302 H I
S T O R I D E R
IJJ2 geerde h y , 200 uit zynen alsd esFran-
- — r fchen Konings naam, van die van
Straatsburg altyd ingelaaten te w o rd en ;
doch van de zelven beleefdlyk afgeweezen
en weder tot het beleg van
Frankfort gekeerd zynde , is h y , mids
het iluiten v a n ’ t verbond i n ’t welke
hy geen deel wilde hebben, epgebroo-
ken en voor Ments g e tro k k e n , daar
hy de Stedelingen dwong om h em g e - i j j i
trouwheid te zweeren. In deezen — —
t o g t , die als een bulderende Orkaan
door Duitsland v lo o g , en onbefchryflyke
fchaade, jammer en elende ver-
oorzaakte , meen tm en , ( i ) dat de(,)L»ckii
nevenftaande ftu k k en , by mangel van Numis.
g e ld , door den Markgraaf Albert g e - M .
munt zyn.
NE DERLANDSCHE VO R S T EN. V. BoeL 303
JL.
I I I I I I Het wapen v a n ’t Vorftendom Zollern, beftaande uit een gevierendeeld fchild
van zilver en zw a rt, wordt op alle deeze munten, en op de twee eerften voor de borft
van den Brandenburgfchen Arend gevonden, hebbende deeze letters tot byfchrift;
A lb e k t Ma r c k g r a t e Z u B r andeheurg . i 0 z .
a l b e r t m a r k g r a a f f a n BRANDENBURG, iffz.
Als de Keizer vernam tot welke on-
behoorelyke fchattingen de Markgraaf
van Brandenburg eenige Vorften en
Steden van ’t R y k gedwongen h ad t,
(0s i r i d a - b y be beleedigden, ( z ) de
gedaane beloften te v erbreek en, en ment. de &
Stitu Rc- hunne afgewrongene Landen weder in
fe fe a g .b e z ittin g e te neemen, ’ t gene oorzaak
g a f , dat zy met elkanderen een ver-
verbbnd opregteden , en weder eenige
plaatfen en Landen veroverden. Aan
den anderen kant hadt Volraad Albertszoon
( 3 ) G raa f van Mansveld , (j)swi.
in de befoldinge van Albert Markgraaf
van Brandenburg, en op den naam des
Konings van V r a n k r y k , den H e r to g Reip. p,5
Hendrik van Bronswyk aangetaft e n ’ »°-
byna uit al des zelfs Land verdreeven.
Ook overweldigde W o lfg an g , Meefter
der Duitfche Ordere , zoodra de Ke izer
met zyn Heir uit Duitsland vertrokken
w a s , de Stad E lw a n g e , omdat
hy Opperhoofd begeerde te zyn
van de aldaar gelege ryk e Prooft-
d y e ,
I f f z d y e , tot welke waardigheid de Geeft-
- ' lyken eenen anderen verkoozen hadden
; maar de Hertog van Wirtemberg
, die ’er Befchermheer was , verdreef
den Duitfchen Meefter eerlang
weder uit die Stad, eh ontwrong hem
nog twee plaatfen om de koften van
den k ry g goed te maaken. Onder dit
bedryf was de beroemde Leeraar der
Hervormde Kerke Caspar H e d io , van
wien ik voorheen gemeld heb , den
sieidi- zeventienden ( i ) van Wynmaand, te
ial'iz Straatsburg geftorven. T e n zelven da-
siitu Rc- ge in het andere leeven gevolgd door
fepfes. Andties Oliander, Leeraar te Konings-
bergen in Pruisfe.
Omtrent den zelven tyd ontftondt
geweldige tweedragt tusfchen de H ertogen
van Sakfen ; wandt naauwlyks
was Jan Frederik in zyn Land gekoomen
o f h y gebruikte op zyne brieven.
munten en andere openbaare ftjikken , tfs'z
den tytel en het teken der Keurvorftlyke
( i ) waardigheid als voorheen, en
verfterkte met bewilliginge des Keizers m.nt de
het Slot Gotha. A l het welke Keur-
vorft Maurits zoo euvel opnam, dat hy Rsip. p»s-
hierover aan de Staaten zyner Landen
k la a g d e , en ieder voor eenen nieuwen
oorlog bedugt w ie r d t ; Inzonderheid
toen de hiertoe van weerkanten
Gelaftigden geen middel ter verzoenin-
wiften te beraamen : des Mau rits , die
met zyne Krygsbenden den Roomfchkoning
ten dienfte naar Hungarie tegen
den T u r k getrokken was, om zyne
Waardigheid te befchermen, weder naar ,
zyn Land k e e rd e , en den Turkfchen
oorlog liet vaaren , in welken zoo tot
zyn als tot des Roomfchkonings gebruik
, de nevensftaande Noodmunt ge*
maakt is.
D e Roomfchkoningljke Arend draagt een fcluld voor de borft, i n ’t weike de twee wapens
van Hungarie en van Ooftenryk verbeeld z y n , hebbende tusfchen de kiaauwen de gee
kmifte zwaarden wegens de Keurvorftelyke waardigheid van Sakfen, en, mids deeze munt in
liimgarie gemaakt i s , boven en onder deeze letters;
F e r d in a n d u s R e x V n g a e i® . fz.
FERDINAND KONING FAN HUNGARIE. ,z.
In deezen ftand der Duitfche zaaken
hadt de Keizer middelerwylen, zoo
van zyn.e eigene benden, als van die der
Hervormde Bondgenooten, welken aan
zyne Majefteit grooten onderftand verfchaften
om de yerloorene Ryksfteden
wede? te winnen, „ eep Le g e r van tag-
tigdwizend Mannen verzaame ld, met
w e lk e ontzaglyke magt de Keizer van
A u g sb u rg , längs Ulm en door W i r temberg
, op Sttaatsburg v e r tro k , daar
b y , met de voornaamften van zyn H o f,
door de Overigheid beleefdlyk ontfangen
zynde , in het naby gelege Dorp
Hagenauw ( 3 ) zyn verblyf zoo lang (3) HtU
nam, tot zyn Heir by de Siad over den
den R yn getrokken was. Z e s dagen [ « " ^ 1
met het overvoeren van de benden^fcsiddaiii
’t gefchut en den fleep verfpild z y n - ^ ° ? j j
d e, is de ganfche magt, den eenentwin- iP?**'-
tigften van Herfftmaand , tot groote Rcip. pag,
vreugde der Landzaaten, wyl d eK r y g s - ’®*'
knegien de goederen der Boeren v y andlyk
aangetaft en geroofd h ad d en ,
G g g g O' naai
. l i f e ■
f :•
. . . r i
r, i i ? : ; !
‘ k ' . ¥ -
10, •/
h i '•
I l iS l
r . - i
r . :
....! f
-tel
I f -