■ Ä
W \ ■
W 'J||(
J-1 "
H I S T O R I D E R
4 i o — - - -
... 't ftuk van regeeren voorzeid hadt, en uit deeze bedryven genoegzaam bleek wat de 1 0 7 _
Felve vermögt, leellmen, zoo in opzigt van deeze als andere voorzeggmgon, rondom het
t a M u k van den Ke ize r, dat op de ecrlte helft van den derden gevonden wordt, deezen
letterlyken zin ;
C A R O L U S V . D e i G r a t i a R O M A N o r u m I M P E R a t o e ,
S E M P e r SAGVS.
k a r e l d e VTFDE DOOR GODS GENADE K E I Z E R DER
R OM E I N E N , A L T TD VOORS P E L L ER.
Op de andere helft wordt het geharnalle borllbeeld v a n Philips, weder met het teken der
everwinnlnge om ’c hoofd , binnen dit randfciirift gevonden;
P H I L I P P U S D e i G r a t i a H I S P A N I A R u m E T A N G L I d E
R E X 0 7 7 .
PHI L I P S DOOR GODS GENADE KONING VAN S P A N J E
EN VAN E NG E L A ND 077-
Naa ’t winnen van S'. Q uintyn, en dat
(.IDinia Koning Philips ( i ) in alle zyne Staaten
Frfacf voor de verkreege zeege plechtige dank-
Tom.^v. dagen aangefteld h a d t , zondt hy den
afNedcr- Graaf van Aremberg ( z ) mec een goed
Hiifioordeel Duitfen om Catelet te dwing en,
Em. van „133(5 hem den vyfden o f zesden
Meteren ^ \ „ a
fol,. 7 . dag van t beleg wierdt overgeleverd,
doot den Vryheer van Solignac , d ie ,
hier over in ’t vervolg te Parys van wan-
b edryf betigt en gevangen z yn d e , zich
• verontfchuldigde, omdat hy flegts driehonderd
Mannen by zich gehad hadt, van
welken de helft door ’t g ro f gefchut der
beleegeraaren gedood, o f door de ftukk
en der afgefchootene fteenen gewond
w a s , en de overigen konden zich door
de kieinheid der plaatfe niet verweeren
T o e n S'. Quintyn en Catelet verfterkt,
en den Koning ter ooren gekoomen wa s ,
dat de Franfen van alom veel volks te
L a on onder den H ertog van Nevers verzaamelden
, en weder te velde tro k k en ,
befloot hy rie t verder in Vrankryk te
dring en; maar Han te beleggen, ‘t w elk
e, naa eenigen tegenftand en ’t verduuren
van omtrent tweeduizend kanonfchoo-
ten, zich den twaaifden van Herfftmaand
ov e rg a f, en insgelyk verfterkt wierdt.
Ondertusfchen o o k Noijon , Chaüni
en andere plaatfen gewonnen en ver- - .
b ran d , en de winter op handen 0 » - .
d e , dankte de Koning het ( 3 ) meeile
v o lk , dat reeds veel geieeden h ad t, af,™>-f»l-
zondt de Engelfen te rugge , en begaf
zich naar B ru s fe l, hebbende alvoorens
de gevangenen naar Brabant en Vlaandre
v e rzon d en , en in de voornaamfte
Steden en Sterkten, verdeeld. De Franfche
Z e e voo gd ( 4 ) C o lig n y , wiens
Broeder Dandelot by nacht onder c® -™ ;? ? '
ne tent door gekroopen, en dus zyncMctertn
gevangenis ontflipt w a s , wierdt n a a r ? } 4 4
Antwerpe gevoerd , daar h y zes wee- gfpa»=
ken aan de koortfe lag , en geneezen pag.lsi.
z y n d e , om zyne zwaarmoedigheid te ,
v erdryven, de Bybelfche Schriften la s ,
door het welke hy federt tot het
Hervormde G e lo o f overging, en , naadat
hy eenigen tyd ook te Sluis bewaard
, en eindelyk in het volgende
jaar geloft w a s , door zynen yver tot
den Hervormden Godsdienft, van welken
hy een der voornaamfte H o o f,
den en Befchermheeren in Vrankryk
w ie rdt, zoo beroemd is geworden, dat
ik my verftoute zyne penningplaat hier
in te lasfen.
H y
N E D E R L A N D S C H E V O R S T E N , V I. BoeL
%
H y was Zoen van Gafpar Coligny Maarfchalk van Vrankryk en van Lodewyka van M on f
(OLaVic uiorency, gebooren in ’t ja a r ( i ) vyfdenhonderdenzevenden ; g a f van zyne jeugd af zoo-
de Gafpar yeei proeven van veriland en dapperheid, dac hy niet alleen voor eenen der grootile Krygs-
beiden zyns Vaderlands geacht, maar zelf om-zyne verdienilen tot Ridder van ’s Konings
Ordere en de waardigfte Ampten des Ryks gevoi;derd wierdt; zynde Landvoogd van L ’isle
de F ran ce, van Picardie , van Artois , van Havre de Grace en van l ionfleur, Aigemeen
Bevelhebber over het Franfche V o etvo ik , en Zeevoogd van Vrankryk. Weder in vryheid
koomende hieldt hy de party der zoogenaamde Hugenooten o f Hervormden met zooveel
g ewelds, dat hy het Ryk en zyne Tegenfti-eevers verfcheidene maalen deedt fidderen, en
wierdt uit deeze oorzaak o o k , in ’c jaar vyftienhpnderdtweeenzevenüg, in de berugte Pa-
rysfche moord om hals gebragt, en zyn iighaam ten prooi van ’t raazende Graauw uit de
venfter op ftraat geworpen; laatende verfcheidene Kinders, onder deezen ook Lodewyka,
de Vierde Egtgenoote van Willem van Nasfou Prins van Oranje en Moeder van Prins Frederik
Hendrik, en ons zyn afbeeldfel op deezen penning, agter; rondom hec weike dit ge^
breklyke randfchrift geileld is ;
GASPARüs COLONiiE [dominus] CASTELli, FRANCi-e
ADMIRAHS .
GA S P AR VAN COL IGNY HERR VAN CHA T I L LON,
Z E E VO OGD VAN VRANKRYK.
Koning Philips federe den gemelden
V e ld tog t naar Brusfel k o om en d e , en
Die den zevenden ( i ) van Wynmaand door
chroT Stedelingen met brandende toortfen»
vanBrab, hct lulden der klokken en andere
#i-3S4- vreugdetekenen ingehaald 385.CI zyn d e , dank- 3 86. te den volgenden dag in S'fe Goedele-
kerke G o d openlyk voor de verkreegene
overwinningen ; en d ew y l eenige
dagen hiernaa zich een gerügt verfpreidd
e , dat de Koning van Vrankryk met
al zyne magt aankwam om S'. Quintyn
weder te w in n en , deedt Koning
Philips door zyne Trompetters alom
aikondig en, dat alle Krygsknegten en
L e gerhoofd en, die nog in zynen dienil
waren, ftraks derwaart zouden t re k k en ;
en hoewel men eerlang tyding k re eg j
dat zyne zwarte Ruiters tot b y Parys
geftroopt en geenen wederftand vernoomen
h ad d en, echter trok ’s Konings
volk naar V ran k ry k , plonderde en ver-
brandde veele Dorpen en gehug ten, en
keerde met grooten buit terugge.
Onderwylen vierde Koning Philips den
feeftdag van S'. Andries met de Rid deren
zyner Ordere te B ru s fe l, alwaar
k ort hiernaa de drie Staaten van Brabant
, de Geeftlyken , Edelen en G e magtigden
der Steden vergaderd zynd
e , de Staaten van al de Nederlandfche
Gew e ften ( 3 ) op het Stadhuis ter
maaltyd nqodigden, insgelyks den algemeenen
L 1 11 l z j e .
Landvoogd H ertog van Savoi-
■!
f e . :
:
fe:,
f! i
f .
I