met list veroverd : de Kasteden , die zo lang
tot ’s Volks verdrukking gediend hadden, werden
allerwege geflegt: en willem de I tot Ruwaard
of Befchermheer van Brabant verklaard,
ten fpyte van don jan , en van matthias ,
Aartshertog van Oostenryk, jon g, van weinig
vermogen , maar door fommige Edelen , ja-
loersch op willems aangroeiend g e za g , tot
Landvoogd ingeroepen buiten kennis der staaten
, die , hadt willem het niet gekeerd ,
om den nyd geen voedfel te geeven , hem terug
zouden gezonden hebben. De algemeene
staaten verklaarden daarop don jan, die een
verdrag met hen gemaakt, maar het eerst door
de inneming- van Namen gefchonden h ad t,
voor vyand, en van de Landvoogdy vervallen:
z y gaven dezelve aan matthias , doch zo
bepaald, dat zy de Oppermagt in handen
hielden, en hy eenen titel zonder kragt hadt:
z y verhieven willem den- I tot zynen Stadhouder
over de XVII Provintien, die hun
r ie d t , don jan uit te dryven , eer hy on-
derftand kreeg.
V . En de staaten deeden dat ?
A . Neen. Daar zy nog niet genoeg gedaan
hadden , om alles eenftemmig en werkzaam te
maaken , en omtrent don jan befluiteloos waren
, kwam alexander farnese , Hertog
van 'Parma, Zoon der geweezen’ Landvoogdes
margareet , uit Spanje, met een talryk en
gegeoefend
leger , aan welks foldaaten de Paus,
zo zy fneuvelden in deezen kryg , den Hemel
hadt beloofd. Der staaten benden boo-
den tegenliand ; maar kreegen de neêrlaag te
Gemblours. Dit verlies verfloeg de gemoe-
den ; doch het werdt vergoed door den over-
gang van Amflerdam tot de Staatfche party,
dewyl soNoi de Stad berend hadt , die , gebrek
van alles lydende , zich moest overgee-
ven. De winst van zo magtige Stad , die
zeer lang aan de Spaanfche zyde b le e f, gaf
eenen algemeenen moed. De Keizer, toen niet
loom , kreeg lust naar zyn gewaand oud regt
van Oppermogendheid over deeze Landen ,
waarin de staaten , die nu hun vermogen begonnen
te gevoelen, geen zin hadden. Liever
Helden z y zich te weer tegen don jan en
farnese. Engeland gaf daar toe geld; maar t
Duitfche Ryk weigerde allen byftand door Philips
woelingen, hoewel marnix van Aldegonde
eene aanfpraak op den Ryksdag te Wornis
deedt, die men voor een meesterftuk van wel-
fpreekendheid hieldt. —— ■ Intusfchen wonnen
de Hervormden in Holland zo veel v e ld s ,
dat zy te Haarlem de Groote Kerk kreegen,
en , elders , anderen met geweld veroverden :
want de yver der Roomfchen fcheen verdoofd.
Doller ging het te Gend toe , waar de Burgers,
geftookt door petrus dathenus, die op w il lem
den I openlyk fcholdt, om dat hy het hou-
\ den