, . .L ‘
i i J
I Jl m I
J . y f ? Ij ’
f ' i' ' ' ii‘
íiüíiltri
1547 wel hevefligden, dat 'er federt geene
hnope tot eenig hulpmiddel overblecf~\
D e andere Vorften en Stenden dreev
en, datmen met de Kerkvergaderinge
moeft voortgaan, dat die van den Hervormden
Godsdienft door een vry en
zeker geieide zoude geho ord , en tot
het gehoorzaamen der befluiten gedwon-
gen worden.
Als de Keizer eens ieders meening
verftaan hadt, begeerde h y , datze allen
zich de Kerkvergaderinge zouden onderwerpen
, en bragt den Paltsgraaf
(OSicida- ( i ) door v r e e z e , en H e r to g Maurits
hoope van des zelfs gevangen
Statu Re- Schoonvadet te ontilaan , zo o verre ,
Rei?pag. datze het zelve aan ’s Keizers oordeel
5«- ds overlieten. De voorgang van deeze
twee H o o fd en , en de bedrei ging van
harde ftraffe drong ook de Steden, naadat
Granvelle lang met haar gehandeld
had t, zich den Keizer te onderwerpen,
geevende haare meening wegens dit
doen in fchrift o v e r , op w'elke w y z e zy
de Kerkvergadering billyk oordeelden ,
opdat dit naamaals tot een blyk van
haar gevoelen mogt ftrekken. De Keizer
by uitneemendheid ve rh eu gd , datmen
hem den ganfchen handel overgegeeven
hadt , zondt ftraks den Kardinaal
van l'r e p te Madrucius om den Paus
te verzoeken , dat de Kerkvergadering '— - -
van Boulonje weder te T ren te verleid
mogt w o rd en , naar Rome ; alwaar in
dit jaar twee groote L ichten der G e leerdheid
, de voorheen gemelde Kar-
dinaal Jacob Zadoletus, en zyn Vriend
en Amptgenoot Pieter Bembo,geftorven
waren.
De laatftgemelde, zoo beroemd door
de Hiftori zyns Vaderlands V e n e t ie ,
van welke ik my ook in vroegeren tyd
bediend h e b , als door zyne Gedichten
en Taalkunde , wierdt in de Kerke
van S“ . Maria op Minerva (x) met een (ijLest
eerteken begraaven, cn Hieronymus Qui-
rinus, een uitneemend Vriend van Bern-
b o , deedt hem ter eere te Padua in de Teirfiet.'
Kerke van S'. Antoni een marmer g , ? »
Standbeeid opregten , het welke voor D ii lH a ,
een wonder van de Konft gehouden
wordt. Vee le fchrandere Vernuften
voerden dien grooten G eeft door hunne
pennen ten H em e l, anderen ver-
eeuu'igden zyne gedachtenis in duurzaam
Meta al; en het is aan deezen dat
w y het afbeeldfel van den z e lv en , gely
k het op den nevensftaanden penning
gevonden w'ordt , verfchuldigd
zyn.
(3 )L e sE -
loges des
Hommes
Seavans
par Ant.
Teisfier
¿tion.Hift.
& CricU
que.
Hy was uit eenen Edelen Stam te Venetie i n ’t jaar veertienhonderdenzeventig (5 ) gebooren
, door zynen Vader Bernard Bembo Landvoogd van Ravenne, die in de gev/igdg-
fte handelingen van Staat gebruikt wierdt, in de Letteroeffeninge opgekweekt en zooverre
gevorderd » dat hem weinigen in zuiverheid van de Latynfche en Italiaanfche Taalen gelyk
waren; ook was zyne geneegenheid tot de zelven zoo groot, dat hy voorgaf zynen itaac
met dien van den Maikgraaf van Mantua niet te willen verwisfelen ; ja men verzekerd ,
zooverre ging zyne buitenfpoorige drift , dat hy, om zyn zuiver Latyn niet te bederven,
nooit zyn Getyboek noch de Heilige Schriften wilde leezen. Hy wierdt van eenigen over
zyn ongeregeld leeven befchuldigd; wandt hy hadt by eene fchoone byzit tv/ee Zoonen
Torquatus en Luciiius , en eene Dochter Helena geteeld; doch anderen fchuiven die op de
toen verdorvene zeden van 'c Roomfche Hof, en op den welluftigen P^us Leo den Tienden
,
5^17 den, v/elke Bembo tot zynen Geheimfchryver verkooren hadt; Paus Paulus de Derde ver-
-— "— hief hem voor agt jaaren tot het Bisdom van Bergamo en tot Kardinaal , welke tytel op — — “
het eerile deel rondom zyn borftbeeld op deeze wyze gevonden wordc;
[ E f f i g i e s ] P E T R I B EM B I C A R d i n a l i s .
A F B E E L D S E L VAN P I E T E R B EMBO KARDINAAL .
Vermids Bembo boveii alles de Dichtkunde beminde, heeftmen op het andere deel hec
gevleugelde paerd Pegafus gefteld , welke op den berg Helikon met zynen hoef tegen de
aarde flaande , de bron deedt ontfpringen, die federe de Hengitebron genaamd is, van welke
de Dichters zoo veel verfierd hebben, als of dit water alleen het voedfel was van fraaije
geeften.
Niet lang was de Kardinaal Madrucius
te Rome g ewee ft, o f hy maakte in den
vollen raad der Kardinaalen, en in tegen-
woordigheid van den Paus d e ( i)b c g e e r -
mcm de te dcs Keizcrs bek en d , vertoonende met
ernftige uitdrukkingen, de moeite, den
ReipT*s- arbeid en ’c gevaar door den Keizer om-
Hift. du trent de Kerkvergadering aangewend ,en
nSirac dat thans de zaaken zooverre gekoomen
waren, dat alle Vorften en Stenden des
bourg R y k s de befluiten der zelve beloofden te
Jgl'pfeik gehoorzaamen; dierhalven fmeekte hy uit
lei- den naam des Keizers , des Roomfchkonings
, des ganfchen Ryk s en om
G od s w ille , dat zyne Heiligheid het
begönne w erk ten algemeene nutte wilde
volto oijen, en de V a d e rs , te Boulonje
vergaderd , weder naar T rente
doen k eeren, en te g elyk een o f'tw e e
Gezanten naar Duitsland wilde afvaar-
digen , opdat deezen het w e rk tot een
goed einde brengen, en ’t verbeteren der
Geefllyken op eene zekere w y z e regelen
zouden. E ind elyk , mids de Keizer verdacht
ging van de Kerkvergadering
naar zyn welgevallen te können dwingen
, v erzekerde hy den P a u s ,om alle
beroerte en verdeeldheid voor te k o o men,
van nooit te zullen gedoogen, dat,
byaldien de Paus geduurende de Kerkvergadering
te T ren te kwam te fterven,
iemand anders dan de Kardinaalen magt
zoude hebben tot het verkiezen van eenen
nieuwen Kerkvoogd.
m . Dtsl.
H e t zelve w ie rd t, weinige dagen laate
r , door ’s Keizers Gezant Jacob Mendoza
herhaald cn bekrachtigd, met byvoeginge
, als zyne HeiÜgheid hierom-
trenc uitvlugt z o g t , en den handel liet
fle epen , dan orde te hebben om den
Koningen en Gezanten der Vorften te
b etuig en, datmen met de Kerkverga-
deiinge niet recht omging. Maar de
Paus, door den Koning van V r a n k r y k ,
die om den Keizer te kwellen de vergadering
le Boulonje ( 1 ) goed keurde,
met beloften van hulpe als anders onder
de hand tegen den Keizer op geftoo k t,
an tw o ord d e , hy zoude z ich met de
Vaderen te Boulonje beraaden, en het
befluit den Vorften der Kriftenheid bekend
maaken ; des de Kardinaal Madrucius
, ziende niet meer te können
uitvoeren, het bevorderen van zynen
laft aan Mendoza ov e r lie t,en weder naar
Duitsland k e e rd e : daar de K e ize r , in
het laatl.le van dit jaar, zynen zeer bedreeven
Raadsman den Geleerden Koenraad
( 3 ) Peutingcr , een groot vriend
niet alleen van Erasmus en L u th e r ,
maar z e lf van alle fraaije vernuften,
verloor } alzoo Peutinger in ’t laatfte
van dit jaar , het tweeentagtiglle
zyns ouderdoms, in zyne Geboorteftad
Augsburg van deeze waereld
fcheidde. T o t lo f van welken man
ik deezen penningplaat gemaakt vinde.
a)Hifi.dÜ
Luthers-
nism.par
L . M a i o
bourg
Tom. II.
pag. i I I .
(3) M, A-
damiViiíc
Jure C o n fuir.
Germ.
pag. 7 7 -&
Les Elo-
ges des
Hommes
Scavaiis
par Anr.
Teisfier
T om . I.
pag. 7.
Bb b Dees
■if
hJ I ■ ■■ ,
llllv : . , X."-
I;.
il . 2,
? t ? l
i ; r "
, ¥ ■
t : i