w-k ^ .li-n
„11.
Ili'liii
(, ' .fl' ■ l; lifj
1 !l V
\w T
■ f e l
¥ 1 1 * 1 te il,
II. deci
pag. 287.
,Ä4 M I S T ö R I D E R
l y y t Heerfchappy verkreegen; van welke de tytel dus rondom zyn geharnafte borllbeeld, dat ,5 5 ,
---------- op het vooriluk ftaat , gevonden wordt ; '
zcrryk "
I O A C H im o s D e i G e a t i a M A R cm o B R A N d e n e u e g e n s i s ,
E L E C T O R .
JOA CHIM DOOR GODS GENADE MA R K G R A A F VAN
B R A N D E N B U R G , KEURVORST.
De Koning der viervoetigc dieren, welke op het andere ftuk leggende verbeeld is, be-
diedt, myns oordeels, dat, hoe magtig de Vorften zyn, zy echter op het verkreege vermoogen
niet hoogmoedig behooren te worden, noch door ’t kleinachten hunner v?nden
zieh te ligt in ’t gevaar moeten geeven ; dierhalven leeftmen in den rand boven den Leeuw
deeze voor alle menfchen leerzaame Spretile ;
N O S C E T E I P S V u i
K E N U Z E L V E N .
V irg :
p jg . 84.
Niet lang hiernaa betuigde de Koning
van Vrankryk aan den Paus Julius, en
(i)Ltttics door zynen Gezant Jacob A m io t ,( i ) A bt
van Bellozane, openlyk op de Kerkvergaderinge
te Trente voor alle Vaders zy ne
wederfpreeking tegen deeze Kerkvergadering
; toonende om welke reden hy
geene Bisfehoppen derwaart gezonden
hadt. A l deeze omllandigheden bragten
geene verandering in ’t langduurige
beleg van Maagdeburg, noch de kloekmoedigheid
der Stedelingen benam den
Keurvorft van Sakfen alle hoope niet van
een goed ge v o lg ; maar een onvoorzien
geval veranderde het ganfche weezen der
zaaken. T e rw y l de Keurvorften van
Brandenburg en Sakfen alle poogingen
b y den Keizer aanwendden om den g e vangen
Landgraaf van Hesfen , die te
Mechele bewaard w ie rdt, in vryheid te
ftellen , en deezen en de oudfte Z o o n
van den gevangen t’elkens afgeflaagen
w ie rd en , verfpreidde zich een gerügt,
(i)Sldaa. datmen den Landgraaf naar ( z ) Spanje
wilde voeren; als hy dit van zyne bewaar-
deren vernoomen hadt, vermaande hy
Rcip. pag. zyne Zoonen hem, volgens de trouwe die
z y hem fchuldig wa ren, in deezen nood
te helpen, beveelende te gelyk de Keurvorften
van Sakfen en Brandenburg tot
het uitvoeren hunner verbintenisfe op te
w ek k en : doch die V o r fte n ,z ieh op verfcheidene
wyzen nu met deezen dan met
genen beraaden, en den Keizer hierover
aangefprooken hebbende, vonden den
bekwaamen tyd niet g eb ooren , en des
N E D E R L A N D S C H E V O R S T E N .
I f f i te daad hem en zyne Landen tot ver-
I fmaading ftre k te ,h y zoude die ook.w'elnoodig
de zaak tot gunftiger gelegenheid
uit te ftellen; te meer, wyl de Keizer
door Lazarus v anZwend en aän ’sLand s-
graaven Zoonen ernftlyk beval de Keurvorften
niet op te ftooken.maar alle brieven
van dien handel hem ftraks ter hand
te ftellen, en alle bewyzen o f aanfpraaken
over te geeven ; en byaldienze dit weigerden,
dre igde hy deZooUen met zwaac
re ftraffen ; ook onthief hy de verbondene
Keurvorften door eenen brief van alle
verbintenisfen aan dien kant gemaakt.
D e Landgraaf, dus geen einde aan zyne
gevangenisfe, en nergens uitkoomft ziende
, namvoor te vlugten: tot dit einde
zich met eenigen zyner- onderhoorige
Edellieden beraadende heeft hy veelen,
door vreeze voor ’t gev aa r, on willig om
met hem aan te fpannen , en eindelyk
Koenraad Brettenftein en Jan Bommel bereid
gevonden om zyn oogmerk uit te
voeren. Als deeze twee de poftpaarden
voor den L and graa f, van Mechele tot
Hesfen , en alles tot de vlugt befteld hadden
, is de aanflag , toen alles gereed
ftondt,ontdekt en geftuit gew o rd en ,met
zoo groote beroerte ,dat de ganfche Stad
tot de wapenen (3) liep, en de poorten W ? “
geilooten wierden.In deeze ontfteltenisfe
lieten twee van ’s Landsgraaven bedien-
den ’t leeven, en wierden ftraks ter galge
v erweezen, hy ze lf in llrengere gevangenisfe
g e fte ld ; ja de K e iz e r , van dit voorneemen
berigt,nam dit zoo euvel op .d at
hy den Keurvorft van Sakfen (4) en dien
van Brandenburg fchreef, hoe deeze ftou- „cm, *
te
f e * „ ken-raad en onderftand hiertoe gegeeven
hadden, ernftlyk ftraffen. De Keurvorften
zonden het affchrift dier brieven aan
Willem ’s Landsgraaven Z o o n , met eene
vermaaninge verder niets diergelyks te
bellaan, o f zy wilden niet langer met hem
verbonden blyv en; maar onder den duim
vertrooftte Keurvorft Maurits de Kinderen
, beloovende goed en bloed tot de
verlosfing huns Vaders op te ze tten ,z e g gende
het zoude dan tydig zyn te helpen,
als de gramfchap van fommigen minder
te vreezen zoude z y n ; meenende, als de
Keizer van de hand en in den oorlog
inet Vrankryk bedraaid zoude zyn.
Wandt Maurits was niet onkundig van
dien to e le g , en fpitfte dierhalven al zy ne
zinnen, om zich met het belegerde
Maagdeburg op de gevoeglykfte wyze
te verdraagen.
De eze Stad,naa ’ t ultllaan van zooveel
jammers en ongemakken als eene belegering
van meer dan een jaar verzellen,
/r. BoeL i p
ontfing eindelyk , naa lang b ed ing, in
Slagtmaand een verdrag op deeze hoofd-
punten ; dat de Stedelingen ( i ) den
Keizer om genade fmeeken, geenen oorlog
tegen het Huis van Ooftenryk noch
tegen de Nederlanden beginnen , zich
’s R y k s Kamergericht onderwerpen, en
het befluit van Augsburg gehoorzaamen
zouden ; wyders moeftenze de Veften
en Sterkten der Stad fiegten, ’s Keizers
Krygsbenden o f Bezetting altyd inlaaten
, honderdduizend guldens in de ge*
meene fchatkift leggen , de gevangenen
ontilaan, en den Keizer twaalf groote
ftukken gefchuts geeven. Op deeze
voorwaarde wierdt de Stad Maagde-
b u rg , die zich ten voorbeeld van anderen
in ’c befchermen hunner vryheid
gedraagen h a d t , aan Keurvorft Maurits
in den naam des Keizers overgegeeven
, binnen w e lk e , geduurende de
b elege ring, om ’ c gebrek v?n geld te
gemoet te k o om en , de nevenftaande
v y f verfchillende Noodmunten gemaakt
;zyn.
ISSI
(O B e sfc l.
meierus
deObfid.
Magdeburg!
Apud
Schar-
dium Rer.
Germ.
Script.
T om .IL
fol.53s,
& feq.
i. Een Vrouwebeeld met eenen krans in de hand ftaande op eenen Burg , het fpreeken-
III. Dui. X x X >1=
il!
j.
. r tri
I-i "
i i
i i - '
.k > . ri
f
K '
- a n i