J i " ' J
I ’i ' f
l i i üPiq ;'■ i’ "
' ii ' iw
, V i , - i i i i ï ï i l j
j« r " " " ;,II
I : » ] E ‘ q
Bit i !
1544 zogt ( i ) zynde om insgelyks Gemag-
tigden op den Vreedenhandel van Cres-
r/jm” py te zenden , weigerde z u lk s , en de
T om . V . voorilellen van den Kardinaal gehoord
P'S-BIV- hebbgnJe verwierp de z e lv e n ; federt
verneemende dat de K e iz e r , naa het
fluiten van den V re ed e met V ran k ryk ,
den Graaf van Buren orde gegeeven
hadt om met zyne krygsmagt het bele
g van Montreuil te verlaaten , riep
flraks ook den Hertog van Norfolk met
zyne benden van daar; voorts Boulonje
v erfterk t, en den Zee voogd Dudley
tot Bevelhebber over die Stad aangefteld
hebbende, keerde hy met zyn L e -
TiJms 8*** ( • ) '’»n Herfftmaand
Hi'S’in- terugge : te eerder , omdat de Dolfyn
T om . v. byeen tro k , en a a n ’t hoofd
pag.;;4.s; van veertigduizend mannen naar Bou-
lonje afzak te , om die verloore Stad door
geweld van wapenen weder te wdnnen;
doch de hevige aanvallen wierden van
de aldaar in bezettinge leggende E n gelfen
zo o manlyk afgeflaagen, dat deeze
onderneeming te niet g in g , en Koning
Hendrik hierdoor tyd won om
zich met zyn L e g e r , zonder gevaar, binnen
Kales te bergen. In weike Stad
eenige dagen laater de afgebrooke onderhandeling
des Vreedes tusfchen de
Koningen van Vrankryk en Engeland
weder aang ehegt, en , mids de Franfen
, zonder eenige tegenwaard e, het
wederoverleveren van Boulonje vorder-
den , andermaal vrugtloos geeindigd
wierdr. Des Koning H en d r ik , befeffende
dat de iall van deezen oorlog hem
alleen op den hals zoude k oomen, voorts
naar Engeland overfcheepte.
Hierentusfchen was de Ke izer, om de
vriendfchap met Vrankryk aan te binden
, naar Bergen in Henegouwe vertro
k k en , van W'aar hy zyne Zufter E-
leOnora Koningin van V rank ryk , en den
H e r to g van Orleans naar Brusfel gele
id d e, in welke Stad de gemelde Vorft-
ly k e Perfoonen , den tweeentwintigften
(Jjchron. ( i ) V3U Wynmaand, met onbefchryfly-
& r S f ■'''' en heerlykheid als zeegepraa-
MS. lende ontfangen, en den volgenden dag
op ’t Stadhiiis met Koninglyken toeftel
op eenen maaltyd onthaaid w ie rd en ,
geduurende w e lk e vreugde die van Brus- 1544
fel eene zilver vergulde Fontein van een '
wonderlyk fierlyk maakfel , zes voeten
h o o g , en honderdentagtig m a r k , dat
zyn iiegentig ponden , zw a a r , koften-
de (4J vierduizenddriehonderdentwintigri) n*
Karoliguldens, aan de Koninginne van ctrön'
V rankryk te fchenk g a v en , ’t welke
den Keizer by uitneemendheid behaag-
d e , beloovende de Stad weder te begunftigen.
Wanneer de Koningin dus
dertien dagen met B anketten, M om-
meryen , Ridderfpeclen en andere ver-
maaklykheden te Brusfel gelleeten had t,
keerde haare Majefteit met den H e r tog
van O r le an s , geleid door Maximiliaan
en Ferdinand ’s Roomfchkonings
Zoonen , midsgaders door eenen
aanzienlyken ftoet van H ovelingen, w eder
naar V ra n k r y k , en de ( j ) K e iz e r (5)chtoj.
begaf zich den tweeden van Winter-
maand naar Gend , alwaar h y , geduu- ms.
rende eene zwaare jigtziekte , den Koning
van Vrankryk fchriftlyk ( 6 ) ver-f6) Corps
k la a rd e , dat hy hierdoor verhinderd
zynde naar Duitsland te trekken o m ,
gelyk noodig was, met zynenBroederPar t.il.'
den Roomfchkoning het volbrengen van
’t verbond te overleggen, inzonderheid
wegens het beloofde huuwelyk, het welk
e tusfchen zyne Dochter en den H e r tog
van Orleans niet konde voortgaan,
’t en zy de Koning van V rank ryk de
huuwelyksgaven van den H ertog tot
eene gelyker waarde van de Nederlanden
Wilde vergrooten : dierhalven befloot
de K e iz e r , volgens zyne verkreege
k e i i r , de Dochter des Roomfchkonings
met de beloofde Landen aan den
Hertog te g e e v e n , zo o de Koning
François niet anders gezind wierdt.
Wyd ers verzogt de Keizer om ’s K o nings
begeerte omtrent de beloofde
vermangeling van Hesdyn te moogen
w e e te n , en dat de overlevering der
plaatfen aan de andere zyd e der bergen
volbragt,midsgaders alle vyandlykheden,
die van zyne Onderdaanen nog dagelyks
te water en te land geieeden wierden,ge-
f tu it , en de Broederlyke vriendfchap ,
gelyk aan ’s Keizers k ant, ongefchonden
bewaard mogt worden.
Doch
I f4 4 Do ch in Vrankryk r e e s , mids de
”— ^ verdeeldheid der Hovelingen , groote
moeijelykheid in ’t voldoen der beloften
; wandt de Dolfyn Hendrik weigerde
het verbond te bekrachtigen, en
O) Corpswederriep ( i ) de p unten, welken ten
Dipiomit. p jg je e le v a n ’t R y k , en ten voordeele
^ont. van de Egtverbintenisfe des Hertogen
Seil. ' van Orleans , beloofd w'aren ; omdat
ioLsSp. j g afftand van de Opperheerfchappye
van Vlaandre , v a n ’ t recht op ’t Ko-
r in g ry k Napels, op het Hertogdom
van Milanen , ’t Graaffchap van A lte ,
de overlevering Van de L and en, Plaatfen
, Sreden en Heerlykheden in Italic
, P iem o n t, Savoije en in andere
o o rd en , hem niet alle en, maar het
ganfche Koningryk fchaadelyk was, om
welken hy in ’ t gemelde verbond niet
begeerde de tre ed en , ja het volbrengen
van ’t zelve op alle wyzen zoude 1544
tragten te ftuiten. Dierhalven verklaar-
de h y , den twaaifden van Wintermaand,
dien hand el, voor zooverre de zelve
aan hem en de Kroone fchadelyk w a s,
fchoon zyn Vader de Koning hem tot
het tekenen mogt dw in g en , nietig en
van geene waarde te zyn. Uit gelyke
inzigten wederriepen de L e d en v a n ’ t
Parlement van Tou lou fe alle p un ten ,
die het recht van de Kroone en het
Hooggeza g verminderden. Zulks men
uit deeze tegenftribbelingen , en uit het
doen van den Engelfchen Koning ligtlyk
konde b efeffen, dat ’s Keizers wenfch
niet zo o g em a k ly k , alsmen gehoopt
hadt, volbragt zoude word en, het weike
, myns oordeels, aanleiding tot het
maaken van deeze twee penningen gegeeven
heeft.
I. De Voorzyde van den eerften draagt hot geiauwrierde hoofd en geharnalle halsllulc van
den overwinnenden Keizer, met deezen letterzoom ;
I M P e r a t o r C A E S a r C A R O L V S V. A V G u s t u s .
DE GE B I EDER K E I Z E R K A R E L DE F T E D E , DE
V E RME E R D E R A AR .
Op de keerzyde zictmeii de Zon, en den tekenkring, door welken zy loopt, in de lugt
gefteld; dewyl de Keizer zyn voorneemen in den iaatlien oorlog niet bereikt hadt, en nog
niet ten top van zyne begeerte geklommen was, dierhalven is de Zon hier niet in het
hoogfte teken van den Kreeft, maar in dat van de weegfchaal verbeeld , alwaar zy in
Herfftmaand verfchynt; zinfpeelende op het Iluiten van ’t verbond, in de gemelde maand
voltrokken, het weike den voortgang des Keizers verhinderde : uit deeze oorZaakc leeft-
tnen dit ten deeie Latynfche, ten deeie Griekfche byfchrift in den rand;
N O N D V M I N A V G E .
HY I S HOG N I E T I N Z TN EN I FOL L EN^ GLANS.
III. Deel Dd II. Op
■ I
4
f i i , '
? f