
i
• i .
g a p a l a , T i n d a - p a r u a , A p p e l , Schageri-Cottam,
P a n e l » N e d i i m - S c h e t t i , S c h c m n a m Cot tàm,Mo.
d e r a - c a n n i , P e r a g ù UUbCadi-avanaci^ì itc
n c - c ^ n i t ^ i / n o c t ) f k Ì ) i c c t u r t c b f e n f o U
i n i / g e l ) 6 r c t i ) a b c / i v o m n i c ^ ioct) mi)t jwciff
c i c / i i i B c m t i f i S a u a fowictjoon^nvacbfcncv^
f a ( ) r e n / b a O m a n f o l c f ^ c a H i ou f T f u c t ) «
f ó n t e ; ^UncÌ)ti5ie ic^) a u c ^ c t n i g c ^ i m ^ c n D c c ^
j c i ì i c j c n ? 5 d u m ( u n b © i m u c i j e n / ì)crcn l>c r A c .
' v a n R h e e d e iifìdic^t / f a i n b t i c m i u l à nMf c ^ m
t m ì > S Û î a i c ç i f Î c n 9 ì r t ^ m c n jctcjcn f a n / l ü o ü o n
S ^ l c t n »ö c r c c i n m ©ciiliiiTcì
flcmaci)i èn t / f o o w l i c t ) a u é ö c r c n fci)r w c t t r -
ß c f c ^ f l i j i m f crffben
^ u é cbin ïJcmfclbcn boc^ft'^iin^cniNcn
© ( i ) v e i b m ^ n b c a u c ^ m i t ^ ß c r g n u c j c n ccfe^cn/
^ a f i Ì O X m i )0c i>9c c^c t c c » ^ c r t . b a é f o g c n f l i w t c
U b i R a d z i a m Cin T u b c r , Ul ì b Ì ì f u b c n r ^ f c ^ c
S l u é t c f l c ^ f u n g ^ a r l ) o ^ t o t e i n e n t u n g u m b a l i e /
ì t ) i c i c ^ a U e é i n m e i n e m o o r i g c n ^ r i e f ö o o o r n u ? ^
( i n c i e f e & e n b n b e / ì > n f i c i r alfo b e l ; ^ e i n g e n e r e ô c
f p c c i e D i e f e é © e w n c i f e é einicj j t n b ; ioien?ol)lc»
t n é ^ S 3 o v t U b i i n b i e f e n û u r t r t i e r e n i^on 3 a o a /
S O ì a l u w n K . f o m i t n i i b t c x t c n d i r e i tcirt)/
t a i T c l b e M e f e m T u b e r i ju ^ e e i j j n e i w ü r b e /
T u b c r u m f u n g o r o r u m Obec F u n g o - T u b e r u m ,
f j n b e r t t nuc^ « e g e n m mi t g e i i ) e i l t e n SBe-.
r i c t ) i 6 / tvelcben O D l e i u ^ o c ( ) g e e ( ) r i e t ^ m j i t .
n e m \ v e r i l ) ' ' g e f d > i § t e n © e n b ' . @ c t ) r e t b e n etnoe^
l e i b e t brtt i » e r b e e é m i t b e n e i n ^ l n Änoßen
e i n m n ( ) l p r o b i r e n / m i b w i e b e r i c h t e t i c o r b e n / i n
b i e ( i r b e f e ^ e n / u m j u fe^en/obfolct)eöllbicti>eri
g l e i c t ) e n ^ r i f i > t f r f ò r m i g e F u n g o s a u é f t o f l e n i tec.
b e n / TOoüon b m E r f o l g j u f e i n e r S Ò ì e i n e m
^ o c t > g e e ^ r t e r i ) e r n i tiicbt o e r f c ^ n ^ e i g e i i iterUf.
f c n i i a n b e n n u c ^ w a c i ) f e n f o l i / u n b p a b e n m i ? N e
^ s n o a n e n biefe <i:)Ovt d z j a m u r taxis g ^wn n ^ i I
o b n e S w e i f e l in^Me()enì)eéIri(^iei-.formÌ0ett
( S c b T O a m m e ê / w e l c b e r e i n e m T a x i s , t > n ë i ( t / C a -
l a p a s g k i c i ) T t e ^ e t / i n b e m e inige geui^tiö^eifen
ì j a i u r c t ) g l n n f e e n / t u e l c ^ » o n b e i - toc^ìvetir^
ê e i t p e r W f f e / i n e i n e a u é g e f p i ^ t e conifct)e
l c / b e r e n @ p i & e u n t e n f t ebe t / (iu^5)cbçbncitmrb.
e o n f t e n a b e v b ^ ^ b e n b i e S Â c i l e o c r é attl^ierbiefem
© e w c ì c b é b e n S f ì n i ) m c n T f i a n d a w a m K a r a n g ,
b a é i j i / ( 5 t e i n - . F a n g u s g e g e b e n / ( b a v e r o folcber
i m i ! a t e imf i t ) e n n u c ^ F u n g u s l a p i d c u s ¡nfundibul
f o r i P i s f o n t e ^ e i i T e n ) u n b ' " "
U n t e r b e f l e n f o l t e i d ; b a f ì ì r b a l t c n / b o ß jtPift^ea
b e n f i ^ l e c ^ t e u u n b g r u ( & t ' 4 r a g e n b e n @ t b ' . ^ n o l ' ^
I c n u n b b e n f n o K i i ^ t c n ^ u r ^ e l n / f o © t e n g e l /
Ò l a n c f e n / b l o t t e r K . t r f l g e n / ( i n t e t terras tube«
r i m p l i c i a > a u t t e r r a t u b e r à trugifera,&inccrradicos
t u b c r o i a s y e i n g r o f l e r Untetfi^eibjumflc^enic?/
rtuc^ be^wegen b a g T u b e r R c g i u m - , o b e r SOleiwé
¿ o c ^ g e e l ì r t e u v i ^ e r m f o b e n a i )mi e U b i r a d z i a , f o
e i g e n t l i c h ) e i n T u b e r f r u g i f c r u m i f t / D O n b e r Radice
C h i ù « , f o e i n e g a n ^ o n b e r e S i r t o b e r g e n u s ^nt /
f c b r d i f f e r i r e / b e j f e n i ß u r ^ e l i n b e r
i c ^ c n ( S p r n c ^ H o k - l i n , « n b i n b e r Mandorinifcfien
© p r a c ^ F o i i m b e i j f e t / t i j o v o n b i e S b i f f f f t
r e n H e r b a r ü s u n b flnbern r>on b e n e n Simpiidbus
t ) c i n b l e n b e n ? 5 ù c i ) c r n j i u e i ) S p e d c s fe^en/ml)^'
i i c p b i e r o t ^ e o b e r T u - i b - i j m , u n b b i e j p e i i f e o M
P e - f o - U m , t ü c l t ^ e l e t t e r e c o r u n g l e i c ( ) b e f f e r / a lé
b i e rot6egef(Ì)4i;eiiPÌrb/nuc^bef]iDegenti)eum
i f t - üo r b i e f e m b u t c ^ ^ e r m t t t e lungbf«
À e c r i i Theodori Sas, ©icuer b e é ©ottlitjfn
^ ^ o r t s flat)ier / c f o b e n f r e i e n f ü n f t e n f e b r p H '
f t i g / fliic^eincuricuferSOimmiii/unbbieConcf
p o n d c o i c i u f S O i a c a u n t e r ^ n l t ) biefeé ©eivflc^s
b e f i b r e i b e n l n t Ì f n / i p e l c t i e é e n b l i c ^ a u c b f i w e i i b ^
f o m m e n l)rtb/ baßmci)talleineinOtutfüoiiiifc
3 i a n c i e ober S t p e i g / m i t e i n e r g r o b e n Ä '
b u n g ober taen ^Sefcbreibung / fonbcrnflii(5
b a é l e b e n b i g ^ K r m n j t l b f t c r n n etncm^op||Wr'
• Ä t
f o l ^ f é ^ t û f l r e n t ï u e b e r
^ f a r r ^ e r r b ^ ^ n . C l e ^ c Ä e r g e b m / batifC''
g e g e n m i r b i e D i a n v f e / t » l a n g e t a l é e i n S u W
W à r / j u t h e i l i i J o r b e n / n ) e i d ) e n b o d ) n i c h t ó 9 c a ( ^ '
t e t h a b e / t i j e i l c n i d j ü e r m e p n e / b a ß / t c e iUn M
n u n b a ^ Ä r a u t h i e r g n i n e n b b a t t e n / icb juöllfii
S e i t e n f r i f c b e f ö l a l t e r u n b g i o e i g e baran()flbeii
f ó n t e : A l l e i n i d ) b a b m i r b i e Ö v c c b u u n g fehruM
g e f t e l l t / i n b e m i c b f u r ^ t ) i i n a c i ) / « 3 i i b e r aßeeSOft"
m u t z e n / n a d ; e r S 6 a n i a m c o m m a n d i r r . f i p u r K /
o u c b b i e ^ b r e i f e b e ö ^ n . C l e y e t s balbbetRfli
f o l g e t e / b a i m m i t t e l f t b i e f e ö Ä r a u t abgegangitV
e h e e é j u r p e r i e a i o n g e k o m m e n / t v i e icf) b e t ) tnd'
« e r 5 ß i e b e r f e b r m i t g r ó f t e m U n m u t b erwffl
j ) a b e : w o b u r c b m i r b a n n n i c h t o l l e i n a l l e W
n u n g b e n o m m e n M ' o t H n / a n f t a t t b e r üerwutirlöi
f t e n h i e b e n e i n e n e u e j u b e k o m m e n / f o n b m i ^
a u c f c a l f o fe i n e r oollfommenencognitiotiuiii
@ r P a n i n u § biefeö ( s ^ e w a c h f e ^ m i t a C e n feiafn
• S b e i l e n f i m m e n / u iel tueniger e i n i g e n
i c e g e n b e r S t e i n - ^ f o r m i g een n Ä n o l l e n / o b e r i v e i l n
b a i f e l b i g e j n > i f c ^ c n b e n < S t c i n ' ^ ¿ n i í ) e n u n t e n a n
b e n g u i f e n b e r ^ o u m e feinen i ß a c ^ e t b u m l)ai/
i m b i t t m i r e i n B a n d a n i f c ^ e r i O i e i i t e r o o r e o m m c n /
s t j e l ö ^ e r b i e f e l b e i n f e i n e r © p r a c f ) K o e i a c rararu,
b . i . e i n e n t i e f f e n o b e r l ) o t ) l c n ( S c b t c a m m / nennte/
u n b D í r | í c í ) e r t e / b a f ] m a n b e r g l e i c b e n a n a l t e n ab-^
g e l e b t e n ' Ö a u m e n t i n b e n t i ) ú r b e / u n b h i e l t e f í e x>ot
e i n b e f o n b e r M e d i c a m e n t ? © o i p i f í e n a u c ^ b i e
¿ a l i e r é u n b ^ a ü ö n e n a l i b i e r nocbüonelnemfi ' '
( ^ c r n F u n g o - T u b c r J U f a g e n / « J f l c b e r dzjamor
r a d z i a O b e r d z i a m o r A o r r i , b . í . ^ ó n í g á - ' @ c ^ « > am' ^
m e / g e n e n n e t t t ) i r b / u n b e int tei lTer f u n g u s i n f o r -
m a c o n i ^ e p / f o e b e n e i n e n ^ o p f t t i e einegeuer-^
@ l o c f e o b e r O u i t t e n ' ^ 5 i p § 1 t r a g e / aucl) \ o \mi
f e ^ e w i é e í n g eme i n e ^ ii ^ e l c b e r t j o t e i n
q v ó i f e dei icatcíTe g e h a l t e n / u n b f o i u o b l i n b e r e n
^ b l t d ; t / a l é a u d ) t v e g e n f e i n e r @ r 6 t f e o o r e i n ^ h - ^
n i g l i ^ O e f c h l e c b t u n t e r a l l e n O c b w a m m e n ge- ^
b a l t e n i i 3 i r b / n ) 0 ü o n e t i t ) a t ® e i t l a u j f t i g e r í ) a n b l e n
j u e r b e / f o b a l b f o l c ^ e nmi t e i g e n e n ^ iugent verbe
g e f e b e n b a b e n . ^njwifcbenbebancíe m i c b j u m
flllerbód)ñenm(^í aß e i n t v e g e n berjugefenbeten
b í f e r f o ó e b r a u t h l i ^ e n ^ ^ a n ¿ e g e b í e n e t n » f r í ' ^ '
f r n t ^
f c n ö e i ( h h i e m i t b i e u o r g c m e l b t e Macauftjihe
$ í g u r i n o r i g i n a i , benebenft e i n e m © t u r f m \
H t O i a n t f e / i v e l d ) e e t i t a á p l u m b ger i f fen i f t /
I j e r g e g e n b i e ^ í á t t c t jiemlich m U glei'^
( ^ e n / i f i e m i c h iuohl - b e l t n n e n i a n / « j o r a u é
i i i í i n n o c h g e n u g fchlieflien f a n / b a § b i e R a d i x
C h i n i c e i n i p e d c s ü o u U b i f e i ) e / tt^eiln bie
^ ( n i t e r u n b h i e b e n feht t v o h l m i t b e n i e n i g e n
a c c o r d i r e n / f o ü o n e t n c m g e i P i i T e n U b i hutan,
i v c l t ^ e n i d ) e i n é m a h l é i n b e m ge f e h e u
i ) a b / h e r r ü h r e n / t c e l c h e é b i e t j o r g e m e l b t e flei--
t i c ^ e i c h r e i b u n g auch a u f i t e i f e t / tvelche i m
i a t d n i f c h e n u o n 5 ß o r t ì u ^ o r t alfo lautet /
w i e t i e b e r P a t e r , f o b i e p alteé a n n e r o gefen'-
h ' i ^ r t t / felbften. b e f c h r i e b en : Radix sinica,
i u c , u t d i c u n t a l i i , L i g n u m S i n i c u m , n o n e i l a r -
b o r , í c d q u i d a m r a m u s , q u i l o n g è i a t e q u e ferpit
p c r c e r r a m , h a b c t q u e q u a s d a m fnanw Ìt\xfiU, («•)
q u i b u s t c r r a m a p p r e h e n d i r i l l i q u c i n t i m è a d h x r e t ,
( f i c u t f e r è h a b e t vitis, q u i b u s lerpic p e r f u f t c n t a -
c u l a ) q u i r a m u s q u a m v i s t enui s d u r u s e f t & flexib
i l i s f i c q u e T e r p e n s p e r t c r r a m p roj ici t f rcquentcs
& e x i g u a s r a d i c e s , i n q u i b u s n a f c i t u r r a d i x , d e q u a
l o q u r m i i r , q u K c r e f c i t m a g i s m i n u s v é , p r o r a t i o n c
( b l i , ' m 3 g i s ai i t m i n u s p r o p r i i , a u t i cmp o r i s , q u o i n
CÒ futt. Ifte m o d u s excurrendi p e r t e r r a m fere
p o d c t c o m p a r a n p l a n t s , q u a m I n d i vocantBatata.
f o l i u m ( € ) raitto p i f t u m , a d v i v u m iimulqueram
u m l i c c u m 5 prx'cipua ejus v i r t u s , quantum
p o t u i c o g n o i c c r c e x M c d i c i s Sinicis, fcrviciis,
q u i l a b o r a n t Uiorbo G a l l i c o . P o n u n t pondus
u n i u s u n c i i e a u t r i i a l d s a u t a l i q u i d a t n p l i u s , i n
d u o b u s p o c u l i s a u t c u r a d i s a q u x , i e t v e r c q u e i l -
i a d i finunt, u s q u e d i i m r e d i g a t u r a d u n u m p o c u l u n i
& b i b u n [ i i l a m c a l i d a m , p r a e f c r t i m m a n e , u t m e l i u s
i u d o r e m p r o v o c e n t & per d i e m u c i p o i f u n t e a -
d c m a q u a a u t c a l i d a , a u t f u b c a l i d a , a u t e t i a m
f r i g i d a , n e c u t u n t u r a l i ò p o t u , & i t a c o n t i n u a n t
2 d 1 5 ' . 2 0 . a u t j f . d i e s . Iilam r a d i c e m f a c i u n t i n
f m f t u l a , a n t e q u a m p o n a n t i n a q u a m . H a b e t e t i a m
v i m i n l i s , q u i h a b e n t m e m b r a m a l e afFe£taà f r i -
g o r e , q u 2 n o n b e n è m o v e r ! p o f l u n t , q u c m m o r -
b u m H i f p a n i v o c a n t C o r r i m i e n t o . Al i q u i P o -
d a g r a a f fet t i r e p e r c r u n t i n i f t o p o t u f m g u l a r c I c -
v a r n e n . Pu t a n t S ina: m a g i s n o t a m vircutem,
i f t i u s r a d i c i s , noftris E u r O p a : i s , q u a m fibi : Q u i
i f t o m p o t u m b i b u n t , c ome d u n t c a r n e m aflatam,
p a n e m b i s c o c l u m vuit e n i m ficca & abfumitur
a b cdul i i s & frudtibus., Q u a n d o ilta radi x e f t
v i r i d i s , p o n u n t ' d u p l e x p o n d u s i n q u a n t i t a t e a q u x
i u p r à a l l ì g n a c à , q u i a n o n c f t e f f i c a x viridis,utficca.
P i a n t a .eft S y l v c f t r i s & nafcitur i n f o l o ficcò &
d u r ò ' : for t è c u r a & c u l t u s c i rca i i l a m c a m focer
c t v e g c t i o r e m . V a s fiatile,quodmitto,habet if t a m
p l a a i a m , q u a m p o f t d u o s a u t t r e s d i g i t o s terrai r e -
J i i i r i c s c u m fui s r a d i c i b u s . Qupd m i h i p l a c u i t i n
c a x ' i u i t , a l i q u a s r a d i c e s , t e ñ e r a s & n o v a s incipere
(«) InteUipt Author caf^reoios, qUos clavi"
• reìtDocant yUt fiättr^monßrat,
<S) S J i e f e ö i i i / w e l c h e s l?icmíí
Í o i i í t n t » -
p u l l u l a r e = i f t u d q u e m e m o v i t a d a b f c i n d c n d u n i
r a m u m , q u i f o r t è e x c u r r e b a t a d d e c c m paflùs,
p u t a n s f o r c , u t , a n t c q u a m B a t a v i a m pcrvcniret,
d c t n o v u m . N o n f a c i l è c r e d i c v e f t r a dominat io, '
q u a diligentia o p u s fucrit a d i d inqui rendum' .
U n b h iermi t enbi g t n u n b i e f e r P a t e r , u n b i f r
a l f o a l l e s u m é j u r ( í r l e u t e r u n g b iefeé Â r a u t è
9 0 î e i n e m h o c h g e e h r t e n vÇ)errn m i t t h e i l e n f a n .
( S o l t e i c h f û n j f t i g - h i n noch n a h e m ^^efcheib
u n b ( i ^ r o t f n u ug b a ö o n ú b e r f o m m e n / foti^erbe
n i c h t e r m a n g e l n b a m i t f e r n e r j u b i e n e n / i t o r ^
a u f t ti e l i d ) b e l i o m e h r oer íat fen K n m e n / j e
f t e i t f e r m i r v o r g e f e i j e t / DOieinem ^ o c ^ g e e h r ^
t e n «Ç)err n í r m p g í } i n i n g e r i n g f t e n n i i ^ t s j u
ü e r h e e l e n . <2>on|u'n a b e r h a b u o n b i e | e r R a d i -
c e C h i n « a u d ) b e u P. Martmiu7n n n c h g e f c h l a *
g e n / u n b b e i ) b e m f e l b e n befunbcn / bajj
u n t e r b e m 9 ^ a h m e ioi i m , f o b e r g e b r à u d ) 5
l i d ) e n Radici China: gemei n ift / a u d ; e i n
g e i ü i i f e T u b e r a n g e j e i g e t îi5erbe / t v e l c h e e i ^
g e n t l i d ) b i e h i e b e o o r g e m e l b t e P a - f o . h m i f f /
u n b m i t i h r e r U b i r a d z i a eine g r o f e c^leich^
h c i t h a t / aufler b a ß fie f e i n e f q n g o s h a t / f o
o i e l a l ö id) h a b e r f a h r e n Tonnen : b a ß a l f o
C D t e i n xf;5od)gcehrfer ^ c r r b a r i n n e n h h
n e unebene ' -^ergleichung angefíclleí h^^t j
ö ß i e i v o h l c n fünften ei n fimpicx Tubcr o o n
e i n e m @ e u > a d ) s / f o ^ B l a t t e r / S ß l u m e n u n b
§ r i i d ) t c n traget / mehr unterfchiebcn i|i /
a l ò b a 0 b e ç b e / c e u S p e d e s , unttr e i n G e n u s
f ö n t e n geftellt î v e r b e u / n ) i e h i e r b e o o r fchon
a n ^ e m e r c f e t ©i e g e m e i n e u n b g e - .
b r à u d ) l i c h e R a d i x C h i n s ,aber t P i r b bei) b e n
^ h i n e f e r n T u - f o - i i m , b a é i f t / r o i h e F o -
l i m gehei t len / tpei len b a ö g l e i f d ) b a r a n e t o
î p n é r o t h l i d ) i f t / b a h ^ r ^ e g e n b i e a n b e r e f o
e i n T u b e r ifi / P x f o - l i m , b a á i f t / t ü e i ( t e F o -
i i m hei f let / t v e i l e n b a é i n n e r e g l e i f c h t v e i g ift/
b e i ) n a h e a l é / tDeld)e biefe
N a t i o n ü o r e i u f e h r foftl ich M e d i c a m c n t « n b
b e g t c e g e n f e h r h o c h a m ^ e r t h hal t / inbem
( t e biefelbe g e g e n j t ^ e ^ m a h l fO; f c h t u e r - ( S i U
b e r ìjerfauftet/ u n b h a b e i < h f a u m m i t g r o j ^
f e r Î D î u h b a é . ^ l ú m p g e n / fo h i e r m i t lomóm
e t / a n g e t r o f f e n / b a e i n ( S t i í c f ü o n b e r
( S d ) a a l a n i f í / bi e a n b e r g a r b bímcíeb
b r a u n / feht r u n ^ e l i c h t / u n b b e m ^ ^ I n f c h e u
n a c h D i e l hoUj igter ober ivuri^elhaiftiger ift/
rtíé bie 9 l i n b e / p e n S O l e i n e s »i^po^geehrteu
^ j ^ e r r n U b i r a d z i a , tvelche a u d ) f t e i u a c h t i g e r
u u b grouer auOftehef. ©aé gleifch m \
b i e f e r O i n e j î f c h e n T u b e r ift b i c h t au|f e i n - -
a n b e r g e f e t t e t / u n b n i c h t f d ) i b a m m i d ) t / luie
p. Martini^ i r r i g e r ^ e i ^ uorgiebt / jugleic^
a u c h t u e i ß u n b bifttjei len e t t vaë graul icht /
f o n b e r einig befonbern u n b außtüenbigen
@ c f d ) m a c i / b o c h e i n v c e n i g fchleimicht i m
^ a u e n u n b n i c h t f o t r u g e n / a l é b a á S í ^ i f f O
a n b e r A m b o n ì f c h e n / u n b i f t b i e i n n e r e f u b -
ftanz ber © i n e f t f c h e n b e r t ü c i i T e n ô e i f f ^ a c h ^
í i g e n ^ p a a i f e h e o íSrbe gleid; / ^p^mi t b i e
( ( i ) Sr a u - '
' i f i I