I r a t i i r
I l i l)
1 , 1 ' i t
jzo H I S T O R I D E R
15 5 3 Het Vrouwebeeld, ’t welke op het ruggeftuk verbeeld is, voorfpelt, myns oordeels, door
— deKoorenairen,die het iu de hand he eft, de aanftaande vrugtbaarheid det Vorftinne welk
e , als uit Spanje gefprooten, een Konyn aan de voeten h eeft, zynde her van
(I) EB' dat R y k , dus ook op de Romeinfche penningen bekend; ja eenigen me d e n i j
Preicncde -oori h/Bt T.ant) vprfchaft h c c f t : hoe hec t y , men
« Í Í3
(')EBt Jat; K oolc ue ivomcimtuc peujimgei, u— ,j - e— ■ , - r a p i g f e groote meenigte van die dieren den naam aaii het Land verfchaft heeft : hoe het z y , men
p“' '*'= vindt deeze verklaaring in den rand;
V » y r a c
T o m . I .
pag. IS- C O N N V B I I F R V C T V S .
DE VRUGTEN DES HÜUfVELTKS.
I I De tweede draagt het borftbeeld der Vorftinne, niet van vooren als op den eerften;
maar' op de zyde gekeerd , hebbende den naam des maakers op den voorgrond, en dit
randfchrift ;
lO A N N .A C A R O L I V . A V G u s t i F I L i a , L V S I T A N i ®
P R I N C e p s .
JOHANNA DOCHTER VAN KEIZE R KAREL DEN VTFDEN,
PRINSES VAN PORTUGAAL.
tl) 6 .ia, Op het andere deel zietmen het verdichtfel ( 2 ) van Europa, die zieh door Jupiter m
M'B- de gedaante van eenen witten Stier liet vervoeren, afgefchetil ; een leerzaam voorbeeld
ivicH-uedaante ecncii wiuch ouk.i i.v... -----------,
f i ' i f voor ^ die . zich - , aan de , bekoorelykheden . I r 1 1__ t _ _ der J T Waereld t r _______ I J te vT veel e.i.1 v vergaapen:r t .i - m o lA
' ' 1 0 en , dewyl hec huu-
- welyk der Vorftinne, even ais het fpel van Enropa , de gelukkigfte uitgang niet nam, he efc
& f e q
men dit verdichtfel, wyl de penning laater gemaakt is , op ’s Keizers Dochter toegepaft,
en door dit Griekfche randfchrift opgehelderd;
A H A P A A A A K T O S .
g e h e e l G E L T K . .
/■î)Chron,
v a n V la a t v
d i e . B r a b ,
H o ll. e n i .
J n 4 t o p a g .
K k iij v e r -
la .
Eenige maanden hiernaa keerde de
Nederlandfche V lo o t weder terugge, en
kwam , den vyfentwintigften (3 ) van
Herfftmaand, met veele Koopmanfchappen,
( j lC h r o n ,
v a n H o l l .
d o o r
G o u t h o c -
v e n fo L 4ii.
en met tw'aalfhonderdduizend D u kaaten
in geld voor den Ke izer, in Z e e land.
’t Z y een gedeelte van deeze
V lo o t op haare terugreize, o f eene andere
in gevegt raakte, ik vinde, dat twee-
entwintig Hollandfche (4) Hulk en, met
Koopmanfchappen gelaaden uit Spanje
naar Nederland zeilende, in Oegftmaand
deezes jaars door negeniien weluitgerus-
te en zes mindere Franfche fchepen, met
magt van krygsvolk bemand , op de
hoogte van Douvre aangetaft zyn. De
Nederlanders, fchoon hunne vyanden
fterker bevolkt waren, ftelden zich echter
manlyk te w e e r , des de Franfen, in
behandelinge v a n ’t gefchut te kort fchie-
ten d e , vyftien Nederlanders aan boord
klampten, en dus zyd ’ aan zyde-vogten.
Wanneer dit hevige g e v e g t, zonder verpoozen,
van negen uuren des morgens tot
drie uuren naa den middag, met groote
bitterheid, geduurd h ad t, riepen de Franfen
, afgemat van den ftryd , om ftilftand
van wapenen; maar zulks d o o r ’t gebul-
der v a n ’t gefchut niet verftaan zynde ,
ftaken eenigen , om de Nederlanders te
doen afwyk en, de vlam in want en zei-
ile n , we ike zoo fchielyk voortfloeg , dat
! de cen zoow el als d’ander in den brand
raakte; zulks het volk van zes paar aan
elkander gekoppelde fchepen, geen lesfen
aan de overwinnende vlam ziende ,
in Z e e fprong , en zich in de naafte fchepen,
zonder aanzien van vriend o f vyand,
b o r g ; waardoor ’c gebeurde , dat de
Franfen, fterker van manfchap zynde ,
ook die Nederlandfche fchepen overweldigden
, door welken z y gered waren.
Zulks
N E D E R L A N D S C H E V O R S T E N . V. Boek 311
Z553 Zulks men b y ’ t einde van dit bloedige
— gevegt zes fchepen van iedere zyde verbrand
, en hierenboven v y f van de Nederlandfche
genoomen, vondt.
V o o r ’ t voltrekken deezer reize hadt
de Keizer ondertusfchen met zooveel
fpoeds zyne krygsmagt op dc been gebragt,
dat hy den Land voogd van Vlaandre
, den G raa f van R e u x , met de vaardigfte
Benden te velde , en , om de vyandlyke
ftrooperyen te beletten , voor
het fterke roofneft Terroane zon d t, w e l- '
k e Stad, op de grenzen v a n ’t Graaffchap
Artois gelegen, o p ’t gerügt van ’ c naderen
des Keizerlyken Legers , door den
Koning van Vrankryk tydig met kloeke
bezettinge en veele Edellieden, onder het
bevel van den Heer van Esfé , midsgaders
meenigte van voorraad v oorzien, en
i n ’t laatfte van Grasmaand door de Keizerlyke
krygsmagt beflooten wierdt. ,
Geduurende deeze belegering ftierf
Adriaan van C ro y G ra a f van R eu x en
Land voogd van Vlaandre den vyfden
van Weidemaand , aan wien in ’c Bcvel-
(11 locili hebberfchap v a n ’t L e g e r Pontus ( i ) van
Etig™’ag. Lalein H eer van Benicour opvolgde.
Dees taftte de Stad met zulk een ge-
w'eld aan , datmen naa tien dagen eene
w yd e opening gemaakt h ad t, door welk
e hy zyne knegten ten ftorm aanvoerde
; en hoew’el de aanvallenden ,
naa een hartnekkig g e v eg t, terugge gedreeven
w ie rd en , echter omfing de
Stad een groot verlies door ’t fneuvelen
van den Bevelhebber den Heer van
Esfé ; wandt François van Montmorency
, Zoon van den voornoemden A n nas
, het gebied aanvaard, en meer
moeds dan ervaarenhcid hebbende ,
h e e f t , naadat de Stad door zynen V a der
Annas met nieuwe hulpbenden verfterkt
was , zich door hct ondermei-
nen der Veften poogen te verweeren ,
maar eene der zelven , den twintigften
van Weidemaand, ontydig gefprongen
( i ) zynde , dempte niet alleen de graft,
cn maakte een gat in de veften , door
’t w e lk e men gemaklyk te paerd
konde inryden ; maar bragt. ze lf den
Bevelhebber , door dit onverwagt toeval
, in zulke verleg enheid, dat h y ,
geheel ontfteld , den tweeden ftorm
niet durvende afwagten , zonder uitftel
met het Keizerlyke Legerhoofd Lalein
in gefprek tradt, en , dewyl ’er geene
ftilftand (j 3 ) van w'apenen voor dien
tyd verzogt w a s , drongen de Duitfen
( 4 ) cn Nederlanders , ftaande deeze
onderhandeling, door de openingen der
V eften , verlloegen, zonder onderfcheid
van Staat, Ouderdom o f Kunne, alien die
w'eerftand booden, en namen de overigen
gevangen. Z ood ra de Stad T e r roane
in deeze drift geheel uitgeplonderd
w a s , wierdtze op orde van den
Keizer aan de vlamme op g eo fferd , en
zoo tot den grond verwoeft , datze federt
nooit w'eder opgebouwd is. O o k
wierdt haare Bisfchoplyke Z etel vernietigd
, en hiernaa onder de Bisdommen
van Boulonje, Y p e r e , en S'. Omer verdeeld.
Hierop zyn veelen der Franfche
Edellieden gevangen naar Vlaandre
ve rvo e rd , met hunnen Bevelhebber
M o n tm o ren cy , wiens afbeeldfel ik
nevens dat zyns Broeders op den volgenden
penning bewaard vinde.
' I H
( i ) C o m m
e n t . d e i
G u e r r e s
c n t ie
H e n r y I I .
& C lu r l e s
V . ( la r R a -
b u tin
P a r t .I I .
p a g . 8 . &
9-
{ 3} H ift.d e
L i e g e p a r
T h e o d .
B o u ill e
T o m , I I .
f o l . 3 8 7 .
14 D a n i d
H ift. (le
F r a n c e
T o m . V .
p a g . 45,9.
t4)1m. François van Montmorency , de oudfte Zooft ( 4 ) van Annas Coneftabel van Vrank-
S f , " r y k , en van Magdalena Dochter van Renatus van Savoije Graaf van V illa rs, wierdt aan-
' IILDul. . Mm mm merke-
. ri
■ i : i
tew
f e
” I tetii
l i t f e
t e r i
:. r i l ' r i ; ' ’ 1
1 ,
ll"
i f t i N i fe.
IIL ' r i f e î='|
jii
I. I :'1|i