253 ONDERNEEMING DER NATIE.
geflooten vrede tusfchen dien Kóning en Spanje
, vermids hy oordeelde de staaten genoeg
vermogend te zyn tot de voortzetting des
oorlogs , gaf hun misnoegen. Zou hy dat
hebben willen fusfen door der staaten Gezant
met den naam van Ambasfadeur te ver-
eeren ? Hoe het z y , onze belangen vorderden,
hem te ontzien. Hadt maurits te voo-
ren Graave en Sluis weggenomen : de be-
kwaame spinola deedt, daarentegen , deszelfs
aanflag op Antwerpen en andere plaatzen mislukken
, in den jaare 1605.
V . Maar voerde men niets uit ter Zee ?
A . Philips de III meende wonderen wan
Staatkunde bedreeven te hebben door ’t fluiten
der Spaanfche Havens voor de Neder-
landfche Scheepvaart, die ’er zeker veel door
te lyden hadt. Dan , deeze onvoorzigtigheid
brak hem zuur op. Onze Natie , daardoor
gefard en genoodzaakt eenen ruimer kring van
werken te zoeken , werdt, van dag tot dag,
yveriger en bloeiender. De winsten uit Indie,
waarheenen men meer Schepen zon d t, vergoedden
het verlies , dat men door de ge-
ftuite Zeevaart op Spanje geleeden hadt. Men
wilde ons wel van daar vernestelen; doch, het
gelukte niet. Eene Spaanfche Vloot viel aan
op woLFERT harmenszoOn te Bantam; maar
de fiere Held verfloeg ze , zeilde daarop naar
Banda , en maakte een verbond met de EiÖOST
INDISCIIE COMPAGNIE. 2 <9
Janders , om hem alleen Muskaatnóoten te leveren
, onder belofte , dat hy hen tegen de
Portugeezen zou befchermen. Dit Verdrag
houdt men voor den grondflag der Heerfchap-
py , die onze Natie in Indie gevestigd heeft.
Andere Vorften van dat Land , ziende de
zagtheid , de openhartigheid , de eerlykheid
en de lydzaamheid der Hollanderen, doch daartegen
de trotschheid en bedriegeryen der Portugeezen
, die hun een fiaafseh juk op den
hals wilden werpen , gingen gaarne verbonden
aan met de onzen. De Koning van Achem
zondt zelfs Gezanten herwaards. Twee Handel
Genootfchappen waren hier reeds in weezen
([biadz. 247) ; maar de staaten , ziende dat
het een het.ander benadeelde, beflooten , in
den jaare 160a , de zo genoemde Oost-Indi-
fche Compagnie op te rïgten. De winsten,
die zy behaalde , waren zo gewigtïg , dat de
inleggers, in den jaare 1606, zesënvyftig guldens
ten honderd ontvingen , en , jaar doof
jaar geteld , heeft deeze Corhpagnie , gelyk
men rekent , twintig ten honderd gewonnen.
Deeze Handel is fints een (leun voor de Republiek
, en een bron van rykdotn geworden.
In den jaare 1605 veroverde de Admiraal ste-
ven van der hagen het Kasteel van Am-
boina , met al wat de Portugeezen in de Mo-
lukkes bezaten , waardoor de Hollanders den
geheelen Kruidnagel-handel meester werden.
R a En