l o o
I I
» f-)4 '«nd , Zeel-and , Doornik , Gelderland
, Zutfeen , Vriesland , U t r e c h t ,
Salins en Mechele , onder den Keizer
behoorende, zouden können en moeten
opvolgen in de L e e n e n , Landen ,
Heerlykheden en Goederen van hunne
naafte M aa gen, fchoonze in ’t gemelde
Koningryk niet gebooren waren
, en de Onderdaanen van Vrankr
y k weder op de zelve w y ze in de
gemelde Nederlanden.. O o k zoude ied
e r , zonder aanzien o f die den Keizer
o f den Koning ten oorlog gediend
hadt , weder in de bezitting zyner
goederen, zo o als die zieh tegenwoordig
bevonden, gefteld worden. W y ders
zouden alle voorrechten door de
Koningen van V rank ryk aan die van
de Graaffchappen Vlaand re, Artois en
andere L a n d en , den Keizer onderdaa-
nig , gegeeven, en de vryheden, welken
de Onderdaanen des Konings in
die Landen genooten hadden, onver-
minderd en door dit verbond verfterkt
zyn. H e t welke de Koning
door den Dolfy’n en door alle byzondere
Staaten zyns R y k s zoude doen be-
krachtigen. en bezweeren, om het te
onderhouden en doen onderhouden, het
zelve in de Parlementen en de Kamer
der Rekeninge zyns Ryk s doen aante-
kenen, en den Keizer binnen drie maanden
van het zelve bewyzen geeven.
B y aldien de Amptenaaren wegens den
voorheen gedaanen eed zwaarigheid
maakten in zulks te belooven, dan zou
de Koning hen van den ouden eed
ontftaan ; mids de Keizer dit verbond
door zynen grooten Raad , en andere
Raaden en Kamers van Rekeninge
der Nederlanden , binnen den zelven
ty d , zoude doen bekrachtigen.
Ingevolge van deezen handel zou
de K e iz e r , ten voordeele van den Koning
en des zelfs O p vo lg e ren , afftaan
het recht en de aanfpraak op het H e r togdom
van Borgonje , de Slotvoogdy
van Auxonne en het gebied van
S'. L a u r e n t , A u x e r ro is , Masconnois
en Bar op de Seine met alles dat ’er
onder behoorde , en zulks door zynen
eenigen , Z o o n Philips doen ver- 154 4
llerken. Om deeze verbintenis en on- ■'
derlinge vriendfchap te v e r z e k e ren ,
zoude Karel Hertog van Orleans, tweede
Zoon des Konings, met Maria oudfte
Dochter des K e iz e r s , o f met de
tweede Dochter des Roomfchkonings
trouvven, ter keuze van den K e iz e r .
welke zich binnen vier maanden zoude
verklaaren , en wanneer zyne Keizerlyke
Majefteit in de Egtverbintenis-
fe zyner Dochter b ew illigd e , dan zou
hy haar ten huuwelyk geeven de H e r togdommen
van Brabant , Geld er ,
L u kfemburg, Lim bu rg , de Graaffchappen
van V laan d re , H o llan d , Zeeland ,
Artois , Namen , Zutfeen ; de L an den
van Vriesland, Utrecht , Overy
s fe l, Groeninge, en in ’t aigemeen
alles dat de Keizer aan deezen kant
magtig w a s , z e lf de Graaffchappen van
Borgonje en C ha r lo is , om de gemelde
Geweften naa zynen dood te aanvaarden.
W e lk e huuwelyksgaave h y
door zynen Zoon Philips zoude doen
bekrachtigen, en de brieven hiervan
binnen zes maanden den Koning over-
handigen , ja z e lf de Staaten dier L a n den
de Vorftin doen e rk ennen, en
zou de Keizer den H ertog van Orleans
en de Prinfes zyne Do chter, ftraks
naa ’t voltrekken des huuwelyks, in ’t
gebied ftellen met zoodaanige magt
en onderhoud, als hunnen ftaat betaamde
en noodig zoude zyn . Ingevalle
de gemelde Egtverbintenis volvoerd
zoude w o rd en , dan zou de Koning
François alle aanfpraak op het H e rtog dom
Milanen en ’t Graaffchap A lle
zooverre laaten vaaren , dat hy nooit
iet zoude moogen eifchen ; d och byaldien
de voornoemde Prinfes zonder
Kinderen agter te laaten kwam te fterven
, dan zou de H e r to g van Orleans
de gemelde Landen weder overgeeven
; maar de Koning den eifch op
Milanen en Afte in dien ftaat behouden,
als die voorheen geweeft was. O o k
zou de Keizer dan het recht op het
Hertogdom B u rg o n je , ’ t Burggraaffehap
van A u x o n n e , ’t gebied van S'.
Lau-
I5'44 Laurent , Auxerrois , Mafconnois en
" Bar op de Seine , midsgaders den tytel
van de zelven behouden. Doch
7.00 de Keizer de tweede Dochter des
Roomfchkonings aan den H e r to g van
Orleans to ew e e s , dan zoude hy het
Hertogdom van Milanen, met alles dat
’er onder b eh o o rd e , geeven , en den
H e r to g van Orleans en des zelfs E g tgenoote
met het zelve voor hen en
hunne Kinderen bekleeden. B y het
voltrekken van die h u uw e ly k , welke
Prinfes de H e r to g van Orleans mogt
verkrygen , zou de Koning van V ran k ryk
zynen gemelden Z o o n voor des zelfs
deel de Hertogdommen van Orleans,
Boui'bonnois, Chatelleraut en Angou-
lesme o v e rg e e ven , en maaken , dat de
zelven jaarlyks honderdduizend guldens
opbragten. Wanneer dit huuwelyk v oltrokken
, en de H e r to g van Orleans in
’t gebied g e v e lligd zoude z y n , dan zou
de Koning den H ertog van Savoije alles
weder geeven , dat hy van den zelven
, zoo van de eene als andere zyde
der bergen , genoomen h a d t , zonder
iet te behouden. Betreffende Hcsdyn ,
dat ZOU zoolang aan den Koning blyven
, tot ’er een middel gevonden zoud
e W'orden om het aan den Keizer te
vermangelen.
Dew y l de Gemagtigden des Keizers,
geduurende deeze onderhandeling , verklaard
hadden, dat de Keizer hun Meefter
nooit den V re ed e zoude tekenen ,
’c en zy de Koning van Engeland ook
voldaan zoude z y n , heeftmen , mids
de zelve den Keizer hadt doen weeten
niet ongcneegen tot een verdrag te
z y n , en datmen reeds met goede hoope
in onderhandelinge van den vreede
w a s , ja dat de Koning van Vrankryk
het beflegten van ’t verfchil aan den
Keizer wilde overlaaten, en beloofde
des zelfs uitfpraak te volgen , en de
Keizer zulks aangenoomen h a d t , dierhalven
den Koning van Engeland
om den twift te eindigen uitdrukkelyk
in dit verbond begreepen. Hierenboven
beloofde de Koning van Vrankryk
den H eer van A lb r e t , Hendrik , 1 5 4 4
in des zelfs eifch op het Koningryk ' ^
van Navarre nooit met geweld van
volk o f wapenen te zullen helpen, en
de huuwelyksgaave van zyne Gemaalinne
, ’s Keizers Z u l le r , door den Do lfyn
7.00 te doen bekrachtigen, dat die
aan haar naa ’s Konings dood geheel
zoude v o lg e n , ’ t z y de Koningin naar
Spanje, Nederland o f elders zoude ver-
trekken. Verder zouden de verfchillen
der Landfcheidingen tusfchen V rankryk
en de Nederlanden door Gemagtigden
uit den w e g geruimd worden ,
en voornaamenlyk in deezen handel begreepen
zyn , de Roomfchkoning , de
Keurvorften en Stenden des Duiifcheii
R y k s en hunne Onderdaanen, opdat die
over en weder mogten handelen : insgelyks
de Paus en heilige Z e t e l , de
Koningen van P o o le , van Portugaal en
van D e enm ark e , de Vorften en Staaten
van Italie , de dertien Zwitferfche
Can ton s , de H e r to g van Savoije , de
Bisfehoppen van L u ik en Kamerik, en
de Koning van Z w e e d e , mids dees
■zieh met den Keizer verzoende ; al het
welke de Keizer en Koning op het H e ilige
Euangeii zouden zweeren te onder-
houden.
Dit te Crefpy in Laonnois den agtienden
van Herfftmaand getekend zynde ,
vertrok de Keizer naar Chateau.Cam-
breiis, en fed ert, naadat hy eenige benden
afgedankt h a d t , met zyn Hofgezin
over Valenchein naar B ru s fe l, daar liy
( I } verzeld van zyne Z u fte r de Land-
vüogdesfe M a r ia , van den Kardinaal van
L o tte r in g e , van den Aardsbisfchop van vaLTrab.
Reims , van den Zoon des Roomfchko- chroi' ”^
nings en van veele Edellieden, den eer- chrij,
ften van Wynmaand, met groote blyd- ms.”*'”
fchap wierdt ingehaald, en den naaftvolgenden
dag den V re ed e deedt afkondi-
g e n ; gelykmen voorts ook door alle G e weften
van Nederland , tot onbefchryf-
iyke vreugde der Ingezetenen, bekend
m aa k te , en niet verzuimde om deeze
verbintenis der Vorften door de volgende
penningen te vereeuw'igen.
///. D a l . Cc I, Ver.