii«
fo burc^ané n iéi ju bulben. £Oian fcticfeicii
tcrinüobenmniCQUc^ bamit an/ unb folli«
aui^ einen iSranbir-^ei n barau^ buf
Tonnen.
linbeé geuer/ nur bamit íc 7©i ' n ' 0 r ¿ V n kfcii'ÍSitTmi^ticí)'^^ sí^j
iDcrbey unb man i^u o^n^efotten abfcbnumen ^^ ^ ' .,. l i . ..o.......
ícnne/ unb^ebennat^malen bie ^nbianer ben
< 5 Ä a um it)rèm ^ iet ) ^u freifen. g^acf)bcm man
tbm alfo bie meifte unb grobfic Unremic^feit gc^
nommen/ m man i^n tvieber in emm etpaé
ílcinerníeefleí/ in itelc^em er mit^c^j)ulf
cineé weit arcíícren % m x è sanß bcfftici fteben
mufi/ ouifbajl et beito beflcr ^cìautert yerben
ícnnc. ^ann biefeé uerrici)tet/ fo fc^uttct
man etiic^e ijiofìclióffcln^oU einer ^cinffcn
Sauden/it)etcí)e aué ©ifteín ^cmac^t/ober
< i u ¿ / une anbere mci)mn/ ^alcc-^ÍBafrct/
U)orinncnSi)crívei|I ^-rfcfilacícn/ barcin/ unb
íbut noc^ líber baé ciliege ^ropffenOelbarluz
iüclíbc bicOcivaltbeá ©ubeé obermiílcaué'^
lófcbcn/ uub beé ©affté A u f l a u f uer^inbcrn.
î B o n n n u n b e i ^ ç r u p nlíe abgcMt
ö ß a nn man bann líeíjct/ bafj er anfangt birf ju
jücrben/ fo (áft man i^nburc^ m Z n á ) rinnen/
unbtbeiltit)ninnoci)fleincreÄcfrei aus/ ìuelct)c
acmeiniglic^ üon Bronce obcrCOíctalí Itnb/ in
feinen m a n i^n iviebcr itcben \x\ad)t unb cwauff()
^auctt fie bie guc fer - . ^úí (weiche an\aml
gro^finb/bagtüo^leincr jiran^ig ^ f u g
get/ m e ï)ieUxiîccmBcrcb«ibmi0fïflJ
hzttiUtmfíUenp^^. 148.be.Kugfí)
©turfer ! ívírb bicfet Q m i fl's^
^nj^vtcn ^ ü c f á bvíft e S Î S fÇe i f u n g / t o n & c t r M u f í n t uitö ^ f u m e m 2-45
mm M0Sc:0Vx\D£, grant^oifdjMoícoyade
.'riicouSuercìics isles non arcci-e geilCnnCt/ Ullb
ili M m baé ^uubament unb bieienige
-maicne, dué ivcldjcr alic anbctc ©or tcn beé
gcmad)! îperben : OOîiig n\n)r^grau
iriicfcn/ ntd)t fert unb fd)mieric^i fei)n/ and)
fevictitíói)íid) nid)t nad)bemSbranb unb geuer
m à à i w i foü er anbcré gut fetjn. ^itb alfo
tcb m t üicl gebraucht/ ob ertvo^l ju bem (y.
nipiiircii unb retinen Confimtcnnic^tuntaugiid)
3(iigbicfem Mofcovadetcirbnnitimaten ber
fe {icniwbte
CÄSSONAD^Sucfclfonllcn
Iiu4) C A S T O N A D A unb Cafraun-gU'-
cfci'öcuflnbt/ zubereitet/ unldjeé Sßorteimge
iii^n-di-Tiviren/ iveilenbietvt¿ucíer gemcimg-^
úbttbrad;t ivirot tvetd)eé bccö
iii(Dhiilcmalgefd;iel)ct/ inbcm faiteben fo m
iiifícitmrlwinenanfommet/ MkPowemieiv
'í¡íxHÍfioiredesDrogueiLih. z.f^ag.gú. bCJCUgCt.
»•rcí)citfm!í)ns«vm^?ucí'cv/ tcciíen cr
ntc§trtnjr;)úten/fonbern groiicnunbfleincnÄtU'^
tfcrfcnmnfr.i)ieSrant)ofennennenit)naud)SLicrcdeslslcsaticré,
jum UuíCrfdjtCb bCS Uort^
gen. 6cinc gubereitung bctteíeí barin/ baß
]\t öcuMoicovade 3ucJ:cr abcrmal jcríaffen/
ir ol)l írtutern / buvd; ein fe«t)en / unb ivaim
rarifierjuin g lug gefod)!/ inbic gormengier^
\{]M öu^wicmitbemuorigen/wiebcr uctfalrrcn.
SBonn alsbann bcr <¿>i)rup abgefíotfen/
fo i{)im tic eiuc6 ^cUé bicí iveiife (ftbe ober mit
hofier rtngcfeua}ieíe Äreybc barauf/ bamit
Kiö^ißßlfcrfitbbur^bengucterjicfee/ unbitaö
nectiiinfßubcröbarimien in/ mit ftcfi ucí)me.
liiui nUes ab --unbburctigefiojVcn/ ll)ut
inanícuguiíernuébcn formen/ unb i^eiiet
i()n iti brci; Xijcile/ ivclc^c ton bcn ^itmerica-^
iicvnalfo ibrúrct iuerben/ baß jie ben unterfien
^^cilflilcin/ benmiiteirtennu^aUein/ unb^né
obciftc nu^i á part legen/ iüclcfecr le^tere ber
f(()ltd)íci(í. aüann aud) biefcs gefd}ei)en/ fo
In'niciiiieallcs auf gro)feíud)cr/ Inflenee uoW
Iniíé (in bcr Üiiffi außtructnen unb fct)(agcn eö
n^mnlcniu iiaitcnunb Tonnen / tuorinnen jie
uiis^cbradjtíDCrbcn. 2)er alicvbcfte (Jaflana'^
N a b c r t a n t aué ?ßrn|ilicn/ tucld)cr i'tbon
mijj/triicfcn/ eincé gnten C0cfd)mácfé iji/
imi()leic§imrt)'2>iolenricd)enmutj/ bergleic^cu
ici imtcrjic il;cil ju fei?n pfleget, ^¿nvirbyou
bctiCondiicrn unbconfitunvcrnfc^r gebraucht/
iwilctierjt(| nid)t fo baibcn candiiíret/ unb bic
Co»{irurcnfd)6nw)Ciß baüontucrbcn/ aucj) fic"^
f^'licr galten lajicn.
§. 8.
3« nn'jjcn aber ift/ .baß auc^ em gut n ä i
VÄ^t^'^^^'-^^^^'^öc ciai-ificirtunb mS^úu
gegôflcninblau^flpiev^)erauégebrad;iîûeibe/
tücíc^en bie gran^ofcn Sucrc de fept Jivres,
ober ben nennen /
ivictt)oi)l ii)m foId)cr nic^t fo gar íüo^í
iufommet/ inbem bicfe^J&ute gemeiiuglid) ¡z.
Funb ictegcn/ \t>ic AïoN/.Pmiet. l c. feibfrcn
b'cK'nnct: èlcid)Wie bieXpoilânber bergieidjcn
groffe J^iUc an jiatt beé $apierá in ^almcn^
^iatternucrfi^icfen/ IVCUtenud) Sucre de palme
obcr ^ d i m » 9 u c f e r gcnennet îDCi-ben.
Unterbcflcniucrbcnduc^ uon biei'en üerfd)icbenc
<Sortcn gcfunbcn/ nac^bcinfiercd)i m i ^ ober
aud) obcn ^aben : Sft cine 5a3aar por bie
gcmcine Vcutc/ bann er niât fo fofibar unb
bod) üicí fiMÍcr mact)t alé bcr delibare/ inbcm
faft jeberman befanbt/ bay jemebr bcr 3uifcc
rafiiijtct îDcrbe/ jc mc{)r er an ©úll'igecir pcr-^
lierre.
9.
5luébiefenobgcfctifci)3nc?:rnuerbcnnac5'x
maicnbnrçt)uncbcit;ol}lîi'ô r-uiniren bie Elcincrc
3uceer'-^putcucrfcrttgci/ unb in i . 4 bis 6.
^pfunbigciorcirct, 3cticincrbicJpute inro/ -je
bcflcr bcr gurfcr ift/ unb anrb ber aíícrfciiK'jtc
üonbcn SraïUpofen Sucre Royal gcncnnct/ na^
îûclct)cm ber OemyRoyai , îDcld>'é bepuns bie
beite^Sanaricn'.gucfer fînb. 2)ic anbere iver-î
bcnbcç uns Rehnac gcncnnct / unb^aben tDia
bcr uerf(i)icbcnc ©or tcn. (S5é i t i rb nunmcl)i' in
.Ç)ol{anb / J¿)amburg unb bergleici)cn O r ten cai^
Piclgucfer reñnircty unbtifibctñd)í>er^am'.
burgcr Dici (íárter alé ber ^mf ierbamnicr : io ift
er aud) Piel iveiifcr aló ber 3tatidnif4)c/
lïcgcncraudjmeiiroefiirairetunrb; banujc tnr-^
tcrunbiDCiff;:rbcr3ucterirt/ icbcifcrcrifi:/ cib->
fonbcrlid} ann cr jugleíc^ bic()t/ gliint)ct / unb
glcid)fam ivíc cin (èlatj Hingt / fo man4ni t ben
gingcmbaran fd;làgcr.
IO.
^onften pfïegct man bcn3ucfer midr liac^
bcnOrtcn/ íüol;ereríommct/ jutrnterfcécibe«/
nadMDClvtcn
I. S A C C H A R U M MADERIENSE.
oberbcr?0iabcri>3ucfer ben ^ o r ^ u g ^at/ linb
alfo üonber 3nful Madera, iüoraus er
mei/ gcncnnct nnrb: ift ter befte unb fcincfíc
gucfcr/ iüCld)crnod; úbcrbcn(£anaricu.3uifcr
ift / abcr langflim an uñé ífommét. íüicfem
eommct .
II. SACCHARUM CANARIENSE'
Obcr bcr (Sanaricn'.Sacíerfcl)rnaí)/ bc}]cnb0c^
biciSpcccrcy-'.^Çji^nblcr üerjc^iebeiic(5.úr'^
tcnt)abenMüirbüonbcn^anacicn'3nfliínfogc'.
ticnncí/ ohüo^lcn nict)t ^u jwciftcin/ batrííc
auc|) anbcrnSuceet alfo jubereitcn fi3nncn. ^ílfo
l;aí man auco
III. SACCHARUM MELITENSE.
i obcr