P. P A P I N I I S T A T 1 1 S i m r A R U M L IB . fc
Vix locus Eurorx; viridis cum regula longo
Synnada diftintfu varlat; non limina ceflact,
Effulgent earners, vario faftigia vitro
In fpecies, animofque nitent : ftupet ipfe beatas
Circumplexus opes, & parcius imperat ignis •
Muir us ubique dies, radiis ubi culmina totis
Perforat, utque alio fol iraprobus uritur asflu •
Nil ibi plebeium : nufquam Temefea notabis
Aera, fed argento felix propellitur unda ,
Argentoque cadir, labrifque nitentibus inftat
Delicias mirata fuas, & abire reeufat.
Extra aurem niveo qui margine csrulus amnis
Vivir, & in fummum fundo patet omnis ab imo.
Cui non ire lacu, pigrofque exfolvère amicus
Suadeat? hoc mallet nafei Cytherea profondo .*
Hie te perfpicuum melius Narcifle videres :
H ic velox Hecate velit & deprenfa lavari •
Quid nunc ftrata folo referain tabulata, crepantes
Audirura pilas, ubi languidus ignis inferrai,
Aedibus, & tenuem volvunt hypocaufta vaporem ?
Nec fi Baianis veniar novus hofpes ab oris,
Talia defpiciat, fas fit componere magnis
Parva; Neronea nec qui modo lotus in unda,
Hie iterum fuadere neget. ma&e, oro, ni tenti
Ingenio, curaque puer : tecum ifla fenefcant,
E t tua jam melius difcat fortuna renafci «
V I . K a l . D e c e m b h . e s S a t u r n a i e s .
ET Phoebus Pater, & fevera Pallas 3
Et Mufie procul ite feriatae i
Jani vos revocabimus Kafendis*
Saturnus mihi compede exfoluta :
Et multo gravidus mero December j
E t ridens locus, & fales protervi
Adfinr, dum refero diem bear am
L z ti Czfaris, ebriamque partem'«
V ix Aurora novos movebaf ori us ,
Jam bellaria acforea pfuebant,
Hunc rorem veniens profodir EurUJ*
Quidquid nobile Ponticis nuCetis ,
Ececundis cadit ant jugis Idumes,
Quod ramis pia geru.inat Damafcus r
E t quas percoquit Ebufia Canrias,
Largis gratuitum cadit rapìnis •
Moiles Caioli, Lagunculique ,
Er tnaffis Amerina non peruÌu?,
E t mufiaceus, & latente palma
Przgnantes carvotides cadebanr •
Non tanris Hyas inferena nimbis
Terras obruit, aut foluta Plias;
Qualis per cuneos hiems Latinos
Plebem grandine concutit ferenam *
Ducat nubila Jupiter per orbem,
E t latis pluvias minetur agris,
Dum noftri Jovis hi fératttur-imbres? ^
Ecce autem caveas fubit per omnesy
Infignis fpecie, decora cultuf
Plebes altera, non minor fedente«
Hi pannaria, candidatone mappas
Subveftant, epulafque lautiores ,
I Ili Maifica vina largiuntur.
Idasos totidem putes miniilros.
Orbem, qua melior feveriorque eft9
E t gentes al is infiraul togatas :
Et sum tot populos beata pafcas,
Hunc, annona, diem fuperba nefeis.
I nunc, fecula compara, Verudas,
Antiqui Jovis, aureumque tempus:
Non fic libera vina fune fluebanr,
Nec tardum feges occupabat annum .
Una vefeitur omnis ouio menfa,
Parvi, Femina, Plebs, Eques, Senatus,
Libertas reverentiam remifir.
Et tu quin erlam (quis bue vocare,
Quis promirrere poitìt hoc Deorum?)
Nobifcum focias dapes inifii.
Jam fe ( quifquis is eli) inops, beatUS
Canvivam ducis effe gloriatut.
Hos intet fremitus, novofque luxus,
Speftandi levis effugit Voluptas:
Stat fexus rudis, infciufque ferri,
Et pugnas capit improbus viriles.
Credas ad Tanain, ferumque Phafin,
Thermodonriacas calere turmas.
Hic audax fubit ordo pumilonum, ■
Ques Natura brevi ftatu perafto,
Nodofum fernet in globum ligavit ;
Edunt vulnera, conferuntque dextras,
Et mortem libi ( qua manu ? ) minantur#
Ride« Mare pater, & cruenta Virtus:
Cafuraque vagis grues rapitils,
MlrantUr pumilos ferociofe.
Jam noflis propioribus fub umbrls
Dives fparfìo, quos agit tumultus ?
Huc intrant faciles emi puellae :
Hic agnofeitur omne quod theatris
Aut forma placet, aut probatur arte.
Hoc plaudunt grege Lydia: tumentes,
Illic cymbala, tliinulaeque Gades :
lllic agmlna confremunt Syrorum,
Hic plebs fcenica, quoque Comminuti*
Permutar vitreis gregale fulfur.
Inter qua fubito cadunt volatu,
Immenfe volucrum per altra nubes,
Quas Nllus facer, horridufque Phafis,
Quas udo Numida legunt fub Aulirò.
Defont qui rapiant, finufque pieni
Gaudent, dum nova lucra comparantur.
Tollunt innumeras ad aflra voces,
$aturnaliaj»rin«pré fonantes,
Et duici domiaum favore clamant :
Hoc folum vetuit licere Caefar.
Vix dum tsrula nox fubibat orbem ,
D.fcendit ttiedia nirens arena
Denfas flammeus ctbis inter umbras ,
Vincens Snofiaca facem corona.
Coilucet polus ignibus, nihilque
Oblcura patitur licere noili.
Fugit pigra quies : inerfque fomnus,
Hac cernens, alias adivit urbes.
Quis fpeélacula, quis jocos iicentes,
Qui convivia , quis dapes inemtas,
Largì (lumina quis canat Lyai :
Jamjam deficio, tuOque Baccho
In ferum trahor ebrius foporem
Quos ibir procul hic dies per annos !
Quam nullo facer exolefcet avo !
Dum montes Larii, paterque Tibris,
Dum ftabir tua Roma, dumque terris
Quod reddis Capitolium , manebit.
p . p a p i n l i S T A T I !
E b e «, s e c u n d u s .
l i . GrAUCIAS A t e d i i m e l io r i s d e w c a t u s .
M B tibí p ra re p ri, M e lio r, folamen a lum n i,
■ Imoroous ante rogos, & adhuc vivente tavilla
v * - 0 rdiar? abruptis etiamnuin ti-ouc vcms
i J» hi3.t• masnzque patet via luorica piagz.
r mi iain ego *et cantus f & verba medentia uvu*
r «fero tu planaus, lamentaque torna mavis,
offfiqu’e chelym, iurdaque averuris aure.
Tnteinpeft* cauo : citius me tigris abaftis
Fffltibus, orbatique velini audite leones,
a fU tergeminum Sicula de virgine carmen
Affluat, aut fiivis cheiys intelleaa, ferifquei
MÌceat infanos gemitus. fiat peaore deniens
n jtu s , & admoto latrant pracordia tadu.
jjgno vetat : fatiare malis, iegrumque doloren»
Libértate doma, jam dendi expieta voluptas?
¡jume preces feffus non indignaris arnicas?
Jaifne canam? lacrimis en & mea c a rm in a , in ipfo
Ore natant, triilefque cadunt in verba l i tu t a .
Ipfe etenim tecum nigrae lolemnia pomps ,
S p e f t . i tunique urbi feelus, & puerile feretrum
Produxi : & la:vos damnati thuris acervos,
Pltontemque animam fupra lúa tunera vidi e
Teque par rum gemitus luperautem, & brachia m a trum ,
Cemplexumque to g o s , ignemqué haurire parantem
Vix tenui fimilis comes, otlèndique ten en d o .
Et jiunc ( heu ) v ittis , & frontis honore lò lu to ,
Infautlus vates vexo mea peclora tecum :
Piango lyta : & diri comitem fociumque doloris
(Si merui, ludiulque tui confortia lenti )
Jani lenis patiare, piecór, me fulmine in ipfo.
Ai*lù'ere patres: ego juxta butta profutìs
Màribus, atque piis cecini loiatia natis,
Et mihi, cum proprios gemerem defeitus ad ignes
Qittm, Natura , pattern ? nec te lngere feverus
Alleo, fed confer gemitus, pariterque fleamus.
jamdudum dignos aditus, laudumque tuarum,
0 Inerito dilecte p u e r, primordia quaerens
Diltahor. bine anni (tanies in limite vita:,
Hide me torma r a p it, rapit inde modeffia prascox,
Et pudor, Se tenero probitas matunor asvo.
0 ubi purpureo iuttulus languine candor !
Sidereique orbes, radìataque lumina cacio!
Et caftrgatae colicela modeltia frontis,
lngenuique fuper crines, molllfque decors
Margo comae? blandis tibinam ora arguta querelisi
Ofculaque impliciti vernos redoientia dores ?
Et mixta; rifu lacrima: ? penitufque loquentis
Hybkis vox mixta favis ? cui libila ferpens
iAeret, & laevs vellent fervire noverca:?
Nil veris attìngo bonis : heu lattea co lla ,
Mchiaque, & numquam domini fine pondere cervix !
0 ubi ventura: fpes non longinqua juventae,
A^que genis optatus honos ? jurataque multum
d^tba tibí? cuneta in ciñeres gravis in tu lit hora
mlque dies, nobis meminiffe r e lid um .
W s tua colloquiis hilaris mulcebit amatis
¿iftorar quis curas, mentiique arcana rem itte r?
•Rcenlum quis bile feret ? famuiifque tumentein
«m e tí ardentique in le dedeétet ab ira ?
®eptas quis ab ore d ap es , libataque vina
deret? & dutei turbabtt c u n d a rapina ?
'«us matutinos abrmnpot murmuic lomnas
S I L V A R Ü M L IB . I I . l6¡
Impoiitus tlratis? abitufque morabitur ardis
Nexibus, atque tpto revocabit ad olcula polie?
Obvtus miranti turlus quis in ora, manul'que,
Prodltet ? brevibulque humeros circumdabit ulnis l
Muta domus ( tateor ) defolatique penates,
Lt htus in thaiamis, & moefta filentia menfis.
Quid mirum, canto ú te pius aitor honorât
Funere? cu domino requtes, portufque feneds,
Tu modo delicia:, dulces modo pedore cune.
Non te barbaries verlàbat turbo catafts,
Nec mixtus Phariis venaiis mercibus infans,
Compotìtofque fales, meditataque verba locutus,
Quandi lalcivus herum, tardeque paradi ;
Hinc domus, hinc ortus, dominique penatibus oline
Cams uterque parens, atque in tua gaudia liber.
Ne quererere genus, raptutn te protinus alvo
Sudutit exfuitans, ac prima lucida voce
Adra falutantem domtnus libi mente dicavit,
Ampiexufque linu tulit, & genuiffe putavit.
Fas mihi laadorum venia dixtffe parentum,
Tuque, oro, Natura, linas, cui prima per orbetn
Jura animis faciale datum: non omnia fanguis
Proximus, aut ferie generis demiffa propago,
Alligati interius nova fspe, adfeitaque ferpunt
Pignora connexis. natos genuiffe neceffe ed,
At legiffe juvat. tenero tic blandus Achilli
Semifer itìmonium vincebat Pelea Chiron.
Nec fenior Peleas natum comitatus in arma
Troica, fed caro Phoenix hsrebat alumno.
Optabat longe reditus Pallantis ovantes
Evander, fidus pugnas fpedabat Acetes.
Cumque procul nitidis genitor ceffaret ab adris.*
Fludivagus volucteni comebat Perfea Didys.
Quid reteram altricum vidos pietate parentes?
Quid te pod ciñeres, deceptaque fuñera matris,
Tutius Inoo reptantem pedore Bacche?
Jam fecura parens Thuicis regnabat in undis
Ilia, portantem laffabat Romulus Accam.
Vidi ego tranffertos alieno in robore ramos,
Altius ire fuis : & te jam fecerat ilii
Mens, animufque patrem, nec dum morefve, decorvej
Tu tamen & mutas etiam turn murmure voces,
Vagitumque rudem, fletufque infantis amabas,
file, velut primos expiraturus ad Audros
Mollibus in pratis alte (los improbus extat ;
Sic tener ante diem, vultu greffuque fuperbo,
Vicerat æquales; multumque reliquerat annos.
Sive catenatis curvatus membra palædris
Staret, Amyclæa conceptúen matre putares .
Oebaliden ilio præceps mutaret Apollo :
Alcides penlaret Hylan, feu Grajus, amida
Attica tacundi decurreret orfa Menandri ;
Laudarci gavifa fonum, crinemque decorum
Fregiffet rofea lafciva Thalia corona. ;
Mæonium Uve ille fenem, Troiæque labores
Diceret, aut calus tarde temeanris Ulyffi;
iplè pater lenfus, ipfi dupuere magidri.
Scilicet infauda Lachelìs cunabula dextra
Attigit, & gremio puerum complexa fovebat
Invidia: iila genas, & adultum comere crinem,
Et mondrare artes, & verba refringere , qu£ nunc
Plangimus. Hercúleos annis æquare labores,
Cceperat affurgens, fed adhuc infamia mixta,
Jam tamen & validi greffus, men!uraque major
Cultibus, & vifæ puero decrelcere vedes.
Cum ubi, quas redes, qux non gedamina mitré
X * Felli.