moeiden met den hafidel, welk onheilig gé*
flagt men moest uitroeien , eer men den An-
tikrist ,■ den mensch der zonde , begon te
verdelgen $ of dat wy één lichaam met hen ,
die zich gods Volk noemden , moesten uit*
maaken. Zulke verwarde en ongerymde taal
verbaasde onze Gezanten, ’t Bleek hun klaar,
dat cromwel ons in Engeland wilde inlyven.
Maar zouden de vrye Nederlanders zyne flaa-
ven worden ? Toen hy zag , dat dit niet zou
gelukken , werdt hy handelbaarer. Zyn gezag
willende vestigen , en bang zynde voor wil-
lem den II I, eischte h y , dat men dien Prins
Van het Stadhouderfchap zou uitfluiten. De
algemeëne staaten dat verwerpende , verklaarde
hy , tot den vrede gezind te z y n ,
wanneer hólland alleen dat beloofde. Dit
Gewest, ’t welk vyftienhonderd Schepen, vóór
en in deezen korten oorlog, genomen zag (op
zulk een getal roemden ten minften de Engel-
fclien) en niet weetende , daar de Zee-oorlog
zo tegenliep , hoe anders den vrede te zullen
krygen , bewilligde daarin. De andere staaten
waren des onvergenoegd. Men wierp de
fchuld op jan de wiTT ; maar cromwfl
regtvaardigde dien Raadpenflonaris; en Holland
antwoordde aan de andere Gewesten : ,, dat
zo zy ’s Prinfen verheffing zo hoog waardeerden,
men hun te danken hadt , die, om des
vredes wille , zich daarvan beroofd hadden.”
Zy
Zy vraagden ook * ,, o f het Volk de Vryheid
moede ware ? Vprdienflen en niet Geboorte
gaven regt tot het Stadhouderfchap. Zulken,
die voorgaven door regt van opvolging daartoe
gewettigd te z yn , moest men uitfluiten, vooral
als men zag , dat zy op het punt Ronden ,
om de Vryheid te verdelgen ,, en gepreezeu
werden , om dat zy doodelyke flagen daaraan
toegebragt hadden. maurit§ en frederik
hadden wel den Lande groote diensten gedaan;
maar zy hadden ook twintig millioenen daarvoor
genooten.” — —» Zulk eene taal verbitterde
de Stadhoudersgezinden. jan de witt
liet men de fchuld draagen van den nadeeli-
gen vrede , in den jaare 1654 geflooten ; en
de Acte van Zeevaart Rak veelen , als een
doorn , in den voet.
V . Hoe bevondt zich ons Vaderland na
deezen oorlog?
A . Het zag zich zelven in eenen Raat,
welken h e t , federt de oprigting , niet gekeud
hadt, naamelyk, de Krygsmagt was zonder Opperhoofd.,;
Twee Gewesten , Friesland en Groningen
, hadden alleen eenen Stadhouder. Holland
fpande alles in om te doen blyken, dat de
affchaffing van eenen Stadhouder o f van eenen
Kapitein- en Admiraal - Generaal het Land
niet beroofde van de aangenaamheden en voor-
deelen des Vredes. Ook bleef in dat Gewest
de rust door de fchikkingen van de witt.
X Maar