Voor eerst, dat het Werkvolk te veel voor«
óórdeel heeft tegen eene beter wyze van werken
, welke vreemden hebben aangenomen. De
Heer alencoon te Leiden bedagt 'een nieuw
werktuig , in den fmaak van het Engelfche,
voor zyne droógfcheerders; maar het volk liep,
in het drokfte van den ty d , w eg , en kwam
niet terug , voor dat men plegtig verzekerd
h a d t, hetzelve niet te zullen invoeren. Ook
hebben fommige Gilden wetten , die de werk-
manier , welke de Fabrikeurs moeten volgen,
bepaalcn: des durft niemant eenige verbetering
waagen. Ten tweeden befchuldigt men de
Kooplieden en Commisfionarisfen van eene al
te groote winzugt. En , eindelyk, de Natie
i s , gelyk wy zeiden, fchandelyk bezet met eene
verre gaande zugt naar nieuwheden, die andere
Landen door hunne nieuw bedagte moden
zeer wel in ons weeten aan te kw eeken.------
Ach mogt het Vaderland eens de oogen openen
, en wys worden!
V . De Vaderlandfche Grond geeft egter zy ne
voordeelen nog , en waar vergeet men den
LANDBOUW?
A . De fchoone weiden van Holland, van
Westfriesland, van Friesland, en van de Uiterwaarden
in Gelderland leveren zwaare vette
Runderen. Noordholland h e e ft, in zeven
jaaren , op drie markten, te Alkmaar , Hoorn
en Purmerend., byna negenennegentig millioene*
ponponden
kaas laaten verkoopen. De Texelfche en
Friesfche Schaapen leveren veel fyne w o l , die
den voorrang heeft boven die van Gelderland
en Overysfel. De Paarden van Friesland,
groot en fterk , worden tot in Rome gezogt.
Groningen, Gelderland en- Overysfel leveren het
beste wild. De Kooien vangen veele Een-
den. Zee en Rivieren bezorgen allerlei foort
van Visch. Gelderland en Utrecht verzenden
de meeste Boomvrugten. Holland maakt de
beste Turf. Gelderland bezit 't meeste timmer
en brandhout. Zeeland levert de fchoon-
fte T a rw , Meekrap en de meeste Boonen.
Graanen en Vlas worden niet vergeeten; maar
in eene geringe hoeveelheid geteeld in een Lan d,
waar zo veele monden zyn , en waar men
zo veel linnen noodig heeft. ------ Niettemin,
is ’e r , in verfcheiden’ Provintien, weel ledig
Land , vooral in Gelderland, dat wel te bebouwen
i s , en ook zyne inkomften wil geeven.
Maar de winsten van den Koophandel hebben
meer doen denken op het bevaaren der Z e e ,
dan op het ontgingen der dorre heiden. - Yve-
rige Vaderlanders hebben by Naarden getoond,
wat men doen kan , als men de handen aan
het werk flaat. Ook neemen fommige Dorpen
in de Meyery van ’s Hertogenbosch, niet weinig
toe in grootte door het beploegen o f be-
pooten van de eertyds ledige plekken. In het
Graaffchap Zutphen beletten de zo genoemde
Mark