ifite fe ; ij»;,;:-*:;
l u ' l l ’ i
‘ M
\,1 m7
IJ Í2 DE GODEN HEBB EN U ME T DEN O V E R V L O E D , DE
O V E RWINN ING E EN B E RO EMDHE ID GE LUKKIG
G EMA A K T
V . I le t borlWiok van den Koning wordt, zonder eenige ßeraaden, opde eerlle helft van
den vyfden, binnen den kring deezer letteren, gevonden;
H E N R I C V S II. D E I G r a t i a F R A N C O rüm R E X .
HENDRIK DE TWE EDE DOOR GODS GENADE KONING
DER FRANSEN.
Vermids Diana van Poitiers, Weduwe van Lodewyk van B r e z e , Opperrecbter van Normandie,
fchoon bejaard, den Koning echter Zoo aan haare bevatiigheden g eb^ id h e ld t,
dat ’er geene dingen buiten haare kennis v errigt, noch geene zaaken door den ( . ) Konmg
bedreeven wierden, welken hy niet tot haare eer rekende , ja betuigde,. dat haare beide
i o f e l T hem tot groote bedryven aanmoedigde, en dat het geluk zyner wapenen afhmg van haar,
fol.ios7* die Meeftres van zyn hart was; dierhalven deedt dc Koning zyne Meeitres, om haare ge-
dachtenis te vereeuwipn, in de gedaante van de Jagtgodinne Diana met pyl cn boog. op de
andere helft binnen dit omfchrift, af beeiden ;
N O M E N A D A S T R A . l y y z .
[D££d] N A AM [DRINGT ] TEN HEME L IN. i f fz.
I f j z
l y y j Reeds was een goed dee! van L o uw -
( i ) Die
nieuwe
Cliron.
■ maand des jaars drieenvyftig verloopen
, aleer de Keizer zyne Krygsknegt
e n , om te ruften, in hunne Winterle-
geringe befteld , en zich van Dieden-
hoven naar Brusfel begeeven hadt, daar
hy , den zesden ( z ) van Sprokkel-
maand, met ongemeene blydfchap, mids
¿ c h alom een gerügt van zynen dood
& ;fi!' verfpreid h a d t , zo o van de Regeerderen
, Gildens als Gemeente wierdt
ingehaald; des de K e ize r , om het val-
fche uitftrooifel te vernietigen , den
draagzetel , in weiken hy om zyn ongemak
gevoerd w ie rd t , aan de voorzyd
e deedt openen , opdat hem een
ieder mogt aanfchouwen. Dus naar
zyn H o f o f Huis van rufte , gelyk hy
’ t zelve no em d e , geleid wierdt hy
aldaar ook van zyne Zufter de Land voogdesfe
vriendlyk verwelkoomd ;
terwyl het Gemeen vaft morde op den
H ertog van A lb a , als o f dee s, door het
fpaaren zyner Spanjaarden, oorzaak tot
al de geleedene fcliaaden gegeeven hadt.
Hoe het z y , de Keizerlyke fchatkift
hierdoor geweldig ten agteren g e ra ak t,
beriep zyne Majefteit de Staaten van al
zyne Nederlanden te Brusfel byeen, en
vorderde , den veertienden van Sprokkelmaand
, van de Gemagtigden der
Landen en Steden , eene b e e d e , die
op het Land van Brabant alleen zes-
honderdduizend Karelsguidens b eliep ,
om zyne fchulden met de zelve te betaalen
; zulks,naar voorgaande bedeeling
vanBrabant gerekend, thansvanaldeNc-
derlanden vyfenveertighonderdduizend
guldens v erzogt wierdt. Eene geweldige
fom m e , om welke de Staaten van
Brabant magtig verlegen raakten, en eindelyk,
naa lang beraad, niet anders wis-
ten uit te vinden, dan dat iedere Schoor-
fteen o f Haartftede, op welke v u u rg e -
ftookt w ie r d t , in de Steden tw in t ig ,
en op de Dorpen vyftien ftuivers zoude
ge e v en , de Herbergen du'bbel; en
niemand van deezen laft uitgezonderd
zyn dan de vier biddende Orders, wordende
het zelve kort hiernaa door Gelas- (3) D"
tigden (3) opgehaald. c“ ," !
D e • Gemagtigden ter vergaderinge
van
i f f3 v4n de andere Geweften van ’s KeizerS
- beede verflag aan hunne Meefteren
( i) Be-
ichin-.
iuizen
Joor G.
Brand;
doende , zyn de Staaten van Holland
en Weftvriesland hierop vergaderd , en
dewyl hun aandeel in deeze beede driehonderdduizend
( I ) guldens beliep ,
zoo beflooten de zes groote S ted en ,den
veertienden ( z ) van Lentemaand, ge-
noegzaam eendragtfcl;, fchoon de Ede-
fuRdi- len anders begeerden , dat voortaan af-
lot.vanda gedaan blyven zouden de belafting van
S ™ twee ten honderd en alle andere be-
ei"wd”' zwaaring van Koopmanfchappen Ooft
nidi. en W e ft vaarende, en genieten de Ha-
»ii't* ringvaart onder ftilziitinge o f vrygelei-
' ” »■ d e ; dat ’er zes groote fchepen van oorlo
g ter beveiliginge van de Noordzee
zouden uitgeruft worden , uit de be-
laftinge by henlieden in den jaare vyf-
tienhonderdnegenenveertig op de W y -
nen ing ew illigd ; dat ’er niemand door
de Keizerlyke Majefteit by verkooping
van Renten of Beleenirgen belaft zoude
worden ; en dat zyne Majefteit den
Staaten van Holland wilde toeftaan,
dat van nu voortaan niemand eenige
bediening in Holland zoude moogen
bekleeden, dan gebooren zynde in de
Landen van Holland, Zeeland o f Weftvriesland
, uitgezonderd het Stadhouderfchap
van Holland, van welke Waardigheid
zyne Majefteit de vrye befchik-
king zoude behouden ; des zoudenze
den Keizer dS fomrte van tweehon-
derdenvyftigduizend guldens inwilligen,
te betaalen de eene helft voor den eerften
van Wintermaand naaftkoomende,
en dat loopens geld jaarlyks, als t’elken
Indien de Keizerlyke Majefteit eenigen »?5’3 van de G e e ftly kh e id , mids haare byzondere
iaften o f eenigen van de W a e reldlyken
wilden ontheffen , dat zo o daanig
een deel tot k on in g van ’t gemeene
Land zoude ftrekken.
De kleine Steden van Holland, in de
beede van ’ t jaar eenenvyftig te hoog
g e fch a t, dus naar haare meening ver-
o n g e ly k t , en thans voor nog zwaarde-
re laften bedugt zynde , vonden noodig
een fmeekfchnft ( 3 ) op te ftellen,
in den naam van de Regeerderen der
kleine Sieden R o tte rd am , Schoonho- door G.
ve , Gorkom , Schiedam , Heusden , ,
Vlaardinge, ’s Graavenhaage, Alkmaar,
Hoorn , Enkhuizen , Edam , Monnikendam,
Medenblik en T e s f e l, en by
den Keizer over den handel der E d e len
en zes groote Steden , naamenlyk
D o rd re ch t, H aa r lem , D e lf t , L e y d e ,
Amfterdam en G o u d a , te klaagen ;
met v erzoek , dat de Keizer zynen A l gemeenen
Omfanger van Holland wilde
beveelen, om die fomme van penningen
, welke zy voorheen boven hun be-
hoorclyk deel betaald hadden , van de
zes groote Steden te eisfchen, eh aan de
kleine Steden weder te geeven ; en
hierenboven aan de Edelen en groote
Steden te gebieden, dat voortaan geene
raadflaaging , noch geen ommellag by
de Staaten van Holland gehouden o f
gemaakt zoude worden , zonder de
Afgevaardigden der vier kleine Steden
ter vergaderinge te roepen , opdat de
beeden gerechtlyk en biliyklyk gevonden
mogten worden. D e Landvoogdes,
gezetten tyd in Koopmans beurze gaan ; de begeerte der Smeekelingen ingezien
z o u d e , en die te vinden uit den tien- : hebbende, beloofde, den eenentwintigden
penning, op alle onroerende G o e deren
, Le en o f Eigen , als Huizen ,
Landen , Heerlykheden ; Tienden ,
D u in en , M o len s , Visfcheryen, Ifoge-
laaryen en alle andere onbeweegelyke
goederen , van welken de tiende penning
in den jaare vyftienhonderddrie-
enveertig betaald geweeft w a s , welken
in ’t aigemeen de Geeftlyken en W a e reldlyken
, vryen en onvryen , onder
Schildtaalen o f daar buiten gelegen,
zouden opbrengen. W e l verflaande,
I I I . D e e l .
ften (■ AI van Grasmaand, de klagten in (4) Be. ^
V T / fchryvittg
aanmerkinge te neemen, en hteromtrent vanEnk-
je d o e n , dat zy tot verligting der zel-
ven in billykheid zoude zien te behoo- B™d^
ten.U
it deeze o f andere aanmerkingen
wierdt de gemelde b e e d e , tot naa de
overdragt deezer Landen op ’s Keizers
Z o o n , dus drie jaaren fleepende gehouden.
Schoon ’s Keizers beede in
Holland niet gemaklyk wilde viotten ,
echter deedt hy , met den aanvang der
L l 11 Len^
■'Um :
i.
‘‘ ll
' i n i . « » « i l l ' l l