gegeeven ware. Dan dit miste, gelyk beu-
zelïngen zeer groote aanflagen , door ’t beitel
der goede Voorzienigheid , dikwerf verydelen'
tot welzyn van een Volk : want een dronken
Schouts- dienaar, niet weetende wat hy
deedt , hadt de touw der klok verborgen,
waar door de zein en dus ook de algemeens
opiland agterbleeven. De muitelingen werden
daarop verwonnen , en met eenen geweldigen
dood geilraft. ----- Groningen en Drenthe,
gedreigd door den Graaf van Oostfrksland,
begaven zich , om veilig te zyn , onder ka-
rels heerfchappy, in den jaare 1536 , op
welke anderen niét hoog begonnen te roemen:
want Utrecht aan Holland te hegten , die
beiden onder éénen Stadhouder te itellen en
de staaten te gelyk te befchryven : de
magt van het Hof des laatften Gewests te
vermeerderen , en aan deszelfs Raaden het
oordeel over ’s Volks voorregten over te haten
; en hoe meer Lands karel de II verkreeg
, te meer de Hollanders te bezwaaren:
alle deeze dingen mishaagden geweldig ; maar
wie kon zo magtigen G ra a f, als hy was *
in den ban doen ! maria poogde wel alle de
leden van dit groot lichaam te vereenigen,
en algemeene lasten te- doen draagen 3 maar
haare pooging was vrugteloos. ----- - Twee
vermaarde Mannen verlieten , in den jaare
1536 , het leven , de letterkundige deside-
R1US
jUus erasmus te B a fe l, en de Dichter janus
secundus te Doornik.
V . Maar werdt karels bellier niet zagter
en billyker in het vervolg ?
A . In den jaare 1540 de Burgers van Gend,
na eenen gedempten opiland wegens zyne zwaa-
re belastingen , zodanig te llraffen , dat een
algemeene fchrik de Landzaaten üoeg, en hun
voorfpelde i, wat zy , by eene handhaaving
hunner voorregten $ verder te vvagten hadden:
door Holland te reizen , om geld en Schepen
te eifchen tot den ongelukkigen togt naar
A lg ie r s : het Volk meer te doen opbrengen om
den llaatkundigeti oorlog tegen Frankryk voort
te zetten : Holland veele Schepen door des-
zelfs Kapers te haten ontneemen , en elders
de plonderingen van har ten van rqssem te
haten ondergaan : dit waren bedryven , die
'karel weinig eere gaven. Hy bezwoer Gelderlands
Privilegiën te zullen handhaaven, toen
hy dat met geweld van wapenen veroverde ,
in den jaare 1544 , na den dood van karel j
Hertog van Gelderland , die vyftig jaaren
Holland door de wapenert ontrust hadti
V . Dus groeide karels magt ?
A . Ja. karel de II raakte dus in het bezit
van alle Nederlandfche Gewesten , die door
Koophandel en Rykdom aatlzienlykef waren *
dan menig Koningryk. Den vryheidminnenden
aart des Volks kennende , en dus geene geil
wel