« ? f? LEGPENNINGEN -VOOR DE KAMER DER .REKENINGE
TE BRÜSSEL issi-
« 0 f
Op het ruggeftuk is Jupiter, die met zynen blikfem den hoogmoedigen Facton uit den
(ilPfalm Hemel werpt, afgefchetft, en in den rand zyn deeze uit de Heilige Bladeren ( i ) ont-
leeR'l® woorden;
D I S S I P A G E N T E S , Q .n * B E L L A V O L V N T .
VERSTROOI DE VOLKEN , DIE DE OORLOOGEN
BEGEEREN. ‘
II. De tweede draagt op de voorzyde het borilbeeld van den Erfprins Philips, en , 'tg e ne
aanmerkelyk is , hier zoowel als op veele andere Nederlandfche rekenpenningen omtrent
deezen tyd gemaakt, zonder Koninglyken ty te l, hebbende alleenlyk dit omfchrift;
P H i L I P u s C A R O L I F I L i i r s , H I S P A n i a r u m P R I N C E P S . iy y y .
PHI L I P S ZOON VAN KAREL , PRINS VAN SPANJE. lyyy.
Op de keerzyde zietmen eenen Veldflag, in welken die met het Borgonfche Kriüs in den
Standaard hunne tegenparty doen vlugten , beflooten binnen dit randfchrift ;
G E C T O I R S P O V R L A C H A m B R E D E S C O m P T E S
A L I L L E .
LEGPENNINGEN VOOR DE KAMER VAN REKENINGEN
TE RTSSEL.
( i ) Schû-
tanüs
Chron.
vanVriM-
land fol.
487.
(3) Slich-
tcnhoril
Geld. Ge-
fchicd.
fol.487-
HierentulTchei! hadt de G ra a f van
Megen , op orde der Lan d v o o gd e sfe ,
eenig v o lk i n ’ t Land van ( z ) Munfter
en in Ooftvriesland geworven en naar
Brabant gevoerd ; en de K e ize r , onder
voorwendfel van door de Franfen tot
den oorlog gedwongen te zyn , eene
beede van de Gelderfen ( 3 ) gevorderd
; maar d e e zen , hoe fterk door
hunnen Stadhouder Lalein , G ra a f van
Hoogftraate, op g ew e k t, betoonden, dat
hunne Landzaaten door de ongemakken
des oorlogs zoo verarmd waren,
dat het hen onmoogdylr was nieuwe
fchattingen in te willigen.
D ew y l het geld der Nederlanderen,
dus op ’s Keizers begeerte niet gemakly
k wilden v o lg e n , en de Kardinaal
Polus by zyne Majefteit en by den K o ning
van Vrankryk geduurig om den
vreede aanhieldt, wierdt eindelyk van
beide de zyden eene faamenkoomft bgra
am d , tot welke z y eene plaats M erc
genaamd, tusfchen A rd re s , Kales (4) en (4) Die
Grevelingen , verkoozen , werwaart c“™
Jan Cerda H e r to g van Medina C e lt,™ ”? " "
Karel G ra a f van L a le in , Antoni van *
Granvelle Bisfchop van A t r e c h t , V i glius
van Zw ichem , en Bravenus, een
uit den Raad van Mechele , in ’t b egin
van Bloeimaand uit ’s Keizers naam
gezonden wierden : voor den Koning
van V rank ryk verlcheenen de Kardinaal
van Lotreringe , Annas van Montmorency
, Karel M a r illa c , Jan Morviller
en Claudius Albaspine: en wegens E n geland
de Kardinaal P o lu s , Steven
Gardiner , de G raa f van A r o n d e l, en
Willem P a g e t, als Middelaars. Do ch
de begeerten der twee Vorften waren
zo o tegenftrydig , dat het groote moeite
in hadt hen te bevreedigen ; wandt
Koning Hendrik ( y ) hadt zynen Vol-(,)Thu>-
iii Hit
T om. I.
geenaniiil
Hift’ ««=
France
Tom.V.
g eev en, dan van M e t z , T o u l , en V e r dun
a f te ftaan, om de Stenden van
’t Ke izerryk niet te vergrammen , en
den Ke izer dus het middel te benee-
ro en , om hen uit deeze oorzaake in
den oorlog met V ran k ry k te w ik k e len :
verder moeftenze aanhouden op de o-
verlevering van ’t Hertogdom van M ilanen
, en omtrent Piemont en Savoije
zoudenze zich fchikken naar de voor-
ftellen van den K e iz e r , en niets afftaan
dan naar maate van ’t gene hen
op andere punten ingewilligd zoude
worden. D e K e ize r , hoe zw ak en ncer-
ftagtig door zyne ongemakken , was
echter niet geneegen zyne Heerfchappy
te verminderen, des zyne Gemagrigden
ook niet naat de overlevering van ’ c
H ertogdom van Milanen wilden luifte-
i e n , dan op dee ze voorwa arde, dat
Prins Karel, ’s Keizers Kleinzoon , met
Ifabella, oudfte Dochter van Koning
H en d r ik ,z o u d e trouwen; b y w e lk geval
de Keizer het zelve Land aan den
jongen Prins onder dit beding zoude
afftaan, dat de Koning den eifch op
het zelve voor zich en zyne Naakoomelingen
zoude laaten vaaren. V o o r
het verwoeften van Terroane e n ’t oude
Hesd yn zou de Keizer van het
Graaffchap Charlois en nieuw Hesdyn ,
mids de Sterkten van het laatftgemelde
geftegt wierden , afzien , en Koning
H end rik hem Y v o y , Damvillers en
Montmedy in L u k fem b u rg , en flegts
maar een der zelven ontmanteld, w e der
zoude inruimen. Hierenboven begeerde
de Keizer het Hertogdom van
B o rg o n je , en a l ’ t gene ’t welke den
H e r to g van Savoije ontnoomen w a s ,
overgegeeven te hebben; maar de Franfche
Gemagtigden wilden nooit gedoog
e n , datmen de zaak van Borgonje op
ft tapyt b r a g t , en antwoordden , datmen
den Keizer omtrent Savoije zou
können v o ld o en , als de zelve recht
wilde doen aan den Koning Hendrik
van Albret in ’t wedergeeven van Navarre,
zyne benden uit het Hertogdom
van Parma trekken , en Oflavius Farneze
in vreedzaame bezittinge van dat
G eb ied laaten zoude. O o k wie rdt ’er
. 111. Deel.
over het huuwelyk tusfchen den He r - ï f y ÿ
tog van Savoije en Margarita ’s Ko- “
nings Z u f t e r , ’t gene wcinige jaaren
laater voltrokken wierdt , zonder v e d
aandrangs, gefprooken.
D e Kardinaal P o lu s ,z ien d e , door zy ne
vlyt noch door ernftige vermaaningen
van den Paus, de zaaken niet vorderen,
en dat in deezen handel, gelyk
in [al de voorgaanden , het punt om trent
de Hertogdommen van Milanen
en Borgonje onoverwinnelyke hinder-
paalen voor den vreede waren , ftoeg-
v o o r , om de uitfpraak van dit verfchil
aan de bemiddelinge der Kerkvergade- ■
ringe van T r en te , als de Paus die w eder
vergaderd zoude hebben, over te
laaten. D o c h , wyl dit ook geen ingang
vondt, en de Gemagtigden geene
nadere orde ontfingen, keerdenze te rugge
, en Granvelle begaf zich , om den
Keizer verilag te doen , naar B ru s fe l,
daarmen korc te voore tyding ( i ) ge-
kreegen hadt van ft overlyden derKonin- Emp.por
ginne Johanna , ’s 'Keizers M o ed e r , wel-
k e Vorftin v a n ’t verftand beroofd zyn-
d e , gelyk ik voorheen gemeld h e b , den
elfden van Grasmaand deezes jaars, tc
lft)rdefillas in den ouderdom van drie-
ënzeyentig o f , zo o anderen m e ld en ,zes-
enzeventig jaaren geftorven was. A ls
hierop te Brusfel ( x ) en elders dage- G) “ c
lyks de klo kken g elu id , en de omftan- chron,
digheden tot de uitvaard gereed ge- fotjqsf'
maakt wie rden, zyn de zelven, om dac
Koning Philips deedt weeten, dat hy de
plechtigheid in perfoon wild e b yw o o .
nen, tot zyne koomft uitgefteldr.
Z o o d ra de Gemagtigden hunne byeenkoomft
geindigd h ad d en, wierden
de vyandlykheden op de Grenzen w e der
aangevangen, en de Franfen bragten
door een geheel L e g e r , onder den
H e ito g van Nevers ( 3 ) en den Maar- (jpmifi
fchalk van S'. A n d r é , nieuwen onder- ]????'
ftand in Marieburg, met v e r io f van den Tom. v.
Koning om den H e e r van Barlemont
die het gebied over ’t Keizerlyke L e ger
omtrent G iv e t v o e rd e , en Charlemont
deedt volto oijen, den V e ld fla g
te moogen aanbieden; maar t’evens met
een verbod om hem in zyne Legerplaatfe
Z z z z aan
I»