De tweede
vrugt is de
b e s c h r y v i k g v a n d e
uitnemende goed, om’er de Varkens meede te meften; die daer
van een vaft en hard Spek krygetv. _
De tweede vrugt van deefeu boom is de Wyn felfs. Om de-
vrugtisde felve te verkrygen en af te tappen, werden de boomen, die oud
U'yo; en genoeg zyn, om ver gekapt, van alftjn takken berootd, entee-
v ° r iT d nemael kael gemaekt. Eenige weinige dagen dus geleegen heb-
v s bende, werd in ’t dik ft e van de Stam een klemgaetje geboord,
en daer in een klein pypje van Riet geftooken , waer door de
Wyn de Palm dan in een potje, dat’er onder gefteld is , koomt
te vallen, doch al droppelende en fo langfaem , dat in vierentwintig
neren maer pas een Stoop wyn uiteen werd getapt;«w»-
tk,dertig, en fomtyds ook meer dagen,geeft een boom wyn, al na de
grond waer den felven gewaflen is, bequaem voor hem is ge-
weeft. Als de hoorn op het laetft begint te hopen,(o werd er een
vier onder geftookt, om’er de tey»des te meer, en m etgrooter
T, _ kragt uit te dryven. _ , , .
Js, vers ge- vers by, of onder de boomen , fo men t hier
droRken >
niet onaen-
genaem van :1
fmaek.
noemt, gedronken, is heel lieffelykenaengenaem vanfmaek,maer
te gelyk- ook foflerk, dat, eer men’er op verdagt is, iy y-
mant fraeiby de neus kan vatten, eneerhy er om denkt, de
hoogte doen krygen; doch de geen welke de Wynboeren! dage-
lyks aen Strand brengen, is niet veel byfonders, om dat de-
fehe door haar al te fchoon werd gewajjchen znverlengd; en dus
wordfe, my ns dunkens, van den gemeenen man,en de Negers,met
fo veel om de goede fmaek, als wel om’er een verheuging van te
krygen, gedronken; tot het laetfte isfe, fchoon redelij gewa
terd, heel bequaem. ’ , , , ,
De wijn van de boomen getrokken fynde , rs denjélven tot
geenig ding meer nut, dan om verbrand te worden; dog als
de boomen noch in haer groet ftaen, werden de bladen gebeefigt
©in touw.v&n te maken , fo tot het breyen.van hare netten, a s
andere bemodigtheeden. .
Vierderlei flag van boomen werden hier gevonden > doch V-
der met een byfondtrennaem. Van de regte eneigentlijke Wyn de
Tweede- Palm, hebben wy reeds gefprooken.
fl,g van De tweede fiag van uyn de Palm werd op geen plaets anders
wyn de vergaderd of'getapt, dan in het Eantynfe Land. Men noem
Palm, ge- ^ ^ Quaker, om welke reeden , heb ik UE. reeds m een
naemt Qua- atlkerr
G Ü I N E S E G O U D-K U ST .
anderen Brief gefegt. Sy overtreft de wyn de Palmin lieffielykheid,
en ook fier verre in kragt; könnende men van defelve qualyk
half fo veel verdragen; en de boomen, waer uit deefe wyn werd
getapt, fyn wd de helft kleinder als de regte fVyn de Palm-boomen.
De derde heeft men in de Landen van Ancober, Abokroe, Axim
en Ante, doch in ’t laetft e maer heel weinig. Defelve draegt
de naem van Pardon; dies UE. welmoogtgelooven, hoegroo-
ten fchelmftuk ymant hier te Land ook begaet, fo kan den felven
doch heel ligt Pardon krygen, mits dat hy maer inéegunft
• van den IVyngod maekt te ftaen. Deefe wyn is in fmaek van de
voor en genoemde heel verfcheiden; is wel fo aengmaem , doch
lang fo fterk niet.
Deefe boomen werden, als de voorige, niet om ver gekapt,
maer men tapt’er de wynidgroeyende uit, evenals men in Ocft-
Indien de Suri uit de.'Coco snoot en-boomen tapt; doch dit onder-
fcheid is’er in, dat fchoon ter gefeideplaets de wyn uit boomen
werd getapt, defelve echter levende bly ven, doch hier gaen-
fe uit en fterven: de reeden hier van geloof ik deefe te zyn, dat
men’er in Indien de wyn niet t'eenemael aftapt, maer iets tot
voedfel,om weeder voort tegroeyen,dzzr in laet,dog hier trekt men
het’ér tot de laetfte druppel toe uit; dies het ook niet anders fyn
kan, of fy moeten, fo haeft’eralde vochtigheid uit is, t ’eepe-
mael verteeren.
’t Fier de fiag van wyn de Palm heeft men in de Landen van
..Ante, fabi en Adom: deefe is van alle drie de vöoren genoem-
de geheeüyk verfcheiden in finaek , by defelve is geen fterkte ter
weereld, maer fmaekt, vers gedronken, by na als Soetemelk\ttn uer
of tien oud, en getapt weefende, deugtfe niet meer om gedronken
tejvorden, en is ook nergens toe bequaem. Mennoemd defelve
Cnffia.
De Negers geeven voor, dat men door veel van deefe wyn
te drinken groote Gemagten krygt, ’t geen ook wel aenneemelyk
ïs ; om dat de Negers op geen plaets van de Kuft die quael fo
veel fyn onderworpen, als in do genoemde Landfchappen. De wyn
-werd van deefe boomen vergaderd, even als van de Pardon ge-
Jegt is, te weeten al gr oey ende.
De Stam van een Wyn de Palm-boom in de ronde gerne eten, is
Derdeflig
Pardon ge-
naemt.
Vierde flag ,
genaemt
Criflia.