$ v j ^ u o 7o'Saà£eo%> fiùvov. c$ Si Sifätäeiii&j >
inkçfix,’Grutovpifv,pmÈoovvW|vota/ l'miouZ'n^-
JgL. fAtjXs'vUU dv tp'ltelÇ ^&7n«^UÊTE ,. fiUlSt tA-
7n§TE 'Gei ©i iyj>vfi8fioi$. içî Si y cpnciVy oii 0goS
i/J%fZiVoiôü'nç tu $ opy»$, QsWfc doiv$ifiUV
S71$ $Vatto$VQ(AA$ y <£ 71$ CACÇVTOU <plA9ÇVpyiU$ V
SïcÙol/m$ tLo Ôjvolan i^i^Ttui y y\y>iut rrfyf cJ^djfi&
To$ ifyjç y 3(59 ohceloiv y ^ ricu GJ>h&. ^M’ey-
tÿ&vl 'àTrOjUijUtjoWTzn è <ms>\. icj ytcùajov t$p ai-
fyo$ d'toyŸijj'ti'fs-, ifoi ttzltçcloiv iTrdyjaiçîGv-
TW( y fèjulcù <&/jLHTçdai Jvyxmoèç. cÙjtt>$ y>, <$v\-
<nt 0 7i$ (pifoçopylds^iç yô/uctçif^c^al'rlay ti <pùcrj,
/UefamtajevctfeuxéAaç&i fité(gJoeLA$ nsrç)$
2)fdfy/MV. TrAltÙ OTi 71$ tV yi ^V7Vl$ ifiUP f&Jv-
fMct$ o ^ 7n$ vy ti$ cw vooÎtq. 3(59 o 0011$, ^\\co
Jïllo$y <£“ Sfefi<ÿoçj$. 01 /t4lly)& 71$ <PtAsçOfyteù$
fargßffx.gfioifft vo fiwi$yCwo<nu$Xsi$yeÿpviw>ai ’Gn-
tyçj/ufyuoty oî Si tVto c/)o J<n (c Qeov eu<Pgy.!voim$y
Xj ^4 iSiuç aidaiv£ov7t$. 3^ y>tw et^ccaxev
9 auTVfiy SbxtiTt 07i eîplutlw fTcfyefyjôfit/ots SbS-
vctf dv 71 yij y Vy, Aey» v/luv, 1 Sfô'fuçj.a- ^
fitfV- icov'ty yù dan 7V VUU TlîvTt dÿ OlXfio SfcfifiLt-
fiUÇJLOfJLiVOl. Tf4$ 'Gei Sl/Ol y >6) Sÿo *6^7 'T&toi. Sfyt-
/LUZJLc&mTWl TCUTIp i<$ ij& , Xj tfO$ ’Gti TCU'TÇjL , <£
fjunTip 'Gei ÿuycLTtyi y fyytTip 'Gd t fiuirlgy*
7Tivjigcjl 'Gei t vv[x<ptuj ècui7i $, (c 1Gei tIlu
7eiv%gßly. 4^cpûtf Si oiïuo of>Ji ciitycudao/iityo t Ützù
7&fd<Gr£2‘V CpiAsçvpyîay. c^amjcei W*©go»,
Jca^ 6i tÎç j ÿ G^j>(5c. ^ tdtÉ/xd; ^^<4, &-
71 sc, Ofct|(Âj£i)<rsiv go juet,A& ^ TV Àct-
ClJ\y07i 0 7TÄ.TWP /6«0, 5Cj 0 /LUfTVp (MV g’^TEAlTTOV ^
fia y 0 St xvyio$ iZBÇjot?&&i7o fia.
Hy& Si 'Gei TDV y^oPjLC V é^rîÊAfi^^Êfÿ/'AlîüTO-
Qct to/* ©gai to/* Qf^ZJ- punt. elavtxavai-
ny [MV o 0 £O5 ,tt:
Apvja^i cä^ii, X) [uL^g. tlxi-mf
0yi to Tti Xiav, xj t ^ c^y^^Awcric^ Tuivap/ a% zçzLf
rtJüou’a^.MgjiJOT S wïgjij. elAi/vS/j
T Bd.Cl'Awwüïl' o KcT^$, aVr.xt <TÈ^jAi-î ov
Aij->[4(l8iS 9V7ct Tvv I A , Jt, iy<9J*'K erjcet/eoj'&iç J
isgjîî, oîxom e|) raCß<dTx^t ,xjmàii fjàs Iegj-
tnXvjMiç af&àr.yjt ^ um. -nie y^y> aid ^ ôx,
eyjnzi[y Ce ^tvju.m'^fßriK'rrpv Sj&Sïtydoxsii'ttç9
&/ tyUTl yiptCCOI, Qèod XJLTTUX.'TtléynQÇ y (c iiç T
â a \ a à j ^ i o ù e m ^ t -
•mrni,aiien&fici’te, VH Eyàtsi'tuv,
tynon,im -f xv&aii '(rtn&tefij/jgj c-\U [Md a/sw ,
W A<5 Trogjiv, ùv f^ti ror^ç/LmoSoi r tÇiSct.
. inprimis dabanc operam, de aliis tuen-
dis conferuandifque, ne tantillum for-
taffecogitantes. [Neigitur credatis in »
amicis, neque fperetis in ducibus.] Sci- .
toteautem,inquit,Deo irato vobis malum
importante, nec ipfam naturæ legem
, &infiti erga conlànguineos, Sc
propinquos amórisvim beneuolentiam
nauaturam : fed ipfos quoque hoftium
fetitatem imitaturos.Et mulier quidem
tunevirum fpernet, filii aduerfumpa.
[ tres, atque etiam aduerfum matres fiüæ
bellabunt.Ipfe enim.inquit.qui amoris
naturalis leges naturse infculpfit, animes
facile ad aüud confîlium vocabit
& ad remiffionem immutabit. Potro
modus remilfionis ac torporis , in his
non idem , fed diüerfus , non vnus,
fed duplex à nobis intclligendus eft.
Aliiemm in leges philoftorgiæ oifen-
dunt, impie parentibus aduerfantes:
alii hoc idem faciendo, Sc Dco gratum
faciunt,& animas iuas faluant.Proinde
aiebatSaluator. [Anputatis quiaveni
( pace mittere in terras i non, dico vobis, ,
1 fed feparationem : erunt enim ex hoc »
quinq; in vna domo diuifi, tres in duos, »
& duo in tres diuiduntur: pater in filium
diuidetur,& filius in patrem fuum, ma- -
ter in filiam,& filia in matrem,focrus in «
nurumfuam,&nurusinfocrumfuam.].
Iufto igitur fuffragio tam infignem phi-
loftorgiam approbabimus. Deo fiqui-
dem conciliât, licetcarnalis cognatio-
nis vinculum inter quofdam abrumpac,
& veriflimè iilud Dauidicum cantare
detur,[Quoniam pater meus., & mater „ -J
1 mea dereliquerunt me, Dominus au- „
tem aflumplitme.j „
Ego AUtem ad 'Dominum afjriciam:
exjj>e£labo in DeoJalutari meot Exau-
diet me Deus meus.
Hæc verba commodiffimèquifpiâ tri-
buat Sjon poenitenti,futnrûmqj mifen .jü
captiuitatis finem ante fecü reputanti.
Cepit enim Babylonia Cyrus,&vix tandem
reliquias Ifraelisremihc,vnàcum
vafis facrisj&m patrio folo dcinceps de-
gere, templumquc Hierolblymitanum
inftaurare iuflir. f une enim veluti è te-
nebris, &vinculis adamantinisfugafa-
fla.Deo miferate in luce prodicrüt, di-
miffique, cumlætitia in antiquâ,acfibi
maxime propria liberate quodainodo
emerferunt.Inquit igitur, [ego ad Do- „
minü afpiciâ.] Serb quidc valde, Si poft.
experientiâ calami tatutn,quaru aduen*
turn dapresari, auerlârique oporrebac. .
Verontatrien in. Deo fpem locaturam,
le falutem ab. ipfö exfpeiäaturam ,
conuenientérque feiitire affirmât,quo ■
niam cum benignus fit, laçienta ex-
auditurum, precibûfque locum reli-
aurum. Salutis autem principiüm li-
cebit, opinor, intelligere,à deceptio-
ne SC errore veteri animum in præ-
fens reuocare , & in pofterum velle
fapere , & ipfum totius vniuerfitatis
atbitrum falutis auâorem, ac difpen-
fatorem arbitrari, & tam excellens bo -
num non vel humanis auxiliis adfcri-
bere , vel (. quod amentiffimum , atque
imperitiffimum foret) frequentiæ
idolorum donum futuram, confidere.
Olimenim ad Ægyptios, ad Aflyrios
item defcendebant,eorum focietates,
Si auxilia grandi pecunia mercantes.
Adibant etiam idola inanima , facri-
ficia illis -, & infiipcr preccs pro fe ip-
fis faftitanres. Nunc autem rcfpicie-
mus, inquiunt, ad Dominum, & ex-
fpeûabimus, hoc eft, falutem abipfo,
Si gratiam prseftolabimur.Quin etiam
fè ab ipfo exauditum iri, ipfi videlicet,
Si non aliis fupplicantes. Atque
hoc erat officium Sion, vt dixi, ad fa-
nitatem redeuntis, & iam cum fpe-
dantis ad fententiam de reiieiendo
errore illo veteri, Si de confiliis me-
lioribus capeffen dis, Sc fa cl is falubrio-
ribus eligendis.
Negaudeas fuper me, inimica mea,
quia cecidi,&rejurgam. Quiafifiedero
in'tenebris, Dominus illuminabit me.
Jram Dominifiuflinebo, quia peccaui
ei,donee iujlificet ipfie caufam meam. E t
faciet indicium meum,& educet me in
luçem, & videbo iuflitiam eins.
Feftiuiffimè mihi nunc fermo Sion
affidtus videtur, aduerfus immitem,&
infultatricem , & arrogantem ciuita-
tetn, Babylonem fcilicet, Iudæorum
regionem deuaftatam velut irtifione
ludentem. Noli, inquit, infulrare vt
iacenti. Vieilli enim , non quia plus
potueris : fed quia Deum offendi, ideo
me infirmam, iacentémque euercifti.
Aderit. camen tempus, quando refur-
gam. Tametfi redada fum in tenebras,
’ [Ligno dicens, Deus meus es tu : Sc
‘ lapidi,Tu me genuifli,] Scfupervitulis
edidiverbum. Dixi enim,dixi amens,
• [Hifuntdii tui Ifraeljqui eduxeruntte
•de terra Ægypci. ] Veruntamen ero
rurfus in lucem, agnofeam Donlinum
I n Mich dam Comment,
G O M M È N T A R I V S; 4é i
^ vtAlcù g/$ Oeovefyv 7ico è\7elSbo tynaiv, Kssrofiâ-
v\v Si t cared"aoû'TiejLcLy y Sfaxdicdof 7t ctçefiçymç
y orl <pi?&v&Ç3pTn$ oov, k$ctÎ)C£o$ gça/ t
oSvf>fi8jf, K) ^P^fiLSi^è’Jt^'^Ç A1®^. GpTie}cC$Q y
VQfllT CLV Z> 'dTIZÇiaOLJ fityu 7lÙ)$T&V
vouo 7i$^^ccja$ oL7ed7V$ 9 aiJzAecd^Q As17cdv<$
<p£fl'{l'0f)ÿ&$y K) 71$ (g>7lç\d4’^yi')3V eùjTOVy è
'GfpvTàyjiv ^âr'ayp^jyoiecSÇ'py rffloAcov Stavi-
7ito, È fini ’S '6too$ J^d/pew (Lyatyovy v ^ i$ c ^
I ai&çjpTczûV 'dvnvifiuiv 'Guiyjoxjçj. ^ , ’iy>tw f <$ cl-
VOVÇCtTOVy (c dfi^^çztTOV ) Sù>&V (T3^$Sbyjcv7i$
eiSeÔAcov '7tAi ()ijo$. ttoAclj ^ ^ ejl-
Tt&CtjVOV fi&fi CGrç}$ AIyD7$loi$, Ct7r<^5^7î Q
el$Aaru&t0l$y *(cf4 <72^’ <tJ5l$ OV/A.7rPolcC$rTt,
'GctMVÇJ.CV, C&t âj dLpl V dvovfiSfiOlt
fGT&oTurôfi) St (c1 e\Sü»Asi$ d>4inßi$y /7rAHgyuo7t$
ÿv<na$y ÿ (&£ß$ye((9i>rcf ^4 \jz é f ye arpcSv ew-
tW (taç^azty>V7i$ Ai 'fa;, vtcui Si (p<taiv à$ ’Gei tov
aùçfiov 'Gei^Aè^/^fi'y (c rCs&wfiôfioJoi Stcurriv,
- 'GvTSÇlVy C4oSi%0V7SLI T ï f f i cÙ/tff Qp71ÇJ.CWy X34
(c fiilto X, ori Kj eloa,Mu.e$ri<TDV7cn ceo-
TV, àimS SiA9vÔt1, 3(59 «y ge7içji$ eGr&adrpV7t$
ha7içjLcL$. 7\i7ôSilut aiavv\(poî)cri$y d$ eÇlco, 71$
2/60Vy iÿopoùow$v{Svi tztr£ß$'$ Sbxtiv fiô/j ‘donatiecôttj
tIco ^o^ctjctAi Q/Kjeivicu orAaiioiv, fitéÇg&ov-
AtheoSof St tu djueivoo, ^59 fyctv eAeodzxf Si 7u
ygy\oi/u&.
M»j 'Gn^cqpt fiai y II £$pd (MV y ori tte-*
73]cùiql y ijfi! ajcLçiavfi&f. Sf$7t iai locfyoz** do
) TtS oxsTti , o iu>Çjio$ <pa>h^ fiun. opylco jcuqjlou
Ks&q'ioco y 07i îi/ufytov cconJ y ea$ TV Si^cSauf
CWTXiV tLuÎ Svtlco 3^ 7CDlV}0rl S KÇfifXCL fiiOV y
3(59 i k 'è <$(*>$ t 3(59 SlXSf-jQatoùluj
dutj'.
. X&cfieçuTix. fiai Sbxsi Dx^TetTrKd^ neu 777$
HLlCùVoAs^ y (ZHÇj)$7r CL7TVV1 j 36) vÇ>ÇJ.Çf>lOV, 3(59
ci?&Çj>vcLTnAiVy S1A9V Si 071T Ba&uAcoviaVy T
0Ï0Ve'l7CZt)$ 'GnTZtf^ÙQOVCF^p Cù$ 7CtTCt>pAnfiSfiri 71
YovStùoùV]g)gc/[.. fidj 67zuyhAoVy <pvaiv, à$
I xei/têfii. veviM]\ffi$ y&f, C&t gcotv fi&fiAov'dtaree/
jAjQvazc y clA9 cTtu Si 'dppcàsoSaàfi g fia tzS
farÇjmtçySauj ®eq>,3^ Sf&tÇto xtifiêfilco. A>A
K&l£9$> o'™ ^ ajicLçîovfif&fi K.CLV u yeyvdy tpnaiVy dy
axsTtiyCp %oAcf> Aepvozty © 60$ ,uov ei av,3^ tzS A i -
9» , av ifyjHozxfi fittyèGei *&{$ ScLfao-Aeaiv aii^azt
A9^v.etylcoy)e(pUoc)% donaeAi^ic^ypToioiJtoi
<jV Iir^twA, o/^,g$ aiiycL'pv at coo yr\$ A l y o 7rlv,
Sv ecrvfi&j 36,6/$ (pcùÇylmyvàaofj^ t Siamrl/jj
Q q 1