I,
i l*
riHii
f c i f f
k i'D
(
tl *11
Hk h l
r i l'I
U 47
Dees , zoo edeimoedig als mild omtrent alle Geleerden , even of hy de voorftander en
befchermer der Zanggodiiinen geweeft was, heeft eenige beroemde fchriften agter gelaaten
; doch de tafel, of reiskaart der Romeinen, die zynen naam draagt, was door Koen-
(i)LesE-raad Gelte ( i) gevonden, door Peutinger zorgvuldig bewaard, en door M. Velfer in c licht
Homracs g^g^^ven , door deeze en andere verdienilen is ter zyner eere deeze penningplaat in^ vroegeren
tyd gemaakt, op weike hy zeldzaam opgetooid , met zyn wapenfchild , en dit omfchrift,
gevonden wordt;
Scavans
par Ant.
Teisfier
T om . I.
pag-7-&
Icq. C I IV O N R A D V S P E V T IN G E R ü s A V G V S T A N u s , IV R I S
V T R IV S Q .V E D O C T O R , A E T A T I S ' A N N O LX.
KOENRAAD PEUTINGER FAN AUGSBURG, DER BEIDE
RECHTEN LEERAAR, ZTNS OUDERDOMS LX.
Uit al deeze omftandigheden voor-
fpdden die van den Hervormden Godsdienft
z ich niet veel g o e d s , en Kristin
a ,Egtgenoote van den gevangen L an d graaf,
door ’t lang agterblyven van haaren
Gemaal bedugt geworden , fmeekte
len zelven dage nevens haare voornaamfte
Raaden de vergaderde Vorften
en Stenden fchriftlyk, om den Ke izer,
mids alle punten van ’c v e rd ra g , zoo
in ’ t hegten der Vellingen , het over-
leveren van ’t gefchut, en ’t betaalen van
T g e ld , voldaan waren, tot de ontflaa-
ging van den Landgraaf te b ew e e g en ,
e n , opdat zulks te beter mogt viotten,
(i)Sicida Vo rilin zelve ( i ) te Augsni
Com- b ü r g , en p o o g d e , onderfteund door
StXiie. H ertog Maurits en den Keurvorft van
Brand enburg, door alle bedenkelyke
59Ó.’ ' middelen , haar oogmerk te bereiken ;
maar de K e iz e r , fchoon zyne Zufter
de Landvoogdes der Ned erlanden, door
medelyden tot de Vo r ilin Kriftina, voor
den Landgraaf fprak, en H e r to g Maurits
en de Keurvorft van Brandenburg
op des zelfs verlosfing ernftig aandrongen
, bleef onbeweegelyk , des
alle aangewende moeite te vergeefs
was.
D e Onroomfche G od g eleerd en,h ieruit
ziende w'at ’er om g in g , zyn uic
vreeze her- en derwaart g e v lu g t , en
eenige weinigen , als Philips Melanchton,
Pomeranus en C ru c ig e r , van H erlog
Mauriis ( 3 ) te Le ip zig vriendlyk
ontfangen, in hunne ampten met ry-menr.*
kelyke befoldinge beveftigd : maar an- ¡¡g! &
deren raakten ve r ftrooid , en buiten
’s Lands, onder deezen was Pieter Martyr
van Straatsburg, daar hy v y f jaaren met
grooten lo f geweeft was, met toeftemminge
van den R a a d , naar Engeland
vertrokken; wandt Thomas Crammer,
Aardsbisfchop van Cantorberi , hadt
hem op ’s Konings orde derwaart ontbooden
, om Martyr tot het verklaaren
1547 ren der Heilige S chriften, w y l de
' Roomfche plechtigheden de Mis en
Beeiden in de Kerken van Engeland af-
gefchaft w a ren,en op de H oog e Schoole
fOSida»- van Oxfor t tot Leeraar ( i ) aan te flelm
Com-
ment, de
Sch o o le , en naa ’s Konings dood ver- 1 5 4 ,
dreeven weder in Duitsland gekeerd » StatnRe-
100 grooten roem door zyne geleerd-
h e id , datmen zyne gedachtenis door 599-
de twee nevensftaande penningen ver-
ceuwigd heeft.
I. Dees, te Floretlie gebooren, een Augoffincr Monftik zynde, verkreeg door ongemeene
vlyt ZOO groote kennis in de Latynfche , Griekfche en Hebreenwfche Taalen , en in de
Godgeleerdheid, dat hy eindelyk de verdorvene zeden zyner Medebroederen fcherpelyk
(ilLesE. (2) beilrafte, door ’t welke hy zich eenen haat op den hals haalde, die hem drong naar Na-
pels te wyken, daar h y , op den raad van den Spanjaard Jan Valdefius, eene heimelyke
Savre" vergadering van de voornaamften des Adels onderwees, in weike men verzekerd , dat de
P ' ï “ - voorheen gemelde Viftoria Colonna, Weduwe van Ferdinand van Avalos Markgraaf van PeF
r m cara, die de meeften haarer kunne in verftand, godsvnigt en zedigheid overtrof, geweeft
is, Maar dit doen bekend en de Leeraar bevreesd wordende, trok hy naar Luca , vervolgende
aldaar zyn voorneemen met hulpe van Emanue! Tremeliius, Celfus Martinengo, Paulus
Lafido en Hieronymus Zanchius, zoolang tot hy, zich niet veilig achtende , irret den iiic-
nrtmtenden Prediker Bernard Ochin eerft naar Zürich, voorts naar Bazel week, en zich eindelyk
te Straatsburg nederzettede. Rondom zyii afbeeldfel, dat van vooren gekeerd , op dc
eerfte eene penningplaat, met een boek in de hand gevonden wordt, leeftmen deezen zy-
nen naam ;
P E T R V S MA R T I R V E RMI L I V S .
II. De tweede draagt het zelfde afbeeldfel op de voorzyde, met de regter wang voorgekeerd
, zonder omfchrift, en op de rugzyde deeze woorden ;
P E T R U S M A R T Y R I T A L U S F L O R E N T IN U S , T H E O L O G U S ,
S A C R A R U M L I T T E R A R U M IN A C A D E M IA T IG U R IN A
P R O F E S S O R , O B I I T T IG U R I A N n o D o m i n i i ; Î 2.
Æ T a t i s « 3 .
Bb b 2 PI E