• 54‘ dingen befchouwt, wordtze door den onllerflyken lauwricr gekroond, hebbende weder dee* 1 541
ze fpreiik in den rand ; *
V E R I T A S O D I V M P A R I T .
b e w a a r h e i d b a a r t h a a t .
1541
Are tyn , dus door eene goude keten
aan de vriendfchap zyns Weldoenders
gebonden , beilrafte geenszins, maar
vertrooftte federt den Keizer door ee-
(i)Lcmenen brief ( i ) over dien ongelukkigen
troAretb to g t , te g d y li ten hemel heffende de
pis')!«'' g''°ote deugden van zyne Majefte it,
welke van zynen Zoon Philips en zyne
twee Dochteren, Maria en Johanna, blydelyk
ontfangen w ie rd t , voorts naar
154 Ì Madrid v e r t ro k , en , van daar zyne
■ krankzinnige Moeder Johanfia te M e dina
del Campo bezogt hebbende, te
Valadolid de Staaten zyner Ryk en vergaderde
, en den Gezanten van verfcheidene
V'orften gehoor verleende. Sedert,
door verfcheidene deelen van zyn R y k
tot het bezigtigen der plaatfen re izend e,
filchron.kwam hy den ( x ) tweeentwintigften
,” °“ j j v a n Weidemaand te Moncon , da arzy -
" r V m's Staaten der drie Ryken
Catalonie, Arragon en Valentie te faamen
riep , het weike om de drie jaaren ge-
beurde ; wandt dan warenze gewoon
hunnen Koning, voor de drie gemelde
R y k en , een gefchenk van zeshonderd-
duizend Dukaaten te vereeren. G e duurende
’s Keizers verblyf aldaar hebben
de Staaten van ’t Koningryk Catalonie
den veertienden van Herfftmaand,
die van Valentie tien dagen laater, en
die van Arragon den zesden van W yn maand,’
s Keizers eenigen Z o o n Philips tot
Erfprins aangenoomen en trouwgezwOo-
ren; wandt de zelve was reeds in het
agtentwintigfte jaar deezer e e u w e , noch
geen e lf maanden (3 J oud , te Ma- ( 3 ) ewI
d r id , als oudfte Z o o n en Erfvolger des f
Konings van Ka ftilie, voor Prins van
Afturie uitgeroepen. Tom 11.
De K e iz e r , federt de voornaamfte
Steden van Valentie bezogt hebbende,
en met zyne Kinderen en zyn gevolg
naar Alca re de Henares gekeerd zynd e.
Hoot aldaar, den ( 4 ) vierentwintigftenH)chron.
van Wintermaand, het huuwelyksver-siTrSe*"
bond tusfchen zynen Z o o n Philips
Maria, oudfte Dochter van Jan den Der-
den Koning van Portugaal en van Catarina
’s Keizers Z us te r ; en dewy l de
zelve Koning de oudfte Dochter des
Keizers, Maria, voor zynen eenigen Z o o n
Jan ten egt v e r z o g t , heeft de Ke izer
zulks gew e ige rd , om dat het Spaanfche
R y k , by het ontydige fterven van z y nen
Z o o n , niet uit het Huis van O o ftenryk
zoude gaan, wandt by gebrek
van Zoonen word t de oudfte Dochter
Erfgenaame des R y k s ; dierhalven wierdt
’s Keizers jongfte Do ch te r , Johanna, aan
den Prins van Portugaal ten huuwelyk
beloofd, mids het voltrekken nog twee
jaaren uitgefteld zoude worden. O p deeze
aanmerkelyke zaaken, door den Keizer
in Spanje v e r r ig t , vinde ik den volgenden
gedenkpenning gemaakt.
Het borftbeeld des Keizers ftaat op de voorzyde , en onder het zelvc de naam des pen- 1541
nin-rmaakers L V D o v i c u s N E R A ; op de keerzyde zietmen eenen dubbelen gekroon-' ' ' *
den“ Arend, houdende de pylaaren van Herkules, tusfchen welken ’s Keizers fpreuk P L V S
V L T R A , NOG V E R D E R , gefteld is ; en dewyl dees de eerfte onder de Spaanfche
Koningen de Keizerlyke Kroon droeg , leeftmen in den eenen en anderen letterzoom deezen
aan een gefchakelden zin ;
C A R O L V S H E S P E R Y R E X E T M O D E R A T O R IB E R I ,
IN T V L I T A V R I F E R O R O M V L A S C E P T R A TA -
G O , A N N O 1542. L V n o v i c v s NEii*.
K A R E L KONING E N R E G E E R D E R VAN D E N HESPE R I -
SCHEN I B E R , HE E F T DE ROME INSCHE SCH EPT ERS
A AN D E N GOÜDVOERENDEN TAAG OVERGE-
BRAGT. IN ' T J A A R 1542.
L O D EWT K NERA.
MO. ic
France
T om .V .
pig. 378.
Het
Aleer de gemelde zaaken ten einde
liepen, hadt de Koning van Vrankryk
bellooten het geleede ongelyk den Keizer
betaald te z e tten , dierhalven, zieh
beraaden hebbende, o f met het over-
weldigen van eenige plaatfen in Italie,
o f op de gewoone w y z e door eenen
Heraut de vyandfchap te verkondigen,
hieldt het la atfte, als het minfte beris-
p e ly k , ftan d , en Koning François ver-
jilDiniiiklaarde ( i ) in Bloeimaand aan den
Keizer den oo r log , begeerende niet alleen
voldoening v a n ’ t ombrengen z y ner
Gezanten , maar ook , onder zeke-
re voorwendfels van E rfrecht, het H e rtogdom
van Lu kfemburg e n ’t Graaffchap
RousfiUon ; en bragt hierop twee
L e g e r s te velde: het e en e , tot het beftooken
der Nederlanden, onder zynen
tweeden Z o o n den H e rtog van Orleans,
w a s , naa ’t vereenigen met de benden
van den G raa f van Mansveld uit Duitsland
en v y f honderd D e enen, omtrent
vierentwintigduizend koppen zo o R u iters
als Voetknegten fterk ; het andere,
gefchikt naar Rousftllon, beliep in 't geheel
vyfendertig o f veertigduizend V o e tknegten
en tweeduizend ligte R u ite r s ,
oyer welken de Dolfyn het bevel voer-
III. ‘Deel.
d e , en b y welken de Koning Zieh zoU.
d e v o e g e n , zoodra de zelve verneemen
zo u d e , dat de Keizer a a n ’t hoofd der
benden i n ’t veld verfcheen ; doch de
Ke izer, berigt dat de Franfen Perpignan,
de Hoofdftad van Rousftllon, wilden
befpringen, zondt ftraks Ferdinand van
T o le d o H ertog van Alb a met de oude
Spaanfche benden derwaart, en verfterk-
te de Stad z o o w e l, dat ’er de vyand
geen vatten aan vondt.
Ondertusfchen Waren de Gemagtigden
der Landvoogdesfe met die van
den Koning van Deenmarke in (x) Bloei- (i) ni.
maand te Hamburg in ge fp rek ; w y l de ch“ n.°
eerfte geen langer beftand dan van een
jaar wilde inwilligen, en de ander dat
voor tien jaaren o f voor zyn leeven begeerd
e, zoo verkiaarde de Koning den
o o r lo g , en Iloeg alle Nederlandfche fchepen,
die in de Z ond kwamen aan den
band. O o k bragt hy k ort hiernaa eene
V lo o t van twintig ( 3 ) ootlogsfchepen
met ander klein vaartuig in Z e e , om , chton.^
z o o ’t gerügt liep , het Eiland Walche- JoofBoi-
re te overweldlgen; maar deeze V lo o t 3°™
wierdt door tegenwinden zoolang op- 47«.
gehouden, dat de onderneeming ver-
dweeui In vergeldinge van deeze vy-
O and