Stieren en
Koeien»
tCr Ë E S C H R Y V I N G V A N D E
?oed 'Teekenaer bykomt. Ik heb fqdarïig een perfoon hier gehad»
welke my eenige der felver geheel na ’t leven heeft afgeteekent,
als U E. by het nevens geiende fult konnen beoogen; maer voor
eenige dagen verleeden»- heeft de alverflindende Dood-, die niemand
waef, en in
wat Landen
men defclve
heeft«
ontliet, hem uit dit Leven weggerukt; latende my alfoten
halvenvan myn voornemen fteeken , ’t geen waerlyk jammerens-
vvaerdig is , alfo anderfints aen UE. gefigt fo veele enverfchei®
de vreemde Dieren fouden vertoont werden , dat het een luft
om te befthouwen foude fyn geweefl: te meer » om dat de mee-
fte der felver noch aen de weereld onbekent zyn. Kan het fyn»
CMyn Heer, ik bidde UE. nieuwsgierigheid fo veel op HE. gemoed
mag winnen, dat UE. een ander binnen Amfterdam op-
fpeiïrt j en den felven beweegt» om herwaerts aen te komen:.
UE. kond den felven verfeekcrcn, dat hy rykelyk en wel fal
beloont werden, en met een half iaer atbeids meer winnen»
als hy in Holland in drie jaren fou doeö. De tegenfm die hy
in \Land mogt hebben, fal U£. hem gemakkelyk uit het hooft
konnen praten:en daernevens beloven, en fclfs-verfeekeren»,
dat we hém hier op de Kuft, niet een dag langer als t hém
belieft, Mlen honden ;. maer na gedacne arbeid en fyn begeerte
» aenlïóhds weder laten vertrekken. Dies, Myn Heer*
wilt hier doch u werk van maken;ik ftaborg, dat UE.het lig
hier na niet fult beklagen.
Vermits ik met het Gedierte' dèefes Lands te befchryven een
aen vang neem» fo komt onder dé 'Tamme eerllelyk t gehoorn-
de Vee te vooren ; als Stieren, Koe jen , Offen » Bokken , enz.
Lantwaerds in» als in Üinkira, AJiantl, Akim, en meerLatit-
fchappen, heeft men van alle deefe een groote meenigte; doch
wegens de ver-afgelegentheid defer Tlaetftn , werden’ermaer
eenige weinige Stieren en Keejen op ’t iïrand gebragt;, maer
echter werden’er aén Axirn , Pocqaeftou, Elmina en Acra , al
een goed gedeelte gefokt, en voornamentlyk aen, of ontrent
Acra, om datfe défelve daer gemakkelyk, en met weinig moeite
, uit het Aquamboefthe Landfchap , en van Lampi konnen
krijgen.
Anders liet men op de Gout-Kuft niet als Slieren en Koejen;
want om de Stieren tot O (jen te. fnijden, hebben d z Negers geen
kennis,
G U I N E S E G O Ü D -K U S T. 17
kennis. Aen Axim hebben deefe heeften zzn redelyke goede en
grafige Wey, en dieshalven teelenfe daer al heel wel voort,
en worden ook fraei vet: van ’s gelyken by de Brandenburgers
aen Pocquefouzw tot Acra; maer aen E lm in a en daer ontrent,
fynfe, en blyven ook altoos even doren mager; waeraen niet
veel lieflykheid is te vinden; dog daerentegen werdenfe aen
genoemde Plaets, en nergens anders, gemolken, weegens der
Negers onkunde-, doch de melk die fy geven, is fo mager en gering,
dat twintig a dertig Koebeeften des Generaels Tafel nauw-
lyks konnen verforgen.
B y uitneementheid klein en ligt v allen deefe Beeft en: het Syn klein
moet al een van de befte K.oeyen zyn, die, na fyiwolle wasdom en ‘‘S1-
te hebben gekreegen, tweehonderdenvyftigpondSzl wegen;hoe-
welfe, na haer grootte te reekenen, wel de helft meer mochten
weegen: doch al het gedierte, fo wel menfehen als heeften ,-
valt hier te Land, fchoon redelyk groot ,fonderling %f,’tgeen,
myns dunkens, nergens anders als van ’t flechte voedfel van
daen koomt; waerdoorfe, in plaets van een vallen doorvoed
vleefch, niet anders krygen , als dat feer fpongiachtig , los,
dor en taey is: daerenboven fyn meelt al deKoebeeften ganfeh Ook dor e*
onaengenaem van fmaek ; en echter weigerd men voor een
volwajfen Beeft niet, honderd Goudguldens of vijftig Ryksdaelders, <]Uer van
en fomtyds ook wel meer, te betalen. prijs.
De jonge K.alveren , die eeniglints goed behoorden te we-
fen, zyn,weegens deJchrale melk diefe van haer Moertuigen,
ook üegt genoeg; dies ons het Rundvleejch, ’t zy oud of jong,
hier weinig te ftade komt.
Schapen , of die'er ten minften de naem van dragen , heeft Schapen
men over degeheele K«y?in genoegfame meenigte; echter val- fen,,QP^c
len defelve heel duer. Dit Vee , behalven dat het ontrent de
helft kleinder is, heeft de eigenfte geflalte of gedaente, als de Schapen
by ons in Europa , doch fyn over haer lijf met geen wol Hebben
befet, maer in plaets van dat voorlien met hair,ten lengte van hair in
een vinger, dies het hier volkomentlyk in de verkeerde wereld j ^ ts van
is; want de menfehen, te weeten de Negers, de wol, zn&zheeften
het hair dragen; gemerkt dat der Negers veel eigentlyker
na wol als hair gelijkt.
II. Deel. C Het