4 BESCHRYVINGE VAN DE
lenfe niet nalaten, om alles aen te wenden ’t geene fy meenen. tot het uitrekken van haer levensdraad fou mogen dienen : en,
byaldien fy fp wel, als de oude Grieken , kennis aen die drie
Gefuflers de Parca hadden, ik hen verfekerd, dat die haer
vpornaemfie Gpddinnen fouden 2$n>, en welke fy met de meefte
offerhanden fouden vereeren.
dekn'tf^ ’t Eerlt dat fy intyd vanfiekte ter hand nemen, fijn, gejyk
kragteloos overa^ 1° de geheeta wereld, de Geneesmiddelen) hoewel fy de-
van haer ge- felv.e al te kragteloos agten om daer door alleen by levenden ly-
lec ° ? 3*', ve te bonnen blyven , en haer gejondheid wederom temogen
klveeenfie- bekomen ; eti dieshalyen moeten’er kyagtiger middelen ter hand
ke te herik}- genomen werden, altoos die fy voor fodanige houden , be~
kn: ftaende wederom in ’t plegen van haer gevsoonly ken Jlfgodendicnjh
en t’eerder komenfe hier toe, wyl de geene., die hier te Land
de Rol van Heelmeefter fpeeld, te gelyk ook Feticheer , of
Priefier is.; dus het defelve niet fwaer valt om do vrienden wys
te maken, dat dc^eie niet kan gejholpen , o f weder gejond
maerofferen worden, ten fy voor hem aen den Afgod met een offerhande
aen de Afeo- verfoening werd gedaen; en vermitsfe hiertoe uit deraertfeer
den; B " geneigd zyn, fo fynfe aenftonds op ’t feggen van den Priefier
gereed; bidden den felven vervolgens om den sslfged te willen
vragen wat fijn begeerte is. De Priefier laet-fig hierop niet
lang nooden » wyl’er voordeel voor hem in fteekt ; waer-
om hy met den eerften fync bedriegeryen •werkfiellig maekt j
en na het feive verrigt te hebben, belaft hy de vrienden dat ïy
wat. een Schoep) Varken y Hoenders) Hond oi K,at, of wat hem, in
den finkoomt, moeten offeren-) fomtyds ook Goud) Kleede-
ren, Drank) en andere fraeyefaekjes meer; ’t geen alles gerigt
is na dat de middelen van de geene die hy bediend , fig uyt-
ftrekken : want hier ontrent gaen.defe iWwgm nog al vry
befcheiden te werk, overleggende, of de ntenfchen in ftaet fyn
om defe onkofien xo konnen dragen,; en gaen daer mede de be-
fijoeidenbeid fommige godlooje Roomfche Priefiers te bóven, welke
meenigmael door ’t veel eifchen er» vorderen vpor hare Mis-
offerhanden) veel lieden kael en beroid maken.
't Geen dan, als gefegt is, door denPriefier wordgeeifeht,
brengen de Negersmet de meefte goedwilligheid des werelds
'toe;
G ü IN E SE G O U D-K U S T. y
toe; dieper fig dan ook wel van weet te reegenen. Is ’t faek
dat den fieken kort hier na door eenig toeval, ’t fy door de kragt
der Geneesmiddelen, o f door fyn goede natuer geholpen, gejond
word, fo en blyft den Heelmeefier) of Poep) ookgantfchelyk
niet onbeloond. Want dt Negers fyn met die ondankbaerheid,
waer van de Heer Willem Godfchalk van Fokkenborg ons heel aer-
dig befchuldigd, niet befet, dat fy de DoBuors als de Duivel
fouden haten, fo haeftfe maer flegs geneefen waren. O f fo als
zyn Ed. iegt:
Dat dl de Ménfchen in 't gemeyn,
D e DoElers als de Duivel haten*.
So haefi z.y fiegts,geneefen zyn ,
Men heeft reden om dat Vers teenemael om te keeren, en Vers-om-
te feggen, dat hier de menfehen in ’t gemein de DoPloors tot fetting
den hemel pryfen, fo haeft fy flegs geneefen zyn.
Maer gebeurd’t , dat dozs.Jieke fyn quael blyft dueren , of
wel dat defelve verargerd) fo moeten’er op nieuws offerhanden
worden gedaen, en dat met nog vry meerder onkpfien als te
voren; welk offeren fo lang duerd tot den fieken wederge««-
fen is* of dat den felven onderwyl koomt te fierven.
Veelmalen werd den Heelmeefier ook wel afgedankt,.en een v , .
ander in fyn plaets gefteld en aengenomen; welke danweder Van Hed-
van nieuw af aen begind, en fyn voordeel metfyns makkers en- meefters;
gelukwel weet waer te neemen.
Desfelfs eerfle werk is, als de Heelmeefiers gemeenlyk by ons,
om alles, waer mede de anderegearbeyd heeft, te veroordeeleH)
en den felven van onkunde in fyn kunfi te befchuldigen, waer
pp ,het offeren weder pp nieuw metfeer^roote onkofien aengaet: en nieuwe
wantAces mieuwen gaft, vreefende voor gelyk ongeval, als fyn offerhau-
Voorfaet is wedervaren, zeegend fig in ty ds fo veel immers doen- den *
lyk is, en dat met fo flimme ftreeken, dat fy!er mcenigen Eu-
ropifihen Heelmeefier (alhoewel ook arg genoeg) mede fouden
befchamen. Trekt u dit niet aen, tJkCyn Heer , ’t word van
v iu , als wefendë van de vroomen, .niet gefegt.
Het veranderen van Heelmeefiers gebeurd fomtyds twwfw en
meermalen, en geftadig by vergelyking met meerder onkofien
a * ons > fy“oe de Negers fo wopderlyk. gefetop het offeren,
A 3, dat