îh . -
1545- v e r lo jfin g , tot leedweezen v a n ’ t gan-
' i’clie H o f , gellorven.
Hierby verfchafte de verandering in
Lo ireringe den Keizer eenige zorgen ;
omdat F ran ço is , Hertog van Lotterin-
ge , in het voorgaande jaar naa den
dood zyns Vadcrs Antoni in ’t gebied
' getreed en, in den opgang zyns lee-
vens, thans den twaaifden ( i ) v a nW e i -
rar A,ig. demaand deezes jaars , geiloryen w a s ,
Tom'ii. laaiende eenen Zoon en eene D o ch te r ,
loi. 1276. cn zyne Egtgenoote Kriliina van Deenmarke
, ’s Keizers N ig t , hierenboven nog
b e zw an g e rd , agter. Over de opvoe-
ding der Kinderen en ’t beftier des
Lands rees , mids de Z o o n , uit de
natuur Erfgenaam zyns Vaders Staaten
, naauwlyks drie jaaren oud w a s ,
groote beroerte tusfchen Niklaas Bisfchop
van M e ts , Broeder van den over- 1545
leeden H e ito g , en de W ed uw e Krilii-
na ; en d ew y l de Edellieden ( x ) en (2) sidj,.
Grooten des Lands , vreezende de ¡¡e ? ”)
vrouwlyke heerfchappy, zich meell tian
de zyde des Bisfchops v o e g d en , tradt R d p .p ,j
de K e iz e r , mids Lotteringe onder h e t« '’ ’
Keizerryk behoort, tusfchen beiden, en
bragt de ontfleltenisfen , door de W e duwe
en den Bisfchop faamen a a n ’t roer
der Regeeringe te ftellen, zoov erre , dat
alles in ruft en Vreede ra a k te , en z y
met elkanderen verfcheidene jaaren, geduurende
de minderjaarigheid van den
jongen He r tog., het gebied in goede
eendragt gevoerd hebben , het weike
onder andere ook uit de volgende rekenpenning,
die tot bewys van dit geval
kan dienen, is op te maaken.
fSlHitl.dp
Eorraine
par Au^.
Calmer
T o m . l l.
fol. IZ68.&
Geneal.
Egmoml.
C. ßoc-
kenbergii
pas.103.
^ I Idt afbeeldfel der Menoginne, D o ck e r van Ifabelle ’s Keizers Zuster en van Krilliaail
Koning van Deenmarke , v/ordt op het voorliiik ter regterzyde gevonden , en ter Ilinker-
zyde dat van Niklaas Bisfchop van Mets , Zoon van Antoni Hertog van Lotteringe, welke
federt den Geeftlyken fta;it veriiet , zich Graaf van Vaudemonc noemde , en in ’t negen-
enveertigfte jaar deezer eeuwe met Margarita, ( 3 ) Dochter van Jan den Tweeden Graaf
van Egmond, trouwde , en verfcheidene kinders teelde, onder welken Lodewika aan Hen.
dnk den Derden Koning van Vrankryk ten egt belleed wierdt. Uit deeze Staatsverwisfelin-
•>» wordt Niklaas hier in ’t harnas gevonden binnen deezen letterkring ;
C h R e t I E N n e D e D A N n E M a r c e t N I C O L a s D e L O R k a i -
NE T V T E V R s .
K R I S T INA FAN D E E NMA R K E E N N I K L A A S FAN LOT-
T ER ING E FOOGDEN.
Op het agterlluk ziet men het verdeelde wapen van Lotteringe in de eerfte, en dat Van
Deenmarke in de andere h e lft , en in den rand dit omfchrift ;
G E C T o m s D E S C O M P T E S D e L O R R A I N E . 1770.
L E G P E N N IN G E N DER R E K E N IN G E N FAN LOT TER
IN CE. 1770.
In den zelven tyd was Alfonfus v a n ' kleedde , met eenige aanzienlyke Man- stan ü«.
*„!’ä i r ' ' ? Markgraaf van G u a ft, die nen uit die Stad te Worms by d e n f e f „ . ;
mEni.de Stadhoudetfchap van Milanen be- Keizer gekoomen, naar allen f c h y n o m d z i . '
den il-’
IJ45 den toeftand des Lands te verneemen,
■ en de zaaken tot de overdragt te fchikken
B vinChrili
I Sternfec
I MS.
; wyl hy dat Hertogdom met de
Dochter des Roomfchkonings aan den
H ertog van Orleans ten huuwelyk beloofd
hadt.
Dit v errig t, en de K e ize r , den zeven-
(i)Chron.den ( " i) van Oegftmaand, van Worms
...nciviii Keulen naar Nederland vertrokken
z y n d e , is de twift tusfchen de V o r-
1 ften en Staaten van ’ t Smalkaldifche
; verbond,en Hendrik Hertog van Brons-
I -wyk, heviger ontftooken; wandt naa de
gemelde Vorften en Staaten, op den
Wormfchen Ryksdag, de iiigenoomene
(1) Corpsßronswykfche Landen ( x ) in het ver-
“ S r ' ’ moogen van den Keizer gefteld had-
t o t u v . M a j e f t e i t den Hertog
Pan. II. Hendrik gebooden hadt het geweer af
te leggen en den eifch door ’t recht
te vord e ren , heeft de Hertog zulks
niet alleen geweigerd en hiertegen ge-
druift , maar ze lf in ’t heimelyk krygsknegten
aangenoomen om de verloorene
Landen weder te winnen, gebrui-
kende tot dit einde het g e ld , dat hy
van den Franfchen Koning onder dit
voorwendfel getrokken h a d t , van de
(j)Sleida-knegten ( 3 ) door Frederik Reiffen-
b®»® > t®» fli®nfte des Konings van En-
gtu^Re- geland in Sakfen geworven, te verftrooi-
Reip. pag. jen. Als hy hierdoor eenen wakkeren
hoop volks b y e en , voorts naar zyn
L an d gevoerd , en her Slot Steinbrug
overweldigd h a d t , dreigde hy de Steden
Bronswyk, H an o v e r , M ind e , Bree-
me en Hamburg, indienze haare Bondgenooten
niet wilden verlaaten , met
zwaare ftraffen. Een andere hoop die
hem byftondt , omtrent agthonderd
Ruiters en drieduizend Voetknegten
f te r k , voegde zich , naa ’t befchaadi-
gen van den Graaf van T e c k e lb u rg ,
die in ’t Smalkaldifche verbond w a s ,
by hem , belegerde dus met vereenigde
magt het Slot Wolfenbuttel, en deedt
zich van de naafte Landzaaten alom
trouw zweeren.
D e Landgraaf van Hesfen, hierdoor
g etergd , bragt met beraad zyner Bond-
f j lM j . genooten ( 4 ) zevenduizend knegten op
■1511™= fl® b®®" > welken h y , door nog an- 111. D e e l.
dere drie vaandels Voetknegten en zest 1745'
ftenhonderd R u ite rs , midsgaders dtie- smu r.-
entwintig ftukken gefchuts vermeerderd
z y n d e , naar Fortheim g eleid d e , daar 474.
Erneft van Bronswyk Zoon van Philips
, door den Keurvorft van Sakfen gezonden
met duizend R u ite ren , drieduizend
Voetknegten , en zesduizend
die in zyn Land verzaameld waren, en
twaalf ftukken g e fch uts , hem te hulpe
kw am , kort hiernaa gevolgd door
Maurits Hertog van Sakfen , welke ,
mids dees met ’s Landgraaven Do ch ter
getrouwd w a s , ook aanzienlyke
manfchap te velde bragt -, des Hertog
H en d r ik , op ’t naderen van dit Le g e r
bevreesd geworden,het beleg van ’t Slot
veriiet, en door zyne behenden de onderhandeling
des Vreedes v e r z o g t , in
welke H e r to g Maurits hem grooten
dienft d e ed t, en z e lf over en weder
ging. Wanneer dit eenigen tyd geduurd
, en de Landgraaf het beflegten
van ’t verfchil op zeker beding aan
Hertog Maurits gelaaten h ad t, wierdt
alles , naa dat ’er reeds een beftand
beraamd w a s , toen ieder den Vreede
te gemoet z a g , door Hertog Hendrik
in ’t war gefmeeten en verbrooken ,
zeggende ftoutlyk, dat men binnen weinige
uuren wel zoude z ie n , o f hy o f
de Landgraaf meefter zoude zyn. Hierop
vielen de zynen op de verftrooide
knegten des Landgraaven, die om voeder
uit waren , aan.
Dus alle onderhandeling afgefneeden
en den ftryd begonnen z yn d e , heeft
de Landgraaf naar geene aanbiedingen
meer willen luifteren , maar den een-
entwintigften ( y ) van Wynmaand z y - 55)51,13,.
ne benden in flagorde gelchaard, en op
het L e g e r van H ertog Hendrik aange- S r?-
dreeven. H e t begin van ’t g e v e g t ,
mids het in eene engte voorviel, ftondt 47s.
zoo lang twyffelagtig, tot de Landgraaf
den w eg door ’t fchriklyk geweld
van zyn g ro f gefchut op end e , en het
ßronswykfche L e g e r dermaate prangde,
dat Hertog Hendrik eerft door zynen
H erau t, en eindelyk door twee Gezanten
, om een gefprek van Vreede verzog
t ; dog de Landgraaf antwoordde,
G g dat