■i,
Koninginne deedt uitroepen; doch zon- 1553
der voordeel, wyl hy den volgenden dag
met drie zyner Zoonen in hegtenis genoomen
, in den T o u r geilooten , en
eenigen tyd laater openlyk onthoofd
wierdt.
D e Koningin Maria , federt geenen
wederlland vindende , begaf zich mec
haare Zuster Elizabet en groot gevolg
naar L o n d en , daarze, den ( 3 } Thofe:
van Wynmaand,met de gewoone plech- Hi«.
z m d e , befloot met den H ertog van Suf-
■ folk hunne Dochter Johanna G ray op
den T ro o n te ftellen ; en hoewel deei
e by uitneemendheid geleerde cn deugdzaame
Prinfes de gemelde verhefling ,
als ftrydende tegen den uitterften wil
van Koning Hendrik, die haar naa Maria
en Elizabet benoemd h a d t , weigerd
e , echter wierdtze gedwongen de ze lve
te aanvaarden, e n , op den tienden
( i ) van Hooimaand, met goedvindinge
der Ryksraaden te Londen , met
uitfluitinge van M a r ia , tot Koningin
geheel tegen den zin des
’s Konings Kinders
( , ) Hin,
i e t Reform,
in
Engeland
door Bur-
S ." « ? '' uitgeroepen
enbciey-^ v o lk s , wyl dac tot
l lV U l genegen , en het gebied des Hertogen
van Northumberland moede was. De
H e r to g , van dit misnoegen en gemom-
pel niet on b ew u ft, wilde zich met geweld
meefter maaken , hieldt dierhalven
de Ryksraaden in den T o u r opge-
flo o te n , bragt eenig volk op de been,
en zondt ze lf eenen Shelly aan den
K e ize r , van wien hy ’t meefte te vreezen
h ad t, om den zelven kennis van
de verheffinge van Johanna Gray te
geeven , en des zelfs vriendfchap te
v e r zo e k en ; maar de Keizer weigerde
den Gezant gehoor te g e e v en , en de
brieven van de nieuwe Koninginne te
ontfangen. Hierop tyding koomende
dat Maria zich wakke r v e r fte rk te ,
dwongmen den H ertog van Northumberland
met eenen hoop volks tegen
haar op te trekken. T o en dees op w eg
w a s , en zich meende te v erfterk en,
bevondt hy in tegendeel , dat zyne
Krygsknegten alengs tot Maria overlie-
pen , dat de Raaden in zyn afweezen
van hem af- en Maria toevielen , en
haar niet alleen te Londen voor Konin-
(1) R. ginne ( 1 ) deeden uitroepen, maar ook
Said'An- Johanna G ray den pas verkreegen ty-
V i'p ” ” ’ ontnamen; voorts haaren Vader
Sy. ° den Herttog van Suffolk in den T o u r
flo o ten , en h em , H ertog van Northumberland
, haaren Schoonvader gebooden
het L e g e r af te danken,en zich voortaan
als een getrouw Onderdaan van Maria te
gedraagen. D it klonk hem als een don-
derflag in de ooren, des h y , ziende geen
middel te ontviugten , ftraks Maria voor
tigheid gekroond wierdt , hebbende al- Tons'vr.
voorens, om geene nieutve beroerte teP*® «-
v e rw e k k en , in den Raad verklaard en
onder de Gemeente doen verfpreiden y
van niemands gewisfe om den Godsdienft
te zullen dwingen ; doch in ’c
heimelyk hadt de Koningin zich reeds
met haare getrouwfte Vrienden beraaden
, op welke w y z e die verandering
konde gefchieden , willende de eenigheid
in de Kerke haars R y k s , zooze
zeide, herftellen. T o t dit einde befioot-
ze ( 4 ) den Kardinaal P o lu s , in wa ar-W Hilt,
digheid van Pauslyk G e z a n t , derwaart tom. in
te ontbieden , om Engeland met den
Paus te verzoenen. Eene zaak , die den «"U/rel
Opperkerkvoogd boven anderen voor-
d e e lig , en des ook byzonder aangenaam
w a s , te m e e r , omdat hy onlangs
te vooren , op verzoek der Neflo-
riaanen, die aan gene zyde van den
Euphraat tot aan den Indus woonen ,
eenen Simon Sulaka ( 5 ) tot hunnen
Patriarch gewyd hadt , en dus tot joiiiiii it
hoofd der Kerke van die Volkeren er-N°n?”s'n!.
kend w a s , g elyk de voornaamfte Vor-
ften van Europa hem ook door hunne foi.zqy.E;
Gezanten de gewoone eer beweezen
hadden , behalven de Koning Eduard ;
, des de Paus over den dood van deezen
hem ongehoorzaamen , en de aan-
flikkerende hoope van Engeland met zy ne
Kerk weder vereeenigd te zullen zien,
zeer verheugd w a s ; en dewyl zyne G e loofsgenooten
ftellen , dat ’er buiten
hunne Kerk geen hell te wagten is , zoo
heeftmen, om de afgeweekenen te trekk
en , en deonderhoorigen in ’t belang van
den Paus te houden, in dit g ewrigt des
tyds den nevensftaanden penning doen
maaken.
Op
»03 103
Op het eerile deel is de Pans in zyne prächtige Ideedinge, binnen deezen letterzoom
•afgebeeld;
I V L I V S I I I . P O N T i f e x M a x i m u s . A N n o I I I .
J ULI US DE I I L OPPERSTE PRIESTER. IN T DERDE
JAAR.
Op het andere deel binnen eenen fierlyken krans , zietmen een opfchrift, ’c gene uit de
eilige van deezen zin is ;
(0 Jcfaja Heilige Bladen ( i )
ondeend, hier tot het gemelde oogmerk op den Paus toegepaft , en
C a p -L X . A a n T ia n t i n ic •
G E N S E T R E G N V M , Q V O D N O N S E R V I E R I T T I B I ,
P E R I B I T .
HET FOLK EN HET KONINGRYK, T WEEK Ù NIE T GEDIEND
ZAL HEBBEN, ZA L VERGAAN.
G a rd in e r , den onbezonnen yver d e r |
Koninginne tot de verandering der Kerk
e befpeurende , boezemde haar befcheidenheid
i n , riedt zoo hachlyke
zaak alengs en als by trappen te doen,
en hadt den Keizer in dat zelve gc-
voelen overgehaald ; welke over dit
voorwerp verfcheidene brieven aan z y ne
Nigte fchreef, en haar tot het maa-
tigcn van haaren yver , om het werk
niet te verbrodden, vermaande, dus te
g elyk middel vondt om, met hulpe van
G ardiner, het ontworpe huuwelyk tusfchen
zynen Z o o n en de Koningin Maria
voort te zetten, en t’evens ora P o lus
, voor wiens koomfte de Ke izer en
Gardiner vreesden, zoolang buiten ’ c
R y k te houden , tot het ontworpe huuwelyk
geflooten zoude zyn. Uit deez
e oorzaake heeftmen P o lu s , reizende
door Duitsland , op ’s Keizers orde verhinderd
voort te trekken.
Middelerwylen wierden de Bisfchop-
fi)R. pen ( i ) in Engeland, door Koning E -
Hai tfin herfteld , en de
” III. Deel.
Roomfche Kerkdienften openlyk inge- gioi.Tomi
voerd ; ook vernietigde de Koningin
de Huuwelyksfcheiding van haaren V a - 97-
der Hendrik en haare Moeder Katarina
van Arragon ; wyders bevalze den uitheemfchen
Leeraaren en L e d en van
den Hervormden Godsdienft te vertrekken
: des de Leeraars Jan van La s c
o , Jan Uitenhoven en Micronius, verzeld
van omtrent honderdenvyfenzevcn-
tig ( 3 ) perfoonen , meeft Nederlan- (jiNcJet/
decs , in voorgaande tyden derwaart ge- h”,? ? V
v lugt, zich op twee fchepen naar D e en -g ] - jin
‘ J Metercn.
marke begaven , en van daar op eene foi. n.
bittere wy ze verdreeven , eindelyk •'
kort hiernaa-door meer anderen gevolgd
, te Emden een veilig verblyf
vonden.
Dus ongelukkig liep dit jaar voor
die van den Hervormden Godsdienft
ten einde : het v o lg en d e , vyftienhon-
derdvierenvyftig , nam zynen aanvang »04 met den dood van Jan Prins van P o r tugaal
, welke , voor eenige maanden
met Johanna van Ooftenryk ’s Keizers
S s ss Doch