m
•ä Ì?ÌM
m
I l i a " '
•II?«
ä 3 i • A L G E M E E N E
h i i i z i i i g ,
terlle Ico
oniirenc i diiim. De 9 a chcden
van h e t lyf, welke op die 3
naart den donkerbriiifien Koji, de iets
dumicr cn bykans gelyk-koleurig is, vol -
g e i i , hebben eencrleie dikte, en ecne
heldere okergeele grondrerwe. Onder
de 3 eerlìe ledeti hebben de insgclyks
donker-bruine l'aoten hunne inleding;
e n her laatüe o f twaalfde en iets fiiialler
!id is mec 2 na b f n e d e n gekromde, bard
e en fcherpe fpitzen voorzien. Op het
c e r i l e der b e ide r -oke rge e l e ledenzietmen
3 vleeschverwige pinnen , waaivan de
reiddellle rechtop fleekc, en de andere,
aan leder zyde, buitenwaarts Haan. Van
ieder zyde-pin af loopt 'er, tot bynaasn
het laaille lid , ecne tedere zwarte llnie;
e n alle de leden, welke op die pinnen
v o l g e n , zyn met enkele korte hairtjes
be¿et , ald. 240. Deze Rtjps, eene
b e h u i z i n g voor zieh zeìve willcnde maak
e n , brengt uit hiar taai flymllof een
fpimel om zieh heen, en bezet, ten
z e l f d en tyde, de draaden van bui tenmet
z a n d k o r r e l s , waaruit dan eindelyk een
huisje ontifaat, dat m e n b y cene R o b -
b e n v e l - f c h e e d e vergelyken kan , maar
dat van achteren en van voorcn ecne
o p e n i n g heefr. Van binnen is het gansch
g l a d , en o p deze wyze is de Rups met
e e n gemaklyk Pantzier gedekt. Die
jfantzier verlaat ze ook n iet , en komt
'er niet verder uit, dan v o o r zo verre
liaare eerlle 3 harde leden of ringen reik
e n , ald. 241. Haare fpyzs beliaat z o
w e l in GewaOen, als in andere doode
luitsgaders leevende fchepzelen en Infect
e n , welke zy met haare 6 fcherpe Pooten
weec te vangen cn vali te houden.
W a n n e e r zy wi l veranderen, begeeft z e
z e zieh na den o e v e r , of aan de ryskens
e n llruiken, die in het w a t e r groejen ,
e n aan derzelver wortelen. Dan wordc
z e allengskens korter, en eindelyk, den
b a l g afltroopcnde, veiandert zy in eene
Pop, welke aanvanglyk geheel vvitachtig
i s ; maar vervolgeni helt haarekoletir
meer na het donkere, echter zo, dar
z e , geraeenlyk, eene geele grondverwe
behoude. Het achterlyf, dat iets d i k -
ker is, dan het voorlyf-, heefc aan het
laatfte lid eene korte fpits, en van deze
a f loopt 'er, aan ieder zyde, van 't a chteriyf
tot aan het vooriyf , eene na d e
ii) kervingen trapsvvyze oplilimmende linie
o m hoog, wjlke de ondervlakte, als't
w ä r e , van de bovenvlakte afzondert;
zynde de laatlle helderer, dan d e eerfte,
• die nierkelyk in 't brninevalc, alii,i\o..
Naa 14 dagen komt de Flinder daarnit
te vourfchyn. Die is enkel oker geel ,
en die koleur valt iets in 't brtiine. De
Knp is taraelyk van h e t borillluk gefcheid
e n , en heett ä zwarte Ooien, nevens
w e l k e ü lange hairvorniige5/riiZi»hunn
e inleding hebben. De Pomen zyn vry
l a n g , hebben aan h e t v o o r l l e deel 5 l e -
d e n , en aan d e l ang t e leden der 2 paar
acbterpooten zitten ettelyke korte en te •
dcre doornpuntjes. Het achterlyf, door
d e vleiigelen bedekt, is o o k geelacht ig,
hoewel het b y andere diergelyke Vlinders
niet akoos de g rondv e rwe der overige
deelen hebbe, ald, 243.
Water-rups , de graotfle Joort, lenevem
haare verandmng in een Flinder, 1[.-
24S. enz. Deze laat zieh meer in groote
llil ftaande, dan in vlietende wateten
v i n d e n , en bouwt ook een hnis voor
z i e h , draagende haare bouwiloffen, in
ailerleie fpaantjes en (plinters beftaande ,
met groote moeite te zaraen, en voegende
.dezelve zeer zorgviildig , door
niiddel van haar fpttizel, zodanig aan elk
a n d e r , dac 'er oindlyk eene bekwaama
w o o n i n g uit voor tkg ine , ald. 248. H a a -
r e
B L A D W Y Z E U.
r e ieagte niaakt byna 2 duim uit. De
K o p heeft eene oker-bruine grondverw
e , waarin eenige, naar de lengte get
o o g e n , zwarte ilreepen gezien worden.
D e 3 daarop volgende ringen of leden
•zyn van b o v e n vvcl iets bruiner, dan alle
de andere ; maar Valien van onderen
in 't bleek-geele en g roenacht ige, voornaaralyk
aan het laatfte lid. Van de beid
e zyd.pinnen af loopt 'er, rechts en
l i n k s , over den ¡den, cn Cden tot den
iiden ring cene tedere, bruine linie;cn
tudchen de ¡2 achterlle bruine, barde e n
fcherpe fpitzen ftaat van boven eene
verheve Wrar, Voor 't overige is ook
deze Rups, op alle de r ing en, van achteren
af, tot aan d e 3 voorile, met tedere
haittjes bezet. Wanneer de tyd
haarer veranderinge nadert, begeeft ze
i i c h , met haar huisje, na eene plaats,
o f aan eenig liehaam, dat deels onder
water i s , e n deels 'er over heen bangt,
e e n riet of eeni g ander gewas. Daar
maakt zy haar huisje val i , 249. trekt
het met barde draaden te z ame n , en fluir
Jiet van vooren en van achteren toe. N a a
14 dagen verfehynt zy eindeMt in de
g c d a a n i e van e en Vlinder. Ten aanzien
der grondverwe is 'er in dir flach van
VIinders eenig ondcrfchcid, want zoininige
derzelve zyn oke r -bruin, en h e b -
ben in hunne hovenvleugelen veelerleie
donker-brnine vlakken , vvaar tufl'chen
2y met verfcheide fireepen en a d e r c n , van
g e l y k e koleur, doortoogen zyn ; cn d e -
z e zyn de IVyjjes-, andere hebben in tegendeel
eene helder-graauwe grondverw
e , met even diergelyke, verfchillenide,
donkere, ja zelfs zwarte vlakken
en punten ; en deze zyn d e Mannetjes.
Aan de beide ondirvkugelen ziet men in
't geheel geene donkere vlakken; mr.ar
z e m , daar • en - t e g e n , met vede don •
kere adercn doortoogen; ook is bec
Achterlyf van dezen Vlinder raeer
g r a a u w , dan bruin. De 6 l'ooten zyn
nltoos oker-geel, en even z o is het g e -
legen met de Sprieten. Het bevruc'hte
fFyfje ontledigt zieh van zyne Eieren
buiten het water aan h e t daarin groejende
riet of andere gewaflen , aU. 2 5 0 .
vvaaruit de jonge waterrupfen veelal in
de maand Mai, hoewel ook zommigen,
eeril in de maand Jmy, het daglicht
z i e n , ald. 1.
Water-rups, !^de zespootigewelke haare
wooning ten detle van afgeknaagd
gras, en ten deele van fchorfen en andere
kleine houtfpaamjes maaht, It.
2 4 4 . enz. Haare koleur is, over het
algcmeen genomen, groenachtig; doch
AtKop en de 3 eerfle ringen, benevensde
Ponten, zyn altoos iets donkerer,
dan het overige dcel. Op den Vierden
ring naa den K o p is z e met 3 pinnen,en
a,m het achterlle o f laatfle lid is ze m e t
3 kleine haakjes voorzien, ald. 2 4 5 .
Omtrent den tyd der a a n t o a n d e veranderiDge
raaakt zy haar htiisje aan de WatergewalFen
vaft, en fpint het van achtercn
en vooren toe, g e l y k tnen haar nog in
IVai m Jury op die w y z e vindt hangen,
en wordt eene Pop. In dit C e l l e i j e blylt
deze Pop 14 dagen lang, ennaaverjoop
van dien tyd b r e ekt 'er d e Flinder uit.
Van deze foort van rupfen komen iraceerlste
Flinders, in grootte en kolcnren
vcrfchillende. De een is iets kleiner,
e n , behalve zyne beide zwarte Oogen,
doorgaande geelachtig-olier-bruin ; maar
in het midden van den hovenvleugel b e -
ipenrt men eene vlak, welke iets hel -
derer IS, dan d e g rondve rwe . De tweeds
en grcoter Flinder ziet 'er veel frisier
uit, ald. 246. f c h o o n hy meerendeels
flechts okergeel z y . In de hven-
S ^ vi tu