Schepping Goud, of de Kunft van Leefen en Schryven; en wijl de S wart en
da Men- de eerfte keur van God gegeven was, foo hadden zy •
fchen, als het Goud gekoolen , en aan de Blanken de Letterkunde
doofeen1VC Sc'aten > * gccn kaar van God wierd toegeftaan , die
zdcere'spin cgter over haar begeerly kheyd en Geld-zugt rerHoord zynde,
zjn gefcha- befloot, dat de Blanken ten eeuwigen dagen over haar zouden
pen. heerfchen, en dat zy dezelve te allen tyden als Slaven zouden
, moeten oppafien en dienen. Andere wederom dryven , dat
voelenfals denMenfchinloodanigen Pofiuur, als hy zignu bevind, niet
datGod en isgefchapen: maardatom des te gemakkelyker voort te tee-
Blankecn ien <je Mannen dat geene, waar door fè van dcVrouwen zyn on-
MtnThen' derfcheyden, opeen andere en openbare plaats droegen: Soo
in den be. ook deVrouwlieden het haare, alfbo het een naar ’t ander moeft
ginnege- gevoegtzyn. Wat d unktUE., Myn Heer, is dit niet ce*
hacf^'en belaggelyke en wonderlyke Helling, en zonden d# Turken me»
twee gaven de zomtyds niet in dees waan zijn , om datfe by wylen haar
om te »er- beeflagtige Lujl met de Vrouwen op een omatuurlyke wijs,
kicfen.voor (’k gefwyge met Manlieden ) verladen,
gefteld. >k Heb maar weynige Swarten gevonden, welke het gezey-
Eenderde de dreeven ,e n wanneer ik dezelve vroeg, waarom, en op
gevoelen wattijd, den Menfch wederom (bo, als men hem tegenwoorvandes
digziet, is veranderd ? Soo antwoordenfe, dat GW het, om
fthen,C|ne de Eerbaarheyds wil,weder had veranderd , ten tyde dat dè
geheel on- weereldal zodanig was Bevolkt,óm om *t Gejlagt der Menfchen té
nolel en b e -onderhouden, de hedendaagfc wijs genoeg was. Nochande-
,iggclï k. re heeft men op de Goud-¥>.ufivm Guinea, dewelke bewecreo,
Noa een als dat de eerjle Menfchen uylHooien en Putten zyn voortgekoviefdcftel
men, hoedanig een ons noch huyden in een groote Klip aan
lingdcrNe- Zee, en b y , of neven ons Fort aan Acra, werd vertoond. Dog
Ie M«|S dat zaëjcs wat,indien ik alle dtGevoelens van deSchepping wilde aan-
fchen niet kalen, en wat verbeelding zy van Zon, Maan en de Sterren
gelchapen , hebben, zoo zoud ik , in plaats van kort, wel verdrietig lang
maarujrt vallen. Dit zal ik maar eenlyk zeggen , dat Pater Kircherus
ooderaMtfte met vee] werk zou hebben om haar de Bevolking der Planeet en,
fpelonken ten
zyn »oort- * De Negtri wamen , dat ’er buyrcn haar Land geen Goud gevonden werd,
gekomen, noch ook dat ’er Smarten zyn , dewelke dc Letterkunde verftaaD j die zy van de
uytgebreydheyd des Weereldi geen andere kelims hebben, als voor zo verre zy
uyt ons verhaal konneu begrypen.
GUINESE GOUD-KUST. .137
ten minften van de Maan, te doen gelooven ; want zy ’er
van nu af een Kaarel Qp de ’Trom Jlaande , in lconnen bekennen.
. ’t Woord Fetiche heb ik op ’t vorige blad belooft te zullen ’t Woord
.verklaren, en wijl het veelbetekeniffenheeft, zoo zullen wy zyn
het zelve eens gaan ontledigen. . Fetiche, anders Boffum in de oorfpron.
Negers taal, heeft zyn benaming van haar Afgod , die zy Bof- kclijzc be-
fum noemen, zelfs. Als fe nu aan haar Afgod willen Offeren,
of iets van den zelven begeeren te weten, foozeggenfè, komt 2elfj eg0
laat ont Fetiche maken •, willende daar mede even foo veel zeg- hceftbuy-
gen, als, komt laat ons onfe Gods-dienft verrigten, en zien o f ten dien een
hooren wat ons God ’er af zegt. Van s gely ken mede foo wan- g'°t” >cte*'
neerfe dees of geene belediging van iemand hebben ontfangen ,
foo makenf® Fetiche om den zelven te bederven , ’t geen op
volgende wijs gefchiet : zy laten eenigekoft, drank, -ofiets Hoedanig
anders , door hun Feticheer of Ojfer-Paap befweeren , en
firoyen het zei ve op fopdanige plaats, waar dat zy weten dat g *
haar wederparty gewoon is te gaan: en geloven vaftelijk, dat,
zoo wanneer de zelve dit befwooren goed komt aan te raken , hy
zeekerlijk binnen korten tijd zal moeten flerven. Dies de gee- Jen twee-
ne, de welke hier voor bevreeft zijn , alfe loodanigen plaats
ontmoeten, zig over dezelve latendragen, als wanneer het tdafenbe-
baar niet kan deeren 3 noch ook niet den drager : want dit iweren tot
befwoorne endoedniemand ccmgïeed, daneenlijk den geene , ^derving
waar voor het toegemaakt is. Dies dit vry befcheydender is
als ik voor defen wel van fommige Italianen , dewelke het nende,
kunsje van vergiftigen mede èygen is, heb geleefen , die om
haar Vyanden van kant te helpen, zig niet ontlien ook onfchul-
digein groot gevaar te Hellen, waarom ik van de Iataliaanfe
Fetiche niet veel zou houden; maar liever over alle, die van de
Negers gemaakt zijn, fchoon uytdrukkelijk voor my gelegt,
gaan.
Op even gelykc wijs, als ik verhaald heb, gaanfe te werk, J e" der-
wanneer haar iets ontftolen is, om door dat middel den D ‘ef ^
ontdekken, en den zelven zyn behoorlykeftraf te doen erlangen}
zy gelooven die foo hartnekkig, dat, fchoon men haar
honderd voorbeelden aan wijH die het tegendeel betuygen, zy
van dit gevoelen niet zijn af tpbrengen , weetende altoos iets
S voor