Ongeregdt
leven van
dengcmee-
neu man op
dc Kuft,
Ook van de
geen dewelke
overmits
hen
Ainpten
in aaufien
zyu.
Waar door
fe aan andere
plaats
komen te
maken.
104 BESCHRYVING VAN DE
maar we l, dat het van eenige maar meer als al te waar is; want
by aldien zommige wat meerder agt op haar zei ven gaven, zoo
zou men, menfebelyker wijs geoordeeld, hier jaarlijks zoo veel
Sieken en Dooden niet hebben. Want de Soldy van deesligte
vinke is zoo dra niet by haar ontfangen , ( foo fe het niet bc-
reeds fchuldig zyn ) of het werd in Brandewyne n Wijn de Palm,
twee Petten, onmatelyk gebrukt, verteerd} waar doorfe
niet komen over te houden waar voorfè eten zoude mogen kopen:
moetende zig dieshalven met Brood, Oly enZout bely-
den, of op zyn belt, meteen weynig Vis-, waarom het ook
wel te bedenken is , dat deze naauwelyks gezond kpnnen blv-
ven. Onder de gemeene man gaat het meeft dusdanig toe, én
het ware te wenfehen, dat het van de geen, dieinaanfienzyn,
niet en wierd gevolgd; zynde by dezelve het overdadig Suy-
pen ook geen gebrek: en hebben dezelve wat meerder Soldy,
zy hebben ook des te meerder DorB; ’ t welk dan mede nood-
zakelyk een fchrale Keuken moet veroorfaken, indienfe het geluk
niet en hebben, dat den een of den ander \macgeld komt te
verftrekken: en dat onder verband van het geene zy de Maat-
fchappy hebben, of zullen verdienen ; ook wel op het geloof
van dat debetaaling door haar Vrienden, of Ouders, in Holland
zal gefchieden. Dog terwyl zoodanige fchulden als de
Kanker inv reet en , zo word het haaft met zoodanige M ejjieurs
erger, en wennen zy met ’er tyd zoodanig aan den Drank,
dats’er namaals met Hokken niet weder af te flaan zyn; en tot
ophooping van noch meerder quaad, gaanfe dagelyks met zoo
een brandenden yver haar Offerhande m den 'Tempel van Venus
brengen, even of er haar Gelukzaligheyd aan verbonden was:
en zoo werd het weynig Vlees en Bloed, dat haar door ’t onge-
fchikt Suypen, en de fchadclyke Lugt noch overgebleven is,
hier aan belleed, en daar mede adieu welvaren , gezondheid,en
eyndelyk ook het leven. Dog dit moet zoo al in zyn,werk
gaan, zal een ander mede een plaats krygen : want by aldien
de M enfehen hier zoo lang wilden leven, als in Europa, zoo
Zou het noch veel flegter zyn : mits men dan een fchoone tyd'
zou moeten wagten eer men tot een aanzjenlyke Bediening
quam } en zonder dat zal men niee ligt iemand rijk uyt Guinea
zien xhuys komen, ’t Zyn maar de Voornaamste die gelegenthëid
heid hebben om iets te vergaderen, en dan noch in lang zoo
veel niet, als haar werd nagegeven. De winden alhier werden
waarlykzuur genoeg gewonnen, mits ’er het befte pand,
namentlyk ’t leven voor werd gewaagt.
Maar om weder tot de Ongezondheyd van het Land teko- ^
men. Men \md Menfehen, dewelke tuflehen de een en an- (cheydtur-
dcrePtorronderfcheyd maaken: en ik zou my ook heel ligt fchendeon-
by haar voegen, mits datfe zoodanige Plaatfenuytkoozen, gefondheyJ
waar dat men geftadig een frifle wind had, en daar de minfte
Bank door de Negers wierd gemaakt; zulke Plaat zen zouden iedere,
vermoedelyk de befte zyn ; als wanneer men in zoo een geval
Boutry en Zacondee wel de voorrang zou mogen geven.
Hoe Ongezond het Land immers zyn mag , zoo vind men De
dog zeer weynig Inwoonders met Siektens beladen; en waar f0„ ”1^^
over men zig ook niet te verwonderen heeft, overwegende voorde In-
dat z y , onder dees Lugt-ftreek gebooreh, en in de Bank opge- boorHngen
voed zynde, het zelve haar niet kan deeren, nochbefmetten, "'^fchade'
Twee (fualen zynfe egter meerder onderworpen als de Earo-
pianen, als de Kinden-Pokjes en de Wurm. Door ’ t eerfte zy n Qualen der
voordartien a veertienjaren duyfenden van Menfchen hier om Negers als
heen, weg gefleept; de Wurm krygenfe veelmaalen in alle I K K en
plaatfen van het lighaam, dog meeft in de Benen. Dit is een Wurm’,
zonderling pynlyke plaag, waar datfe zomtyds maanden lang hoedanig
aan lopen ; tot dat’er de Wurmgeheelyk uyt is, ’tgeen van Sene(5n
de kundige op volgende wijs gefchiet. Soo haaft de Wurm
door’t Gefwel heen gebroken is , en dat gemeenelyk eerft met
de kop, zoo zienfe den zelve daar by vaft te krygen , en Palmen
hem een weynig uyt de wondert geenfe dan om een kleyn
houtjt vaft maken, alle dagen een weynig om drayen, en alzo
de Wurm van langfamer hand uyt het gat winden , volhardende
zy daar zoo lang mede , totdathy’erteneenemaal uyt is,
,en zy van de pijn verloft zyn. Maar is ’t zaak, datfe re hart
trekken, en dat de Wurm ten halve breekt, zoo moetenfê een
dubbelde pijn uy tftaan, mits het overgeblevene Buk als dan m
haarlighaam verrot, of weder op een andere plaats uytbreekt.
De Negers hebben of krygen de Wurmen het meeft; dog eeni-
ge Blanken en gaan mede niet vry. Ik heb’er gezien , die er
een ftuk of tien te gelyk hadden, waar doorfe een by na onley-
O delyke