V , Dus kwam men- wederom tot den aai?»
genaamen Vrede!
A. J a ; hadt deeze , die den Lande zo-
noodig als genoeglyk w a s , maar lang moogen
duuren ! lodewyk de X IV , Koning van
Frankryk , beweerde, na den dood van. den
Spaanfchen Koning philips den I V , met wiens
Dogter hy getrouwd was , regt te hebben
op een deel der Spaanfche Nederlanden ; des
hy ’er inviel, en eenige Steden wegnam. Dit
gaf kommer , en ’t Vaderland befloot een Leger
tot eigen gerustheid op de been te brengen.
Dan , uit vre e s , dat , zo men des-
zelfs bevel aan den Prins van Oranje mogt
opdraagen , deeze , . gelyk zyne Voorzaaten ,
te veel magts in ’t bewind zou krygen, floeg
Holland v o o r , den post van Kapitein - Generaal
af te fcheiden van het Stadhouderfchap ,
en ’t laatlle te vernietigen , op d a t , zo de
Prins het eerlte kreeg , hy eene geringe magt
zou hebben. Dit ging door , en ’ t befluit,
door alle Stedelyke Regenten bezwooren ,
werdt het Eeuwig Edikt genoemd. Dus
meende men de Staats - gelleldheid op vasten
voet gebragt te hebben ; maar hoe los veele
belluiten der Menfchen Haan , ook daij, wanneer
men alles onwankelbaar gelooft te zyn ,
leert de Ondervinding der tyden. Oranje's
Vrienden Honden verbaasd over deezen Hap, die
jan de witt , welken men voor den hoofdbebewerker
van dat Huk hieldt, in haat bragt
by dat Huis. ------ Intusfchen voelde Engeland
fpyt , dat het , by den geflooten Vrede
, de wet van eene Republiek hadt moeten
ontvangen. Frankryk, lang van één geree-
ten door binnelandfche onlusten o f door Span-
jes overmagt, begon nu het hoofd te verheffen
: want lodewyk de XIV , in roem en
grootheid alle. Vorften van zynen tyd overtreffende
, deedt zyn Ryk door handel en
konften bloeien , en was bedagt , om zyne
Zeemagt in orde te brengen. Zyne overwinningen
in de Spaanfche Nederlanden drongen
den Raadpenfiouaris jan de witt , om dien
Vorst niet te verbitteren. Dan hy liet tevens
niet n a, een verbond met Engeland en Zwee-
den te fluiten , doorgaans de Triple /illiantie
geheeten , zo tot eigen veiligheid , als om
den vrede tusfehen Spanje en Frankryk te
herftellen. Dit drievoudig verbond hieldt men
voor eenen trek der diepfle Staatkunde : de
witt hadt ’er de eer van ; en temple , een
bekwaam Engelsch Staatsdienaar, verhaastte
dat.
V . Wat was ’er ’t gevolg van ?
A. Dat de staaten , ongemeen daarover
voldaan , aan de witt een gefchenk gaven
van vyfënveertig , en de Ridderfchap een ander
van vyftienduizend guldens. Maar lodewyk
de X IV , door dat Verbond in zyn ont-
Y 3 werp