15+7
Éili ni Comment.
de
Sratu Rcli;;
&
Reip. pas-
586.
i * Ì!T
begeerende, datze hem op ieder punt z y ner
vraagen zouden anrwoorden. Maar
die van Praag, geweldig bevreesd wordende,
vielen den Roomfchkoning te
v o e t , gaven zich in zyne genade over,
en fmeekten , hy wilde niet naar rechten
met hen handelen. Wanneer's Roomfchkonings
Zoon Ferdinand,Auguftus H ertog
van Sakfen, en andere Grooten voor
de neerilagtigen gebeeden hadden j
fchreef de Roomfchkoning hen deeze
punten ( i ) voor : datze het opgereg-
te verbond vernietigen, en hem alle
Voorrechten en Vryheden overleveren
zou d en , opdat hy fommige veränderen
, en die hem goed docht hen
weder verleenen mogt ; voorts hem
oo k alle brieven en onderlinge verbintenisfen
de oorzaak hunner wederfpan-
n ig h e id , zoowel met den H ertog Jan
Frederik als anderen gemaakt ter hand
ftellen ; insgelyks alle Sterkten , het
Rechtsgebied en den T o l o v e rg e e v en ,
midsgaders al het gefchut en ’t krygstuig
in ’ c Slot voeren , en ieder zyn geweer
o p ’t Raadhuis brengen zouden.
Als ze dit volbrag ten, dan zou hyze
a lien , behalven eenige weinigen , die
hy ten gemeenen nutte naar verdienften
wilde ftraffen, in genade aanneemen.
Z ood ra hy zulks het v o lk voorgehouden
, en een deel gevangenen ontflaagen
h a d t , is men dit ftuk eens geworden . iy+17
maar van fommigen der Edellieden, die ^
op den beftemden dag niet verfcheenen
wa ren, heeft hy h a v e , goed en leeven
verbeurd v erklaard; en Kaspar P lu g ,
dienze tot eenen Overften opgeworpen
hadden, tot zwaare ftraffe veroordeeld ,
en , mids. de zelve vlugtig w a s , vyfduizend
guldens o p ’t ly f gefteld. Hierop
gaven verfcheidene Steden en Edellieden
z ic h , als die van P ra a g , zonder eenige
voorwaarde ov er, en de Roomfchkoning
verkreeg federt alles, ’ t gene hy van de
Boheemeren begeerde. Omtrent den
zelven tyd wierdt Hendrik H ertog van
Bronswyk, welke byna twee jaarett des
Landgraaven gevangen was, met zynen
Zoon Karel Vicftor op ’s Keizers begeerte
niet alleen in v ryh eid , maar ook in ’c
voile bezit zyner Heerfchappye en Landen
(2.) gefteld, en de Ingezetenen van Hid
den eed der getrouwheid , dienze den wyk u.*'
Landgraaf gezwooren hadden,
g e n ; ja de gevange Landgraaf hadt zich Lmfdus ’
hierenboven moeten verbinden, om alle^*®'"*'
koften en fchaaden, door den H e r to g
van Bronswyk geieeden, met den zelven
a f te maaken. Deeze herftelling van
H ertog H e n d r ik , welke in zich en in
den Landgraaf de onbeftendigheid der
Foriuine kon befchouwen, geeft my
gelegenheid om zynen gedenkpenning
hier te vertoonen.
Dees, in opzigte van zy^en Vader en Naamgenoot, Hendrik de Jonger geheeten, -was
een bitter vyand der Lutheraanen , een kloekmoedig Krygsman, dierhalven hier op het
voorftuk niet te onrecht i n ’t harnas verbeeld, omringd door deezen zoom zyner tytelen;
H E N R IC V S D e i G r a t i a D V X B R V N S V IC E N S I S E T L V -
N E N B V R G E N S IS , P R i n c e p s IMPEKri.
ITEN-
_ i £ i l H E N D R I K DOOR GODS GENADE HERTOG FAN BRONSWTK
EN FAN LU N E N B U R G , FO R S T FAN T K E I ZERRTK.
. Bronswykfchen Bofchman, een zinnebeeld van den Vorib
bediedende dat hy alle tegenfpoeden met kloekmoedigheid verdroeg en over de zelven ze-
" " “ “ “ " " v a n ( I ) Davids
6.
IN G O T S G E W A L T M A R e IC H S G E S T A L T ,
F o u r , D a s M i r G e n ü g t , D e r H a t s G e f u g t .
I N GODS G EWE LD HER I K T G E S T E L D FOORT S
D I E H E E F T G E F O E G D , D A T MT GENOEGD. ’
Sedert zo g t H e r to g Hendrik op alle
wyzen zyn geleede leed aan die van den
Hervormden Godsdienft te vergeiden ,
w elk en, dus van alle zyden faenard, niet
minder van den Keizer moeften uit-
ftaan ; wandt dees eifchte ook van an-
i I*®® R y k s geld ( x ) om
Urn” » de koften van den oorlog goed te maa-
k en , weiken hy voorgaf inzonderheid tot
Ä f t « Voordeele van het
■ D uitfche v o lk , gevoerd te hebben: dierhalven
heeft hy alleEdellieden ende ove-
rige S ted en, ja alle de g en en , welken het
Smalkaldifche verbond begunftigd hadd
en, alom door ganfch Duitsland zwaare
geldboeten o p g e iegd ; tot zooverre , dat
de fomme der penningen, die de Keizer
van de Lutherfche en andere Hervormde
Vo rften,zelfs van fommige Roomfch-
gezinde Vorften en Steden v erk reeg ,
over de zestienhonderdduizend guldens
gefchat w ie rd t , gelykmen uit de ge-
meengemaakte rekeningen konde aan-
tooncn. Do ch fommige ongehoorzaamen
heeft de Keizer geheellyk uit zyne
genade geftooten. Onder deezen waren
G ra a f G e o rg van Wittemburg , G raa f
Alb ert van Mansveld. Jan Vryheer van
H e id ek en , L o d ew y k G ra a f van Oettin-
g e , de Vader en Zoon ; wandt deezen
beroofde hy van hunne Bezittingen , en
g a fd ie weder aan andere Z o o n e n , wier
getrouwheid hem behaagde, over ; des
eenigen deezer ongelukkigen federt buiten
hun Vaderland met W y f en Kinderen
in armoede omzworven. Wyders
deedt de Keizer by openbaare fchriften
I I I . D e e l
die van Maagdenburg, midsze zich met
hem niet verdraagen wilden, als wederfpannelingen
in den ban.
D e Roomfchkoning Ferdinand,befpeurende
hoe groote fchatten zyn Broeder
uit de Lutherfen pe r tte , flo eg den zelven
w e g in , onder voorwendfel datze
zyn Land ook befchaadigd hadden , en
ontwrong dus aan die van Augsburg en
Olm groote fommen g elds, en taftte ze lf
de Landen van ü ir ik H e r to g van W ir -
temberg, als o f dees zyne beloften niet
gehouden h a d t , vyandlyk aan , onaangezien
de zelve den vreede tot eenen
hoogen prys van den Keizer gek ogt
hadt. Dit voorbeeld wierdt van den
Kardinaal van Augsburg en dien van
T ren te in hun gebied gevolgd. Als
nu op deeze w y z e de ongelukkige
Bondgenooten van den Hervormden
G odsdienft, tot op het gebcente ge-
knaagd en uitgemergeld , midsgaders
de overwonneile Landen en Steden verzekerd
waren, heeft de Keizer met den
buit naar zyn welgevallen gehandeld ,
en van het groote getal van zwaar gefchut
, dat op meer dan vyfhonderd
ftukken gefchat w ie rd t, zyn v y ftig der
zelven naar ( 3 ) Milanen, even zo o v e e l(3j vit.
naar Napels, omtrent tweehonderd naar£''J"P-
Spanje gezonden , de anderen by de s. a iV.
driehonderd in de voornaamfte plaat-
fen der Nederlanden verdeeld, o m d u S L ^ V ”
in alle L.anden zyner Heerfchappye al-m™c psf
tydduurende bewyzen te toonen van bin“ “ '” '
zyne uitneetnende o v erwinninge; wel-
k e door verfcheidene gedenkpenningen,*” *
Y z tot
: i i -