ä b ? V i ' 5
(i ) Die
nieuwe
Chron.
van Rrab.
fol. 318.8c
Comment.
des
benden ftelde de Koning deezen aanflag
Guerres
entreHen
r y II. 8c
Charles V,
par Rnbu-
tin ?a:t.
Il.paS'IS-
& 16.
uit.
Hieiemusfchcn was het Keizerlyke
L c g e r , den negenden van Oegftmaand,
van voor Hcsdyn opgebrooken en in
Vrankryk ge tro kk en ; als het daar eenige
Dorpen verwoeft, het Land beroofd,
en het Kafteel van Dourlans te vergeefs
opgeeifcht hadt, kreegmen kennis, dat
de Coneftabel Montmorency vier vaan-
dcls V o etvo ik en twee Benden ligtge-
wapende Ruiters over de rivier de Somme
gezonden hadt ; toen de L e g e r hoofden
des Keizers hiervan berigt wierd
en , meendenzeden uitgetrokken hoop
te verfchalken , aleer zulks te Amiens
bekend wierdt. T o t dit einde trokken
( i ) de Gra.iven van Hoogftraate,
Egmond en Espinoy , de H e r to g van
A ar fchot, de Heer van Bosfu en meer
anderen met hunne R u ite r y e , zonder
V o e tv o ik , derwaart, loopende dus wel
zes mylen buiten ’c ligha'am huns L e gers
tot omtrent Amiens, d a a r z e , den negentienden
van Oegftmaand, de gemel-
de Franfche Benden met groote dapperheid
aangreepen , en de zelven, naa
een bloedig gevegt , in ’t welke de
G raa f van Espinoy fneuvelde , op de
vlugt flo e g en ; maar i n ’t vervolgen van
deezen , kwamen de vyanden van verfcheidene
kanten , 7.00 uit Amiens als
uit het naaftgelegc bofch met zulk een
magt van volk aanfpatten , dat de Keizerlyke
Ruitery , voor ’t overtreffende
begaf z ic h , met zyne Zufter de Land- i j j j
voogdesfe en groot gevolg van Edel- ' *
lieden , den tweeden ( z ) van Herfll- M Die
maand , van Brusfel naar Henegouwe ; chZ!
hebbende alvoorens doen verkondigen , t o ? " "
dat alle Ruiters o f Knegten, d ie weder- 319.
keerden en geenen vrygeleibrief konden
vertoonefl, zonder verdrag zouden gerecht
vermoogen hunner vyanden, gedwon-
gen wierdt den aftogt te blaazen : in
dit wyken omfingeld zynde boorden-
z e , met onbezweeken moed , door de
Franfche Benden heen , en keerden
met verlies van een goed deel hunner
Spitsbroederen , en eenige gevangene
Legerhoofden der v y an d en , terugge.
In deezen ftryd betoonden de Graaven
van Hoogftraaten en van Egmond groote
dapperheid, en wierdt de H ertog
van Aarfchot in den aftogt door de
boeren gevangen, en den Franfen overgeleverd.
’ t Z y door deeze fchaadelyke ont-
moeting, o f dat de Keizer een hoofd-
treffen te gemoet zag , zyne Majeftdt
worden. D e Keizer nam zyne
reis over Bergen in Henegouwe op
Valenchein , daar het gaan en keeren
der benden , en de vyandlyke flroope-
ryen magtige ontfteltenis verwekten ;
des zyne Majefteit , om dat Land te
d e k k e n , zyn L e g e r befchouwd hebbende
, dat onder Emanuel Philibert
omtrent Famars en in ’c Bofch van Fon-
tenelles (3 ) deedt ftand h ou d en; wer- TM d i
waart de Koning van V ra n k ty k mec zy- tienno
ne k ry g sm a g t, onder Annas van Mont- treman
morency , naadat hy Kamerik vrugtloos ">■‘ s"
opgeeifcht h a d t , tot op twee mylen
naderde; des ied er, mids de geduurige
fchermutfelingen der vliegende benden,
eenen Veldflag der Le geren ve rw agtte ;
maar toen de Franfen het Keizerlyke
L e g e r zonder voordeel aangerand hadden,
week en ze , mec fchrikkelyke ver-
woeftinge des L a n d s , terugge , en de
K e iz e r , deeze aanllagen overgewaaid
z ie n d e , keerde ( 4 ) met zyne Z ufter a) Di=
de Landvoogdesfe , in ’t laatfte v an ” ? ?
Herfftmaand, weder naar Brusfel. ™ “ •
Aan gene zyden der bergen was het
geluk der wapenen den Keizer minder
gunftig ; wandt als Pieter van T o led o
Onderkoning van N ap e ls , op orde des
Ke izers, den Staat van Siena weder onder
gehoorzaamheid poogde te brengen
, en , met hulpe van Cosmus H ertog
van Florenze , een aanzienlyk L e g
e r , om de Franfen te verdryven , op
de been gebragt h a d t , ftierf ( y ) hy
te Florenze ; en zyn Z o o n Garcias het F„n’ce
gebied des L e g e r s , onderfchraagd door
Alexander V i te ll i, aanvaard , en verfcheidene
Sterkten , en ’t platte Land
van Siena overmeefterd hebbende ,
was dees gedwongen met zyn volk
naar Napels te k e e r e n , o m , volgens
begeerte van den Kardinaal P a c e c c o ,
die van den Keizer tot Onderkoning
« 0 5
rEmper-
Charles V.
par Ant.
.le Vera
pag-299-
(t) Daniel
Hift. de
France
Tom.V.
pag. 501-
verkoozen w a s , niet alleen de Hoofd-
ftad tegen de aanvallen der Franfen en
T ürk en te befchermen, maar ook de
oniftelde gemoederen der Ingezetenen r
door ’ c invoeren van dc Geloofsonderzoekinge
( I ) geweldig ontroerd , te
beteugelen.
D e Heer van T e rm e s , die het gebied
voor den Franfen Koning in Siena
voerde , van het vyandlyke Le g e r
bevryd z y n d e , overweldigde ( z j ) federt
, met hulpe der T ü rk e n , een groot
deel van ’t Eiland C o r f ic a , dat den
Genueezen behoorden , welke overwinning
moogelyk verder gegaan zoude
z y n , byaldien Doria zich niet met
zyne Vloote derwaart begeeven en den
loop dier wapenen gelluic hadt. In
den zelven tyd verkreeg Brisfac Maar-
ichalk van Vrankryk , door ’t verminderen
der Keizerlyke k ryg sm a g t, veel «03
voordeels aan den kant van P iem o n t; ' “
zulks Karel Herrog van S avoije , door
’t verliezen van verfcheidene nog overgebleevene
plaatfen , geen einde aan
zyne ongeltikken ziende , eindelyk van
hartzeer te Vercelli in eene kwynende
ziek te verviel, welke hem, den deriien-
den (3) van Herfftmaand deezes jaars, i3)Hijt,de
in ’t gra f fle e p te , laatende zyne Lan-p?Th.
den en Goederen aan zynen wenigen
Z oon , den meergemelden Emanuel pag-3S+
P h ilib e r t; en zo o grooten roem van
zyne deugd en lydzaamheid agter , dat
i k , zoo om deeze eigenfchappen als
omdat hy meermaalen genoemd i s , en
met de Zufter van ’s Keizers Gemaa.
linne getrouwd Was, hier zyn afbeeldfe
l, weinig tyds voor zynen dood get-
maakt, vertoone.
Wfe"
heal. Familiar.
in
Gallia Im-
hoffi Part.
Uol.,3.
& feq.
(5) Hift.de
Savoije
par Til.
Blanc
Tom. II.
I* g -3SS'
Í6) Ade-
lyitToo-
Jieeldoor
Th. de
Roukfol.
D ee s , Zoon van Philips liercog van Savoije en van Ciaiidia van Brosfe , Dochter vail
jan Graaf van Ponthievre , was den tienden ( 4 ) van Wynmaand in ’c jaar veercienhoni
derdzescntagtig gebooren, volgde zynen Broeder Philibert den Schoonen i n ’t vierde jaar
deezer eeuwe in ’c G e b ie d , was j zoomen van hem ( y ) g etuigt, Godvrugtig , een goed
R e ch te r , w y s , geduldig in zynen tegenfpoed , vreedzaam , beminnaar van de goede L e tteren
en der G ele erd en , geraäklyk in zyne Onderzaaten gehoor te verleenen , maatig in
zyn eeten , ligtlyk de misdaaden zyner klaagende Onderzaaten vergeevende , mild omtrent
zyne iluisgenooien ; maar al te openhartig, en niet könnende veinzen, bekwaamer tot dé
Raadskamer dan tot den Troon ; groot van G e e il, maar ongelukkig van in eene yzere eeuwe
geleefd te hebben, in welke de Vorilen geene zeegentekens maakten dan vaft lill erl
dapperheid , en in welke de deugd niet dan in de Kloofteren bemind was, Sedert Amadeus
den Agtften , ter gunfte van welken Keizer Sigismund het Graaffchap Savoije tot
een Hertogdom verheven hadt, was dees Karel de negende H e r to g , en de derde van
dien naam, nogtans wordc h y , moogelyk omdat men den Zoon van Karel den eerften , die
in den ouderdom van age jaaren f t ie r f, niet meé rekende, dus in zyn randfchrift, ’c welke
rondom zyn afbeeldfel op hec voorftuk ilaat , genoemd;
K A R O L V S it . D V X S A E A V D I a E IX.
KJRE L DE TWEEDE , DE NEGENDE HERTOG
FAN SAVOI JE.
Op het ruggeftuk zietmen het gekroonde wapen van Savoije, voerende eenen roodcri
grond met een zilver kruis, en nevens hec zelve de enkele letters van de fpreuke dief
Vorften, die in hec halsfieraad der Ordere van de Boodfchap van Maria gebruikt, en tot
lof van Amadeus den Grooten ((?) gedraagen wierden, hebbende deezen z in ;
in. Ded. Nn nn For--
i- ■ If
Íí t Í*
,
i* •
1 1 '
■
I"
•)( j.
n f :
m
“ I