i ■ ! F ■' ' :
. f '■
; b ’j
5
H
•-V
J
M ? !Ì
1 : i
: i I
' .1
-; i '1
-318 Z E E G E w À S S E N. SPONS.
gen uit de Zee. ze iv e haalen. Dus ' fchynt
eene Zeeplant als een geheele .Wortel te
zyn ------ Anderen, als Zeekoraalen , Zeeboompjes
en Zeemosfeu,, zyn hard , o f
fteenagtig van aart ; eenigen zyn zagt en
U .’gzaam van bladeren, als ,’ t W ie r ; fom-
' :;en h o u tig , en met eenen bast omgee-
n ; anderen van buiten hard , ,en., binnen
weiken men oudtyds voor groeien-
. Zeeplanten hieldc : doch nu?noemt men
Plantdieren , om dat ze als Planten
» o e ien , dobh door Diertjes gemaakt wor-
ucn , en te gelyk Dieren zyn , die toonen
gevoel te hebben , en , een,,aas gewaar
wordende ; dat aangrypen, en eeten.
W i lt g y op deezen weg kundige Leidslie-
den hebbdn , dan zullen de Heeren h o d t -
TUYN en BODDAERT U in hunne Werken
die bekend zyn , een duidelyk berigt,. hiervan
geeven.
V , Zal ik U de waarheid zeggen , ik
Wi lde zeer g a a rn e e en ig e Zeeplanten zien.
W a ren , w y aan de Zee , ik zou . Ü bid-
den , my de Gewasfen der ziJce Wateren
' te toonen ? .
■.A. D e e ze ' gelegenheid ons afgefneden
z y n d e , zal, ik Ü alleen één. Z e e -g ew a s
o f Plantdier vertoonen , dat wy in onze
Zuiderzee vinden.- Het is de s po n s . Geiyk
het Ryk der Planten in de h is fm - (Algis)
en
en in de Champignons (Fungi) fchynt te
eindigen zo heeft de Schepper de diter-
fte grenspaal der Dieren , zo ’t ons dus
verre voorkomt , in de Spons-gewasfen geplaatst
, om hier den Overgang tusfchen
de Dieren en de Gewasfen te maaken. . Z y
komen nader aan de Planten dän eenig ander
Geflagt. Z y groeien , en zyn egter
tevens Dieren. In fommigen heeft men da
mondjes der oppervlakte zien kloppen. G y
ziet , dat deeze Spons , graauwagtig w i t ,
beftaande , gelyk het Microscoop U leeren
zal , uit tallooze blinkende Draaden ,
eene menigte poren o f gaatjes heeft : deez
e dienen haar . yoor maag en mond te gely
k , die het voedfel uit de Zee zuigen ,
gelyk die der Wortelen in de Landplantea
uit den grond. Als men ze fcheurt ,
groeien de ftukken in ’ t water weder op
nieuw ; doch de manier , van voortteeling
en groeing is noch duister. Men vindt er
veele foorten van : doch deezö uit onze
Zuiderzee zult gy nooit gezien hebben ------
In deeze Afbeelding (Plaat 5 .) ziet g y
eenen Steen , mede uit onze Zuiderzee
by Wieringen gehaald , met eene daarop
gegroeide Plant , zynde eene foort vaft
z e e -r u y , (Fucus Ceranoides) die hier op de
Steenen en aan de Kust van Engeland op
de Rotzen wast. De lerea kaauwen dezels
1 1
4 *
/