AMSTERDAM1 5§o BESCHULDIGD.
Spaanfche Nederlanden te veroveren , en andere
Vorsten daardoor te noopen der s t a a t e n
voorbeeld te volgen. Verfchillend dagten de
Provintien over de Volkswerving. Na eelién
onderfchepten brief van Amfierdam , in den
jaare 1684 door den Prins in de Vergadering
van Holland gebragt , belloeg men de papieren
van G ER R iT h o o f t en j a c o b h o p , Afgevaardigden
dier Stad. Daarover viel veel
te doen. Men riep , dat zy fchuldig ftonden
aan verraad. Burgemeefter v a n b e u n in g e n
zelf liep des levensgevaar. Maar toea Amfierdam
, na zich verdeedigd te hebben , en
door d ’a v a u x geregtvaardigd te zyn , dreigde
niet meer aan ’s Lands Comptoir te zullen
betaalen , liet men de papieren los , en de
Stad kwam ’er met eere af.
V . Maar hoe liep het met den gedreigde«,
oorlog?
A . lodewyk fioeg voor een verbond met
ons , o f oorlog , of een beftand van twintig
jaaren met Spanje, waartoe wy dat Ryk moesten
beweegen. W y tekenden een verbond
in den jaare 1684 ; en Spanje , toen verftoo-
ken van onze hulp, moest mede tot een verdrag
komen , dewyl het beter was een deel
der Spaanfche Nederlanden te behouden , dan
alles te verliezen, willem de III was tegen
een beftand, dat egter doorging, waarna Amfierdam
de landmagt verminderd wilde hebben,
IRAN SC IIE VLUGTELINGEN. $ 8 1
cn zich verfterkte. Hiertegen befloot hy eeni-
ge Regenten in fommige Steden af te zetten,
’t welk te Dordrecht met moeite doorging. —
Dwaazer. daad deedt lodewyk de NIV
niet , dan het Edikt van Nantes , waarby
Hendrik de IV , in den jaare 1598 , den
Hervormden in Frankryk vryheid van Godsdienst
gegeeven h ad t, te herroepen. De Ko-
ning , door Jefuiten opgeftookt, wilde hen
niet langer dulden. , Allen , die vlugteh konden,
verlieten dat Ryk om de zwaare vervolging.
Men ontving hen hier met open’ armen,
dewyl z e , fchoon naakt en arm, eenen
fchat van Konsten en Plandwerken mede brag-
ten , welken daarna eene ongemeene welvaart
den-Lande gegeeven. hebben. Frankryk leedt
daardoor geweldig; maar het werdt te laat gezien.
Dit geval hadt invloed op de Staatkunde,
dewyl deeze verbanning en de daarmede gepaarde
gmwzaame vervolging de harten der Va-
derlanderen af,keerig van lodewyk maakten, en
liern haatelyk deeden . worden in europa’s
oogen. Dan, toen werden ook Jefuiten, Monniken
en het jaarlyks uitvoeren van aanzienly-
ke Geldfommen naar uitlandfche Kloosters hier
geweerd.
V . Was dat al het merkwaardige in den
jaare 1685?
A . . Neen! jacobus den I I ,, na karels dood
op den throon gevolgd, deedt de Engelfchen