L .
' /' :|ii>a q . lui.
ri.
IfeilrÌL
-ife. - .:m.
■' - i ' ; j. '
I t i
ilF
¥ L
1747 In deezen ftand van zaaken zondt de
"K e u r v o r f t , toen in de Predikatie zynde
, eenige benden met den zwaarften
lleep der goederen voorh e en , volgende
met de overigen agter naa, om dus
naar Wittemberg te d e in zen , alwaar
Thumshirn met een groot deel zyner
krygsmagt verbleeven was. Z oodra de
Keizer hier de lucht van k r e e g , en
door eenen Landman de bekwaamfte
plaats tot het doorwaaden van den
Stroom geleerd h a d t , beval hy eei'ft
de Husfaaren , na deezen de ligte Ruiters
door het water te tr e k k e n , en
volgde 'zelf hiernaa met de voornaamfte
L e g erhoofd en, gebiedende niet naar
het V o e tvo ik noch naar den ileep van
’t gefchut te wagten , maar den vyand
zonder toeven aan te grypen. Hferop
verdeelde hy zyn Heir in tw e e höo-
fI) Sltida- pen , de eerfte ( i ) wierdt door den
Hertog van A lb a , Philips van Lan-
®“ ' " f l '- n o y , Antoni van To led o , Batifta Spi-
Rdp.pag. nellus en Hertog Maurits ; de andere
door den K e ize r , Roomfchkoning met
twee Zoonen en Philibert van Savoije
aangevoerd. De ezen, omtrent L o ch e r holt
koomende , vermaanden de krygsknegten
tot dapperheid, en vielen op het
L e g e r van den Keurvorft aan, dat z ic h ,
hoewel te zw ak voor de meenigte der
v y an d en , echter manlyk v e fw e e r d e , 1747
en het bloedige gevegt tot in den nacht '
ftaande h ie ld t; maar eind elyk , van alle
zyden omringd , gevangen , verflaagen
o f verftrooid wierden. D e Keurvorft,
om zyne zwaarlyvigheid op eenen wagen
gezeten , kon ze lf het gevaar niet
ontviugten, en alhoewel de Hungaaren
d oo t de fnelheid hunner paerden hem
agterhaalden , en om zich gevangen te
geeven vermaanden, echter weigerde
hy z u lk s , en verweerde z i c h , door
gramfchap vervoerd , zoolang , tot een
der zelven hem eene groote wonde in
de flinker kaak toegebra gt, en een
Duitfer T h ilo van T ro tte ( x ) hem b e - f,) Ehm
toond h ad t, dat ’er geene uitkoomft
meer overig was : dierhalven trok hy Lmhcti
® . .1 door
zynen ring van den v in g e r , en zeide te- chriii.
gen den zelven , ik wil uw gevangen I™*"
zyn , en u ten teken deezen ring gee-
ven. Met den Keurvorft kwam al ’t
g e f c h u t , krygstuig en de voorraad in
’s Keizers handen, en men liet niets
agter om den lo f van den Keizer en
Roomfchkoning te verbreiden, desmen
o o k , ter eere der zelven, deeze voor-
fpoedige overwinning als een eeuwig
gedenkteken op den volgenden penning
, tegen over huone afbeeldfels ,
bewaard vindt.
NEN, VAN BOHEME, VAN HUNGARI E ENZ. HET
OOG EN DE MOND VAN KAREL DEN VTFDEN
KEIZER VAN DUITSLAND.
De afbeeldfels van den Keizer en van den Roomfchkoning worden op de voorzyde, met
de Guldevlies Ordere om den hals, in een gebouw tegen elkanderen over gevonden , hebbende
boven en onder twee Engelen , die de wapenfchilden van Kaililie en Ooftenryk
houden, en in den rand die gebreklyke omfchrift ;
F E R D IN A n D V S D e i G r a t i a R O M A N O r um , E O Em i/ e , H V N .
G a r i^ e t c . r e x , L V M I n a ' e t O R A C A R O L I V.
IM P E R A T O R E I S G e R m a n i a E .
FERDINAND DOOR GODS GENADE KONING DER ROMEI -
NEN,
Op de keerzyde zietmen hec Stedetje Mulbergen, Iangs het welke de Elve vloeit , en
de Keizerlyke Ruiters door den Stroom trekken en mec die van den Keurvorft ftryden;
wyders leeftmen, zoo in het bovenfte als onderfte deel, deeze letteren ;
C A P T I V I T A S IO A nNIS F R ID E R I C I ' d V C I S SA X O -
N IA E M D X L V I I .
. GEVANGENNEEMING VAN JAN FREDERI K HERTOG ■
VAN SAKSEN MDXLVI I .
(t) Ehren
Ceaaclitnifi
M.
Lutheti
¿iircti
Chrid.
Juncker
& Sleida-
jii Comment.
de
Stjru Re-
!ig.&
Itcip. pag
577-
D e Keurvorft van S a k fen , dus i n ’t
geweld zyner vyanden gekoomen, wierdt
eerft den H e r to g van Alba overgegeeven
, en door deezen voor den Keizer
en Roomfchkoning f t ) g e le id , voor
welken hy zich neder wierp , zeggende
, genadigfte Keizer , ik bidde u geheel
ootmoedig om eene Vo rftlyk e ge-
vangenis; h o e , antwoordde zyne Majefteit
, ben ik nu uw Keizer ? ik wil
u handelen als g y verdiend hebt. Maar
de Roomfchkoning Ferdinand fprak
met harder w o o rd en , en befchuldigde
den K eu rv o r ft, dat de zelve zich en
zyne Kinderen het uitterfte verderf ge-
brouwen hadt. Behalven den Keurvorft
haddenze o o k H ertog Ernft van Bronsw
y k , met eene groote meenigte v o lk s ,
g e v an g en , geen minder getal verflaagen
, en al ’t gefchut en den tros veroverd
; wandt de overwinnende R u iters
joegen de voortvlugtigen agter
n a a , en verkreegen dus eenen gewel-
digen buit. ’s Keurvorften oudfte Z o o n
echter ontglipte het gevaar en borg
z i c h , naadat hy reeds gewond w a s ,
met omtrent vierhonderd mannen binnen
Wittemberg , onder deezen waren
o ok de G ra a f van Bichlinge en G eo rg
Recrot.
D e gevange Keurvorft en Hertog
E rnft wierden door den H e r to g van
Alba aan Alphonfus Vives te bewaaren
o v e rg e le v e rd , en de Keizer trok federt
naar W ittem b e rg , en ilo e g , den
vierden van Bloeimaand, zyn L e g e r
voor die Stad n e d e r , daar hy omtrent
zes dagen gelegen h a d t , als door zyn
bevel den Keurvorft van S a k fen , om
des zelfs ongehoorzaamheid, het vonnis
( x j des doods wierdt voorgelee-(i) Corp,
zen. Wanneer de Keurvorft (3 ) zulks
hoorde g a f hy geen tekens van een ont-
fteld g em o e d , maar zeide , ik meende Part. n. ’
de Keizer zoude zoo niet met my ge-
handeld h eb ben , zoo dit echter vaft " c»” -
ftondt, dan verzogt hy zulks te moo- sbm rs.
gen weeten, opdat hy zyne zaaken om - Kdp*‘ p , j .
trent zyne Egtgenoote en Kinderen mogt s?®-
befteilen. Do ch zoodra de Keurvorft
van Brandenburg v e rn am , hoe ongelukkig
de veldflag afgeloopen w a s ,
kwam dees met alien fpoed in ’t Ke izerlyke
L e g e r , en wift den bitteren
I haat zyner. Majefteit zooverre te ver-
j z a g ten , dat het harde vonnis verand
e rd -en de Keurvorft van Sakfen in
’t leeven gehouden w ie r d t , mids de
zelve eenige punten, die hem de Keizer
voorftelde , zoude inwilligen; toen
zyne Majefteit hierop begeerde, dat de
Keurvorft a l le s ,’t weike de Kerkvergadering
o f de Keizer in het ftuk van den
Godsdienft mogten befluiten, aanneemen
z o u d e , heeft de grootmoedige Keurvorft
zulks volftandig geweigerd , des
de Keizer , ziende dat dc gevange
V o r ft voor geen gevaar v re e sd e , andere
punten voorftelde, door welken eind
e ly k , den negentienden (4) van oipi?2L
V V X maand
è r i? '
rr
i; ' ri rii
n ; i l '
pi .. ; :
I é Iì
"n r
-A..
• ...
r i l5 "