
- i v î i n i '
•M
ü n
: *
'iÎ"'
ìMJ
/¡»'
IN'' • ri.
184 ^00(ïân^ïgcn Natur- Utt&MateriaIieivjÇdmmet ffiitffte2(&í6eííutt3/t>on aiicrçanii SïûcÇtett iss
CACAO obct (wUcè bc^ tenin^mcrica-.
m bciifct ) CACAVI Iii öcr ^cxn einer
f i / b o c t ) . t K i n c ü u g I i r f ) f o ^ r o f ; n l é e i n e C m m i l ^ e l /
S ü e l c t ) C i - e r n n ö e t g o r m i m & n u f ì e r l i c t ) c n © e - ^
f i n i i g n n l j a l c i c ^ f o i n m e i / a u f f e r M ß b i c c a c a o
m ^ i ä b i r f e r u n i » n u f f ^ e b l a r e n c r / n u c b u n & e r
f l u f ì e r h c ^ e n g a r b ci i v n é r c t i ) U c i ; e c i f t : S y i t c i - .
neno()ltc^rcnuntJciivrt56ittcrcnQ5ercf)miiGe/rtber
i e i n e n @ e r u c & / u n b l ü t i b a u | ] 5 ì 3 e f i . 3 n f c i e n / n b ' .
f o n & e r l i c È t n u O ^ c u ' . © p t i n i e n / i ) c r n u i ì g c b r n c ^ i .
© i e f c g r i i ^ t i V ö E ^ f c i o u f e i n e m 5 5 n u m /
iì)ctct)cr befiüctjen a r b o r cacavifera
ficnennei/unbüon Hernandez Lth. 5. Ca^.XLVl.
Rerum Medicarum Nov, liiff.^ag.jt). fttn
m & e r c i ; r i e b e n n ) i r i / i ü o b e i T e n ü i e r u n t e r j ^ i e b e ^
« e h r t e n j u f c ^ e n f i n t ) / tt'eic^e (lUC^ U^ormius in
M u f . p a g . 1 9 1 . f l u f t ) c m f e l b e n b e f c t ) r i e b e n l ; n i . @ i e
t o m e n a n b e r ( t r o f ì e u t i b b e n e n S 5 í n í t e r n b e m
© t c o n e n - ' ^ a u m n i c ^ t u i e l u n g l c i d ; u n b t r n g e n
« n e g r u c è i t D ì e 5 0 ì c i o n e n / i u i v e l c b e r b i e j e n i g c
^ e r m v f o m o n C a c a o n e n n e t / t u i e i n e i n e m © r n - ,
n a í ' . ^ p i f e í j u f l ì m m e n i i e j j e n / u n b f o U e n b e r e n n - .
i ^ e i l e n ü b e r f e c ^ i j i ^ j i n e i n e r § r u c í ; t g e f u n b c n
Jverben/tvie Pomet in feiner Hiß.Gencr. äesDro.
g u e s . f a ¿ . l o ó . b c r í c ^ í e í / i ü e í c ^ e r b c r e n g i g u r n a c ^
. b e s Or i g i n a l c o m m u n i c i r e í /
u n e M í o b e n i m 5 í n f n n g b i e f e é i j n p i t e í é % ü
f e l p e n i f í . S ß e O ^ i ^ i i J i - ' " ^ c i m b e c f e e l . x f ; ) e r r
i h ú / l e r u s ( b a f e r n e é f e i n e e i g e n e 2 B o r í e f í t i b )
b i e r i n n e n u n r e d j t b a v a n i f i / \ v m \ e r b i e C a c a o
D c r b i e C o c o s ^ í i í i T e g e b u í t e n / í v i e m a n i n b e f f e n
Conment:Sc/jr(vd.^ag. jzi. erfe^eu fflU.
S n t i c ^ b e m U n í e i f c b e i b ^ b í e í c r ü i e r S d u m e n
b a i m n n n u c b ü i e r p o r t e n D o n b e r C a c a o f e l b - .
l i e n / b e r e n j i u e o b i e g r o f f c u n b K e i n e c a r a .
q U E N ( i v e i l e n f í e a u O b e r ^ í n o m n ^ N i c a r a g a
f o m m e n ; i g e n e m i e t l u e r b e n : © í e b r i í í e u n b
ü i e r b t e a b e r b i e g r c i V e u n b f l e i u e C a c a o u o n b e n
3 n f u l n b e i f f e n / l ü e í l e n t i e a u ) ] b e n ' ^ m e r i c n n i - '
f c b e n S n f u l e n / n b f o n b e r l i c b S . D o m i n g o g e b r a c h t
n e r b e n : u n t e r ^ D e i c h e n b i e a a e r e r f t e u n b f o g e - -
t i n i l b t e b i c f e C a r a q u c s , r t b f o n b e r I Í f í > ^ u m C h o c o -
j a c , ü o r b i c b c r í e g e { > i l r e i n i ^ e r b e n / i i 5 i e o b g e m e í b c t e r Pomct (úiá)c§ am bemiyttm Ott u o r a n - -
b e i n g e m e l b c í l ) n r . C O i a n b r i n g t ( i e n u c b j m v e i l e n
^ u 5 \ u c b c n g e f t o f f e n / a b f c n b e r í i c b b i e l e ^ t e / l ü e b
í b e n a b e r n i d ; ! i u t r a u e n i f t .
(ïé mujfen flberbiecacao-Äornernoc^frifcf)/
fcbîter unbiüicbíig/ aucbionnnesfeijn fnn/uon
ben gvcften Caraqucn iuann fíe gut pàflìren
rcn iollen : ^ufiuenbig fcbtDor^licb/ imoenbig
buncfeUrotb/iüie gebranbíeSDÍnnbeln anjufe^en ;
- kleinenCmc^L
b a f j l í e a l t o b e r a u j f e r f o m m e n / « ? i e t ü o í ) k i i f f l
ü o r g e i v i ß u i c b t f n g e n f a m < 5 í e m i 5 j ¿ '
n i c b í i D u r m f í i c í ^ i c b t o b e r f c b i m l i c b í f c m i f o i i
e i n e n g u í e n O e f c b m a r f b a b e n u n b m t \ » Q
c b e n / f o n b e r n n o c b g n n ^ | e i ; n . I
K N u c í . C a c a o n. l o o ,
S a c c h . a l b i Ì T . f t i ß .
^ ^ Sbren ^iiÇctt unb ^ t M M } bí.™
jó batman por biefem intoerica biejitibí
Sßilben fo gennnbten Cacavati-^anmcn un ¡
taliicbe 95ol>íer 23íuf(t)eín/^i5láííei-unbí)vi
^en an ttaííbeé ®elDá ausgeben. 3u W
ncçabcriftbiefeébaéJôaupt'.unbOniHôîéiiBi
bes beut ju íEngeé fo befaubten chocokKà
Succo!ates,iDClcbeé eine Compoíítion mifi»
hörnern unb anbern ©eívúreen ift / ni
balbbernací^foagefngettüerben. Stnf
fren aber ift biefe grucbtetnjaéfnlfcr^l
bocb aber febr nabrb'^fftig/ wie bie mamm
gar / baß ein getmifer (Sngddnber/ mM
Stubbe lit einem 'I'r. UOtt öec Chocoiate flfii«;
fcbeuet uorgibt / bnßin einer Llnß C a c a o irà
^:)iiabrungê',@aft ftecfe / alé in mmmM
Í6. Ofbfeu'^gleifd) ; unbíftmercfiüto/¿i
Mnm folcile gru(í)í mê einer 3leíoi-tf deHitu
unrb/ein piiicgma baoon übergeben foff/jcílijii
jvneSteifcb'^uppenfcbmacfet : nnc^raatoi
ber em Oebl unb «^elcbe ïûie ^lebmiingi
rierf)ítt folien / wU ¿ttpMerus fcivics mm
Le Fe bure Chymie in feinem Comment
/>. 7II. erinnert bat S3eg5üe.ien hm íiíi
-Smcbt ben ©cbïuinbfucbtigen febr bienlic^fw
fott/iyoiin Ite enniH'ber allein/ obermitîë
1rf)em5torn inîôaifergefotten getriiiicfcniria
unb ecmmt alfo bierin mit unfern ^incili itf
;i3imper'5^ûfieu überein. ©ie ^tntcrtWMjt
ben tolci;en gegen bie SRotbeôîubr / m m
aucb bas(i§ummiüon bemSßnum rccoramcé
rcn / be|fen//«-«w« an obigem Orí
m . 3n bem /;)u|ien folien fíe tícb « r»
cbern. ©aéOebi/fo bapon gcpreifetwiri/îifW
an fiait,ber 6ci>mincfe.
§. à.
•iJBeiíenaber/ n^ie obgemelbtet/ ticCaa^l
¿Corner fnlíer Complexion jìnb / fo ì^iiUm
Amcricaner fdcbc burd; aUer()anb (^npüröuil
gucíer jucorrigifcn gefucbet/babero
te Compoíiriim,uu'lcbeeí jíeChocoiaii, iin'ràl
CHOCOLATAM ober aucbSuccoJatamtltniffl
enífprungeu. ©ieie
CHOCOLATA
ilun ift eine îDîag / aué Cacao, gurferunöw^l
fibiebencn@eivuf§enjubercitet/ceticnSßiW
P i p . d c T a v a f c . g r . X I V .
C a r y o p h y l l . ¿ í .
V a n i l l . n . i i ) '
S e m . a n i í : S ü j
A c h i o r l . q . í: M.
Äorn/
© p m i f c t ) c n P f e f f e r u n b e i n e A m e r i c a n i f c b e S l u - ^
mi i o c t ó c b i e < 5 p a n i e r F l o r d e l a O r q a , o b e r
F i o r r m A u r i c u i ¿ E , b a é i f t / O b r e n ' . 5 5 í u m e n e n n e n /
ö ) f ( l e t i i i e S S l ñ i t e t i P i e Ob r e n a n ^ u f e b e n / t t ^ e l c b e
Ä r » W a f l u c b b e f c b r i e b e n b ^ i ^ ^ o i e i m f o l g e n - -
i m i W t e í f o í l g e j e i g e t i u e r b e n . p u b e r e n e b - -
r n c n ( i n f i l i t i b e r C a c a o 2 D í a n b e l n / u n b í D e i l c n
í i c l c P O l l K l l o H g c n i n g r e d i c n t i e n f a f t g a r
l u ^ a b c a f i n b / a n b e r e @ e m u r ^ e / u n b m a c h e n m i t
g i i i c m S u è r e i n e b e r g l e i c b e n M i x c u r » f o b e r C h o -
coiaífri i i t i b e r © e f t n l t u n b Ä r d f f t e n g a n ^ g l e i c b
l o t t i m c t / i r i e Grew inMu/.Soc. Reg. Angl, b e ' -
fic^tcí/ íciícn tu Aä.Erud.Liff.An. 8z. Menf.
• J t n . j > a ¿ . I . i í c b a c b t i P t r b : u n b b a b i c b i n J^ o l l a n b
r á i c n C a f f e - ^ i r t b g e t e n n f t / i ü f l ( f > e r n i c b i s b a n n
prijldcl)«! Chocoiaicn f c f i e n c f e t e .
S' 7-
S B n n n b n n n n o c b p i e l n n b e r e ^ g e f c b t c i b u n í
p b e é Chocoiats g e f u n b c n i ü e r b c u / f o f a n m a n
M ( f ) t i i c ( ) b c n c í e n / b a f i m a n b e r e r m e l e r l e p B i r t e n
f i n í m m u , £ ) i e b e f i e ì t u r b e j j o r b i e f e m a u é
• A m c r i c a U n ì ) u a í b m a b l e n a u á Cí D p a n i e n / e n í i í J e ' .
t e r i n 6 t t ) a c b í e l n / n ) i c b a é ^l u i t í c n - . ^ r o b / o b e r
i n * S i ì p t f e n b e r a u i f e r g e b r a c h t / ivUM'rri
H f e i f í e r p^ g - 1 9 5 " -
l i i ö D i e l l ) 4 « c t ítt Bcfcbccibiiitfj fccmbbci:
i i s t c m L i m f a g . \ 6 Q . b e r i c h t e n ; l u i e b a n n n o c b
C e a t í u í a g b i t C h o c o l a t a b c p b e n £ O í a t e r i a l i ' .
'ti íii 6 í ( ) a ( t ) t e l n / 5 : a t T e l n u n b t i m b e n Ä u c b l e i n
. I t i i i ö C H i f t , O ì a c b b e m ma n a b e r ¡ ^ u ^ a r i ß /
M m / i n ^ D o l i a n b / j a in Í e u t f c b l n n b b i e f e i b i g e
T O i f o a u t ( t r a n n b i e i n g r c d i e m i c n n u r r e c b t
l ö c i i í f r i c t i í i g b e ^ b i e ^ Q n b g e f c b a f e t i v o r b c n )
" • n a c ( ) t i p c i - È c n f a n / f o n ^ i r b b i e f e l b i g c n i c b t f o
f w t n e Í H ' a u ß 3 n b i e n u n b ( b p à n i e n u e r - .
p n c b m / i D c l c t ) c r Poma b i e ^ a r i t i f c b e g a r u o r - -
, ö i i o g c n b n i . 5 a m a n b a t b e i ; u n ö i n ^ - u r o p a
m Q J e r b e i T f n i u g é ' . Q J u n c t e n b a r j u ge f c i j e t u n b
( w A m b r i r t c Chocolate e r f u n b e n / m e i c b e t ^ m c i - -
P l c i i i e i e n u n b r u n b e n Ä u c b l e i n ^ o m m v t
® K o r m m e b m l i c b / b o c h a u c b b i e i b e u r e f t e i f t .
©kleb irie aber oHeCompofitagar fcbuu'r
l.f*lft)iibcnlinb / alfo ifteé ßucbmiflicb
S M oof (giirigí^cií ber Chocoiaten ju judiciren/
;.WKnl^el•íi(l)n5amlma^ab!olut derecmimr-en fol-^
gehörige etucfebarunterfencn?
I c i n be c C h o c o l a t e » f l i f o m i t g c t í > c i l e í
b a t
» ^ U n b c r t c a c a o - Ä c r n c . '
a n b e r t b f l l b ^ f ^ t D e i f f e n 3 « c i e r .
Tavafcen- ^ f e f t e r g r . 1 4 .
S T í á n l e i n e i n l ' o t b »
Vanillen n. Ü).
A n i H 3 . Q i H n t .
O i - i e a n f o ü i c I g e n u g j ö f a r b e t t M .
f o g a r / b a ß a u c h b e r b e r ü h m t e B o n t e k o e t n f e i ^
n em Tr. uan de Kragten en't Gebriuyk uan de
Chocolate j^agii^. f t c h Ö f f e n t l i c h b e k l a g e t / b a ^
e r l i e b e r u n t e r b e n ¿ H ^ b e n b e n / n o c h u n t e r b e n
< 5 c r í b e n t e n j e m a n b f t n b e n B n n e / b e r i h n e n t t t j c «
b e r b u r c h b e n @ e r u ^ / O e f c h m a e ^ o b e r n n b e r «
S e i c h e n b i e r e c h t e Chocolate D o n b e r t n l f c h e n j u
u n i e r f c h e i b e n l e r n e t e . © a h e r o f o m e l e r l e p m d i .
c i a b n o o n l a u t ) e n / f o i n e l e Ä o p f f e g e f u n b e n t u e r *
b e n / i n b c m b i e f e b i e r u n b e / j e n e b i e ü i e r e c f e n b c
• ^ a f i e i n o o r b i e b e f t e h a l t e n , ' ^ i c b e f f e i n b e f f e n
m u ß n i c h t a l i j u f ü | ] f e p n / n i c h t b i t t e r / n i c h t j u
f e h r n a c b ^ ] i f e f f e t o b e r » J i d g l e i n f c h m a c f e n / u n b
m u ß a u c h e i n e n a n g e n e h m e n G e r u c h h í i b e n / h a r í
u n b b r u c f e n f e p n / u n b a m n n f í e i n © t ü c f e n g e ^
b r o c h e n i v i r b / m ü i f c n e i n i g e i v e i i f e n g l e c f e n u n b
S t r i e m e n b a b u r c h l a u f f e n / b a é ü b r i g e a b e r p c «
b r a u n e r § a r b f e p n .
©tc Ärafficn unb chocoiaten
finb uon fehr Dielen ^uthoren in eigenen
Suchern befchrieben / luelche Bravo in fcmen
unter n?elchea
Francifc.Maria Cardin.Brancatii in ftiuet Dia.
trib.deVftiChocol in ^Ipeilfcl«nbDifpiitat
bei/ obmanbieChocoucc, itegen ihrer gro|ì\m
^ a b r u n g s - . Ä r a t i ' t / a u c h l u f f b i e 5 a f t 3 : á g e
t r i n c í e n b ó r f t e ? i t i e b a r o n ivaioumaides Sfov
a n s . A m i . 6 6 . M e n f . J a n . 1 8 . m i t m e h r e r e m m
l e f e n i f t : b e f o m m t f o n f t e n b e m f c h ^ D a c h e n u n b
e r k a l t e t e n S O Z a g e n n ^ o h l / b i e n e t b e n e n ( S c h i o i n b - .
u n ö l ^ u n g e n f ü c b t i g e n / t r a n n b a á g i e b e r n i c h t f o
f m r r f : i f t a u c h g u t ru f t / j u m f c h l e i m i c h ^
t e n ^ p u f t e n : f t a r r f e t b a s ü ^ a u p t / ü e r t r e i b e i b e n
c 5 v i ) m i n b e l : r e i b e t a b e r z u g l e i c h j u m ^ B e ^ .
f c h l a t f ; l ü e ß i D e g e n a u c h b i e C o n f c a . P a c i f . d e
S u c c o i a t ä I n d a M y n f . b a r ^ u u e r f c h r i e b e n i D i r b :
x m f o l c h e u n b n o c h ü i e l f ^ n b e r e ^ t t ^ e n b e r C h o -
c o i a t e n o o n o b b e i n e l b t e m Bontekoe i t e i t e r b c ^
f c h r i e b e n u n b g e r ü h m e t t u e r b e n ; a l l i D o a u c h ^ t c
5 l r i u n b 2 D í a n í e r b i e f e l b e n j u g e b r a u c h e n / b e - .
f c h r i e b e n u n r b / i D e l c h c b a r i n b e f t e h e t / b a ß b i c
C h o c o i a r c c u t t v e b e r i n b l o j f e m u n b h e i f f e m
f e r m i t e i n e m j a í í i c h t e n ^ ¿ d o I ^ j u e i n e m © c h a u m
g e f c h l a g e n u n b a l f o g e n u l j e t / o b e r a u c h m i t S D U l c h
n l f o ; ^ u b e t e i t e t t D e r b e / i n \ D e l c h e a n b e r e a u c h C S n e r
f c h l f l f l e n .
!• H
m 3