J i l l
( i ) Corps
Diplomat,
par da
Mont.
T om . IV.
Part. II.
fol. 193.
Ci)Hift.de
Lorraine
par Aug.
Calmer
T om. II.
fol.1183.
(jtMauri-
céBlafon
des Chevaliers
fie
lit toifon
d’or fo).
213.
de
Lorraine
par Aug.
Calmet
T o m . l l .
fol. I l 82.
fs)Reÿde
gemelde Egtverbintenis, van welke
het v erdfag den eerften ( i ) van L en-
temaand door de Gemagtigden des Keizers
, L o d ew y k van Vlaandre Heer
van P ra a t , en Niklaas Perenot H e e r
van G ran v e lle , geflooten w ie r d t , met
beloften dat Kriftina de huuwlyksgaave
en inkoomften wegens haar eerfte
trouwverbond op ’t Hertogdom van
M ilanen, en andere haar behoorende
goed eren, by alle voorvallen zoüde genieren
; doch zonder Kinderen fterven-
d e , dan zoude alles tot den Keizer o f
des zelfs Erfgenaamen keeren. O p deez
e vo o rw a a rd e , en andere punten van
minder belang wierdt Kriftina , die
federt den dood häärs eerfte Gemaals
in Nederland gewoond hadt, den tien-
den ( x j van Hooimaand te Brusfel in
tegenwoordigheid der Landvoogdesfe ,
g e lyk beloofd w a s , aan den Hertog
van Bar plechtiglyk getrouwd. Kort
hiernaa volgde een tweede liu uw e ly k ,
door bemiddeling van den Keizer ge-
fm e e d , tusichen Renatus G raa f van
Nasfou en Prins van Oranje , die federt
zyn twaalf jaaren ( 3 ) de Land-
voogdy van ’t Graaffchap Borgonje bekleed
h a d t , en Anna van Lotteringe',
eenige Dochter van H e r to g A n to n i,w e lke
egtverbintenis in Oegftmaand ( 4 ) op
het Kafteel van Bar geflooten en gevierd
wierdt.
Wanneer de Keizer middelerwylen alles
te G end v erzekerd, en de Roomfchkoning
de reis naar Duitsland weder
aangenoomen h a d t , is zyne Keizerlyke
Majefteit , omtrent het midden van
Hooimaand, met de Landvoogdesfe en
groot gevolg over Brugge naar Nieu-
werhaven vertrokken, van waar hy door
A d o l f van Borgonje (y) H e e r van Vee -
r e , des zelfs Z o o n Maximiliaan en anderen,
met veele verfierde fchepen en
booten afgehaald en naar Walchere gevoerd
w ie r d t : toen h y dit Eiland en
Zuidbeveland gezien hadt, ftak hy o-
ver naar Z i r k z e e , daar de Magiftraat,
op ’s Keizers ver trek , aan alle dykers
beval ( iS ) van te gelyk aan hunne dy-
ken te koomen, om de zelven te be-
k ram m en, des zyne M a je fte it, zeer
verwonderd z y n d e , dat het Land van
Schouwen met zo o grooten arbeid en
koften moeft gehouden w o r d e n , het
zelve door eenen gunftbrief mildelyk
befchonk.
Naauwlyks hadt de Keizer de Z e e uw -
fche Eilanden bezigtigd , o f hy wierdt
door de zelve vloot als in zeegepraal
naar Holland g e v o e rd , e n , koomende
den eenentwiniigften ( 7 ) diet maand
te Do rd re ch t, door de Burgers ftaatlyk
ingehaald. H ier liittel tyds vertoevehde
trok hy naar Rotterdam , De lft en
’s Graavenhaage, daar h y eenige dagen
om de kwelling van ’t voeteuvel ver-
bleef, en den tiendcn van Oegftmaand
te L e y d e k w am , zettende voorts zynen
tred op Haarlem, en , hier van de
Gelaftigden der Hollandfche en W e ft-
vriesfche ( 8 ) Steden toeftemming eener
beede verkreegen hebbende, nam
hy den w e g op Amfterdam en voorts
op Utrecht. Wanneer de Keizer den
veeriienden van Oegftmaand derwaart
naderde; heeft zieh ieder om ftryd uitgedoft
; de aanzienlykfte (9) Stedelingen
en B u rg e r s , mids de Ke izer over zyne
Gemaalin in den rouw w'as, hadden
zieh in ’t zwart gekieed en gewapend;
de Ridderfchap van de Stad en ’ t L a n d ,
in ’t zwart fluw e e l, met goude ketenen
om den hals, en brandende toortfen in
de hand te paerd gezeten , trok zy ne
Majefteit te gemoer. D e S ch out,
Burgermeefters en Raaden ftonden op
de Singel buiten de To lfte egp o o r t, en
vielen den Keizer te v o e t , de Schout
boodt hem zyne ro e d e , en de Burgermeefters
de fleutels der poorten a a n ;
doch de Keizer g a f hen die ftraks weder
o v e r ; voortrydende kwam de Bisfchop
G e o rg van Egmond met Jan van
Vo erft Domdeken , die het woo rd
voerde, en de v y f Godshuizen, in hunne
plechtgewaaden, den Keizer aan de
Smedebrugge verwelkoomen , w e lk e
nevens zyne Zufter Maria , längs ver-
llerde ftraaten en huizen, naar den D om ,
en eindelyk van al den drang tot op
S“. Jans Ke rkhof in des Domdekens
huis geleid wierdt.
Geduurende ’s Keizers v e rb ly f te
Utrecht
horn. I.
deel. pag, 3-S-
15-40 Utrecht beloofde ( i ) hy die Stad nooit
‘ te fcheiden o f te verdeelen van de
fjlGout.
hoevcn
Chron.
van. HoIL
f o l .6 u &
Chron.
van Chriftj
Sternfc«
MS.
í 8)V e l io í
Chron.
Hoorn
pag. 142'
(9) Mafi
thæus de
Kcb. U l.
traj.AiH
¿loris Incerti
pag4
»68.. &,
Analeéî.’
T om . I.
pag- 170Ì, 5c fcq.
(!)Char-
BraVtc Brabant en Holland, ’ t zy
viivöotde by uitterilen w il, g ifte , o f hoe lie tzo u -
vendfbo- de moogen z y n ; e n , mids het zelve op
'ctikend’ v c tzo e k van die van Utrecht gedaan
Dcrentet, w ie r d t , beloofdenze insgelyks nooit te
zullen gedoogen o f toeftaan, dat ’er
rcchc. fcheiding o f afzondering gemaakt zoude
worden. Dit v errigt zynde is de Keizer
over V ian en , G ork om en Heusd e,
(ilBe- den eenentwintigften dier maand, (x) in
«D-sHet- ’s Hertogenbos ge'koomen , en feeftlyk
döirjl’van‘ "gshaald. D e S c h o u t , Schepens en
oudcnho- Raaden reeden zyne Majefteit te ge-
sxcio®'- moet , den zelven de roede cn de
fleutels der Stad aanbiedende, verzeld
logeriio! Yan veertienhonderd B ürg e ren , allen rus-
doorP.Iol . . , , , ? ’ . ,
rag. 13. tig in t harnas, gevolgd van vier benden
te paerd , buiten de poort ftonden
zes Slangen , welken tweemaalen
afgefchooten wie rden; ook befchonken
die van de Stad den Keizer met twee-
voedervaten w'yns,honderd maldercn hav
e r s , en twee vette Osfen. Van ’s H e r to genbos
nam de Keizer den w e g naar
tjIGont- iir ed a , daar hy , z o o eenigen (3) melden
, heerlyk door Renatus, Prins van
Oranje cn G ra a f van Nasfou, onthaaid
w ie rd t ; doch anderen fchryven dat R e natus
in deezen ty d , g elyk ik gemeld
heb , zyn huuwelyk in Lo tteringe voltrok
; hoe het z y , de K e iz e r , over
A ntwerp e en M echele, den laatften van
Oegftmaand , wmder te Brusfel gekeerd
uweiius z y n d e , beriep de ( 4 ) Steden van Hol-
van°”' land en Weftvriesland d e rw a a r t, en ,
F«” ” cn‘^9" ftand der zaaken inet de zelven 0-
lüenien- vetwoogen hebbende, ftelde zyne Majewe
Chron. „ . . , r m r i ^ /- i
van Brab. u c it , 111 H e r tü - o f , ZOO anderen fcliry-
'9en , ( y ) in Wynmaand den voornoem-
den Prins van O ra n je , R en a tu s , tot
vantidt Stadhouder van Holland , ^eeland en
Weftvriesland aan.
O o k maakte de KeizCr, naadat h y ,
(it)Brandt den tweeentwintigften ( 6 ) van Herfft-
Reiom.i. maand, weder een ftreng plakkaat
dß kettery verkondigd h ad t,
met goedvindinge der Landvoogdesfe
Maria , der Ridderen van ’ t G u id
e V I te s , en Hoofden en L e d en zyns
J I I . Deel.
hoeven
Chron.
van Holl.
io U ; i .
geheimen Raads midsgaders der geld- 154*
mid d e len, den vierden ( 7 ) van W yn - mpuk.'
maand, eene eeuwige W e t voor alle
zyne Nederlanden, door welke h y , " ” ®“ »
inzonderheid tot ruft van ’t L an d Hoii.i,
en behoudenis des Roomfchen Gods-
dienfts, beval , de dwaalingen en ket-
teryen uit te rod ijen , en recht over
ryken en armen zonder onderfcheid
te oeffenen ; voorts den Koophandel
tot «'elvaaren des Lands te befchermen
, cn de Ba n k e ro u tie rs , o f die
eens anders geld o f goed bedrieglyk
vervoerde voor openbaare dieven ,
ftraatfchenders en vyanden van de
gemeene welvaart te h ou d en , begeeren
d e , dat de Rechtcrs zoodaanigen
zonder aanzien van perfoon zouden
vervolgen , en , overtuigd van de
b ed tje g ly k h e id , met de koorde zouden
dooden , o f in gebrecken bly-
vende de ganfche fchuld moeten be-
-taalen ; ja dat geene liuuw'elykfche
voorwaarden o f genootene gaaven van
hunne Huisvrouwen zouden g e ld en ,
dan naa de fchuldenaars betaald waren.
Insgelyks verboodt h y alle op-
koopingen der w a a ren , en Iseval uitdrukke
lyk onder den eed , datmen de
nutfte -en bekwaamfte lieden, die men
konde vinden , tot de regeering o f be-
ftiering der gemeene zaaken , Steden o f
Gcmeenten zoude v c fk ie z e n , zonder
inzigt van gunft o f maagfchap ; en byaldien
onbekwaame o f beriigte lieden tot
Regeerders gefteld w a ren , dat de L an d voogdes
en L e d en yan den Geheimen
R a ad , de zelven met fchande voor altyd
van hun A m p t , ten voorbeeld van
anderen , zouden verfteeken; met meer
diergelyke bevelen, en openbaare biyken
van de zugt tot de Gerechtigheid en
tot het heil der Onderdaanen van
den grooten Ke izer K a r e l, w e lk e , het
oproer g ed em p t, het Beftand met den
Koning van Deenmarke ( 8 ) verlengd , (sjDie
en de ruft der Nederlanden dus om- chm” !
z ig tig bezorgd hebbende, oofzaait v e r - " ,” ®™^-^
fchafte , dar de volgende rekenpennin- Gomhoe-
gen op deezen tyd ontworpen o f ver- chton.
nieuwd zyn.
M I. Op