
1 ^ 4 ^ t ï t)OÍÍÍíAnÍ)iílcn Natur-Utt^MawriaHen-Stimmer
b t r r e r c r / i w r c f c r u on ©cruci) unö a u é ^idbcr a n © p m n r n unbChampagnen n m mcirtcniicho
m t Dtcjcm foa m ciuige C h ^
g r n n c f r d c ^ fief) unierftcficn t i c Sranftoffni
iO\DO&l/ ( l U mi t b c m Guajaco JU curitcii "
fct)Cinefrolcf)cé trnfjcr j u i ommc n / itn^,
j n ^ c i f f c l i n b c v R a f u r a L i g n i S a n a i (ttc(i/
/ u o n ï>c» © r c c t ) s ' I c i ' n .c^eiauftt icirï)
( b c ^ n i r p i c i n D o n & cm sgut t )ét )ûum (wsii
efft ucmrbci ict t ) ^cfuntcn tvorôcii. Ob»
J c r S i i r i ) ift : Wi r t ttcrowe^cn feiner Ä r n f t i f)nU
v m L i ^ n u m Sanf tum c}cncnnct / tvictt)of)icn cé
mtfei Diel mi? ubcrmfliTiß junci jmen ifi/ba-^
t o q Terentius c. l . j u fC^Cn. ^CfitPCflCtt M m
» e r f ^ i c i i i n e Scnbentcn «aet i c ^ u d ^ c r tai^on
f i i ^ r i c b c n / bcreti Sfiajimen i n öeö
Bibliotheken JU fc^cn ftUÖ.
10.
g a i f c t c t t G u a j a c i um buxi cfii Dorircffltc^cé Smiftcl
n j c l c ç f é er Guajacde France t n f c i n c r ^ ^ww^ / «
Z)?-^^«^« p a g . 11 nennci unb nit^të flnbctfitu
f c ç n m c i & c t / f l l é MéS Suc ^ébnuim^ i ^ / foou^
K m Sran^ofen-^^ol^ bcç' Dea. ¿ttmí
Unb a nÖCm r c commcndi rCÍ xvixì).
S x t ó I X . ffapiíef.
j  j n u m
X.
t l C t L I G N U M
S A S S A F R A S (iíjíc cé ^cut ju í a g
nocb in ben offidnen p fíníscn ) íjí
M c 2 0 u r ^ c í c í n e é 3 n b i a m f í ^ c n ^ a u m é / Saffafras
^ c n o n ^ t / cine mí í íclmf l f f tge ©c^olc/
f o fluáípenbia / inn^cnbia «ber
b r n u n (S^iht'.fdrbicÇf iff / «nter iteti?
l e i á í C / p o r o f e uni» ^OÍ^ic^tC rubflan
joeIcí)C gleicj) unter ber éí^ifllc sxm/^
a b e r r6tf)lítí)'.tveífi flnwfeben it I)""'
f i ^ a r f f e n a r o m a t i f c ^ e n / b o ^ jug eic^fi;t
fctimflcí (Daíjeroe^
^ í t ) e t ) í e r t l) í e v b t e 2 Í B í | c t í u n g / w n ben D ^ i n b e n m i >
ten uní) Oi iai itátcn ^aben / fonbern rtúcí) Iàn53Cr
bcî)iil^en uiib ctÌ )nUcniDetì 'cn/ìt) i c ciut^^^rx/us
I I I feinVc iS r - ttJoljl
u (iefc()tDCi0eiv erinnert. 9 3 o t öiefem al é ï>ie Saf làfras nocé tf)euer
n m ^ c r t l ) v^eiüefen/iinbcnftettic-^etrügcrnaf^-.
( î c n f t t / ^ n n n c m i j o i ç i n S e n 4 ) e l ' . ^ r ú 6 ç^efottcn
uni) Dot b a s genet)el '-^ôl i ) auijgc^ebenAüicöte-j
ciimi auten @cruc|) : w i r b aufj ^ef^gnbien
acbnicl)i unb fonfícnauc^ üon einigen/ ivictüc()i
' " Lignum Pavamim, flCnennCt/ iüOrüOU
iiiitflifúíKie^íínbeít werben
"ircic^e^
liingften in Miß.Acad.Germ.Cur.
Dtc. i A. I. Ohßrv. sz. öe^ciflct
§. 2.
©iefes" f o f i cnnnbíeJ ; ) o í ^ f ommc f ü o n einem
'garí(t)ónen '^Saum/ iüclcl)er einen langen/fct)5'-
m lnl^t)Irtríe^ © t ammb i i t / r t n b fcßen i n fiori,
da iianljc a\3nlbcr b a ü c n j u jitiben fetjn ; tvirb
wfc^íeí'ínílic^ berct)ríeben unb abgemaí j lct/ in^;
ícin M amr ä u s bic ^Bl.ittct faft w í c geigcu'-
S6Litíi'rflbmflí)fct/beffcn g i i iur fowoi)l / ¡^m/-
us in MufeoA\S> rtUcl) Pomet in feinet Material'
S f t m m c c ¿f. 1 1 3 - niic^jiema(;iet/ \m 2. j u
fc^en ift. iierna7idcz í)ergeiienAi3eI4)erbie'2i3etb
2níiíintf(t)e @en)act) é aíUin unb m i t fonberem
pObcfc^rieben / mrt()lei i ( )nf í í )onanber f í ab/
w an bcc 1. g i ^ u r ftnben : % m alier fci)Dnc<-
fien ober fteilet bie B l a t t e r i n b cm/ au^ feinem
Herbario vivo " ( jenommcncn/^ibr i ß ber (áinyíeíáno
tei' Plukenet Tab. zìi.Fig. 6. uUtCt ? ÍUiKn/ÍVeí í
{(id' fonften in bercjleic^cn 5íbciffen accurat
Unö proper ift.
3 u ì ì cm ^ inf í íuf l r muf j m a n jufe^en/ baß
man m Saflafras mi t feiner biegen roíí)líc^fen
unì) rauí im @cí;fl l c b e a ^ nme / icel^e b a é bette
í()cí(i>on bem manijen 5 5 a u m ifi/ inbem fie ci-.
nín fcl)arfen (!Öcfct)mait unb je^j aromatifcf^cn
(§cruc() W i fo g a r / ba,0 b a bie to])anier ju erft
flní>ct:3nfuí Florida aníanbctcn / jte tt)oí)l
? M e n ö f l ü o n b e f f c n @ e r u c i ) e m p f u n b e n / unb
jnfnngé üennepnten / có tvar c ber (^^aneílen-^
»i^nm ; unb ob fíe fc^on b a r n n betrogen w a ^
ten/ fo fc^loifen fíe borf) auf] b e m @ e r u c ^ / baf;
M i r ^ S f l u m c í w f l é ^ i u í e r f i c í ; í)dtte : brauct)ten
¥ U i e d c n b i c 5 r r t n ^ o f e n / u n b a l ö f o l c t ) e ö g l u t f l i (^
•«'utiíí^Iuác/bracljíeu fte jdl)rlirf;-einc guí e aJlen-'
[K in ( Suropam. @leic¿ itne nun bic Síinbc
• m r / alé b ic>a3ur^el fd)íene/ al f o i|t b i t ^ u r - .
¥ toctí bcifer a l é b a á ^ol^/welc{ )e/nac^ Sc/jt^r-
2«5beric&í / bie S3íaterial iften amíiebftení)a'.
m / m m fíe flcin fínb/ auc^ i m © p a i t e n gelb^
W f i m í í c u / i ü e i l e n f i c nictrfatteinbeffcrctótf^
g e d f t t / ^ a n n c m J g l f i gefotten
^ ! " Hí) aufjgegeí
fcr b e t r u g üon b e m gran^oifct)ena3íateríalirterj
Pomet ill f e i n e r W^oire des Drogues Lib. 3. ca^,
l o . f a g . 11$. eníbccfet werben»
?Cft(\n m m ^ m öcrafpcfic
S p o i ^ / welct)eö aber immer frif4) fepn muf /
b a n n eö b a l b feinen @cruct) uerlieret unb naci)^
g c { ) e n b ^ nic^t Diei tau^gct. 20Zan bat babep in
^ c ( ) t genommen/bafjbiejenige/foeö tafpeinobec
f l e i n macben/gsoffe ^opf f^(ö( f )mer0en Donbem
(Serucf) b c fommen/unb wei len aucb bergleicOert
naci) bef fem@ebrauci ) ocrfpuret w o r b e n / fo ^ a i
ee Diel üon feinem (Stebi t oerlotjreD*
S B a g ben be_g fo genqnbten
c f ) e Ì v ^ o l r ? e é a n l a n g e t / fo ift f é anfängl ich/ w i e
o b e n gemelbct w o r b e n / g l e i ^ b c n anbern i)olt)«
w c i e n / g e g e n bie S rant^oi fc^e Ä ranci f )ei t ge^
^ ¿ r an
brauchet w o r b e n / a l lwo e i n i^oti)bayoninjwolff
^ f u n b ìHi a j fcr über ^TiacOt eingeweichet u n b b i g
a u f f b e n b r i t t e n l ^ e i l eingefotten wirb/welche^
boit) in einem jugemachten @efdß gefcbehen
m u f ] / bami t ficf) bie befie ^ a f f t nicht Derrieche
o b e r ü e r f o c h e / m c j o / j . X'^rre?itius Lyncèus in
feinen T i n m c i d u n ^ m wbic b c ö Hemandez
J i i ß . p i g . 6 z . w o h l erinnert, ^^achgehenbs hai
m a n bié Saflafras fluch i u anbernÄr ant fbei t c n /
a l é D e r b o r b e n c n S O l a g e n / <Solic/ g^ierencunö
i.^enbenc@tein u n b bergleichen gutbefunben/wie
folches Hernandez i. c. a m erftcn unb nach i h m
Neander iti fciucr Saßafrafologia WCitldu^ig
;eigct hiit» ilbfenberlich aber w i r b biefeé
I t t e l i n a l lerhanb ( S a t a r r h e n unbS luf fe n fehr
g e r ü h m e t / fo g a r b a ß eé UOn Brunnero in Con.
ß l . Panacea Catarrhorum genCmiCt W i t b / Unb
b e ß w e g e n auch berühmte ©d^f i f cbe Pra£tic
u s , D. Michael eine T i n ( ä u r b a u e n gemachthat/
w e i c h e inbef fen ©chr i f f ten f a n gefèhen werben.
5 i n b c r c machen ingletchen eine Ef lcn^/ oi . deii»
u n b bergleichen baDcn/welchc i n ö . E t tmüMen
Schrced, Dilucid.^ag. öjj. j u ftnbcn fuib.
( 0 ; ^
i .
p
: l' I
.!( ;ì
f i